W 2021 r. poznańskie placówki badawcze i rozwojowe osiągnęły wiele sukcesów naukowych.
W 2021 r.:
- w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN prowadzone były wielopłaszczyznowe interdyscyplinarne badania kwadrupleksów, czyli czteroniciowych struktur tworzonych przez cząsteczki DNA i RNA bogate w guanozynę; badania wykazały, że cząsteczki RNA/DNA przyjmujące strukturę kwadrupleksu wiążą ludzką rybonukleazę Dicer; zostały zidentyfikowane kwadrupleksy występujące w genomie wirusa grypy; został także określony wpływ kwadrupleksów na właściwości przeciwnowotworowe zawierających je cząsteczek DNA; wyniki badań opublikowano w czasopismach: Cellular and Molecular Life Sciences, Nucleic Acids Research, International Journal of Molecular Sciences, Biomolecules;
- zespół z Kliniki Kardiologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, pod kierunkiem dr hab. Artura Baszki, wykonał pionierski zabieg ablacji hybrydowej u dziecka;
- w Instytucie Genetyki Człowieka PAN opracowano unikatowy model obrazowania bioluminescencyjnego równolegle dla dwóch typów zastosowanych pro-regeneracyjnie ludzkich komórek macierzystych pochodzenia szpikowego (mezenchymalne) i miogennego (mioblasty) podanych intramiokardialnie;
Innowacyjne Centrum Medyczne Instytutu Genetyki Człowieka
arch. Instytut Genetyki Człowieka (fot. Agnieszka Możejko)
- w Instytucie Genetyki Roślin PAN stworzono dwie odmiany grochu: „mamut” oraz „tytan”;
- Instytut Ochrony Roślin opracował metodyki integrowanej ochrony roślin uprawnych, które zawierają zalecenia dotyczące metod ochrony poszczególnych upraw ze szczególnym uwzględnieniem metod niechemicznych (agrotechnicznej i biologicznej) oraz wspomagania naturalnych procesów samoregulacji zachodzących w agrocenozach;
- Spółka Modertrans wyprodukowała tramwaj Gamma LF 05 AC, który jest pierwszym, opracowanym w Polsce jednoczłonowym, niskopodłogowym tramwajem;
- zespół z Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku prowadził prace nad procesem kontrolowanego utleniania, który ma kluczowe znaczenie w rozwoju nasion buka;
- Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich opracował technologię wyrobu produktów technicznych na bazie wełny oraz wytworzył prototypy mat mieszankowych zawierających surowiec wełniany pochodzący w polskiej owcy górskiej oraz włókna lniane i konopne;
- w Atenach otwarto Polski Instytut Archeologiczny, który organizacyjnie jest jednostką Uniwersytetu im. A. Mickiewicza;
- badacze z Muzeum Archeologicznego w Poznaniu realizowali projekt „Skały w ruchu. Badania nad petroglifami Oazy Dachla (Egipt) w kontekście ścieżek, dróg i mobilności”.
Na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza powstało Centrum Sztucznej Inteligencji, które ma na celu integrację badań prowadzonych na różnych wydziałach uczelni. Centrum zamierza współpracować z podmiotami gospodarczymi w celu wdrażania wyników badań naukowych w przemyśle oraz komercjalizować badania poprzez tworzenie nowych przedsiębiorstw.
W Centrum Zaawansowanych Technologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza otwarto Laboratorium Biotechnologii Stosowanej. Misją laboratorium jest wyjście poza granice nauk podstawowych i połączenie odkryć akademickich z zastosowaniami w życiu codziennym.
Instytut Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu powołał Innowacyjne Centrum Medyczne w celu komercjalizacji osiągnieć naukowych w zakresie diagnostyki molekularnej chorób genetycznych, nowotworowych i chorób rzadkich. Częścią Centrum jest Laboratorium COVID-19, które zostało utworzone w momencie wybuchu pandemii w kwietniu 2020 r., jako jedyna wówczas tego typu jednostka w ramach Polskiej Akademii Nauk.
Realizacja testów na obecność zakażenia wirusem SARS-CoV-2
arch. Instytut Genetyki Człowieka (fot. Agnieszka Zimna)
Udział w realizacji krajowych i międzynarodowych projektów badawczych
Poznańskie środowisko naukowo-badawcze wdraża nowe inter- i multidyscyplinarne rozwiązania organizacyjne, np. centra doskonałości, centra zaawansowanych technologii, platformy technologiczne. Środowisko uczestniczy także w realizacji krajowych i międzynarodowych projektów badawczych. W 2021 r. m.in.:
- Instytut Chemii Bioorganicznej PAN – w ramach programu UE H2020, brał udział, jako lider w projekcie: REsearch LIfecycle mAnagemeNt for Earth Science Communities and CopErnicus users in EOSC (RELIANCE) dot. zwiększenia wsparcia dla działań badawczych za pomocą dostępnych w przemyśle innowacyjnych, połączonych usług zgodnie z ustaleniami Ram Interoperacyjności EOSC;
- Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe prowadziło prace nad wdrożeniem technologii komunikacji kwantowej; ważnym etapem realizacji tych prac było uruchomienie systemu do tzw. komunikacji i kryptografii kwantowej w Poznaniu; jest to pierwsza tego typu instalacja w Polsce, która działa w operacyjnym środowisku telekomunikacyjnym i zapewnia bezpieczne połączenia sieciowe z wykorzystaniem innowacyjnych rozwiązań wykorzystujących w praktyce technologie kwantowe do komunikacji; instalacja ta została uruchomiona pomiędzy Polską a Czechami;
- Instytut Genetyki Roślin PAN brał udział w Projekcie NAWA, w ramach którego pracowano nad przystosowaniem metody modyfikowania genomu CRISPR/Cas9 u grochu (Pisum sativum L.) dla charakterystyki genów szlaku biosyntezy oligosacharydów;
Fenotypowanie kolekcji zasobów genetycznych łubinu białego (Lupinus albus) i andyjskiego (L. mutabilis) w celu tworzenia tzw. inteligentnych kolekcji zasobów genowych
arch. Instytut Genetyki Roślin (fot. Magdalena Kroc)
- Wielkopolskie Centrum Onkologii prowadziło projekt unijny „Stworzenie możliwości realizacji procedury napromienienia śródoperacyjnego przy użyciu innowacyjnego akceleratora elektronów”;
- Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w ramach Programu Horyzont 2020, brał udział w międzynarodowym projekcie „Otwarty ekosystem innowacji na rzecz zrównoważonego wdrażania biomateriałów zawierających nanododatki na bazie roślin w przemyśle opakowaniowym, transporcie oraz w towarach konsumpcyjnych”;
- Wyższa Szkoła Bankowa uzyskał grant badawczy pn.: Supporting and standardizing climate services in Europe and beyond, prestiżowym programie Komisji Europejskiej – HORIZON EUROPE; WSB w Poznaniu jest jedyną instytucją reprezentującą Polskę w tym projekcie.
Współpraca Miasta Poznania z jednostkami naukowo-badawczymi
W 2021 r. Miasto Poznań współpracowało z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym w zakresie unowocześniania usług miejskich, dotyczyło to m.in.:
- Platformy filmowej Miasta Poznania – jest to platforma streamingowa zapewniająca mieszkańcom dostęp do wydarzeń transmitowanych na żywo oraz do wcześniej zarejestrowanych materiałów; zamieszczane treści dają mieszkańcom szeroki dostęp do kultury, edukacji i biznesu; dodatkową korzyścią jest wzmocnienie wizerunku Poznania jako miasta wspierającego twórców oraz organizatorów wydarzeń;
- Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego – powstała platforma wspierająca proces zgłaszania, opiniowania i wdrażania projektów obywatelskich; mieszkańcy lokalnej wspólnoty bezpośrednio decydują o tym, jak rozdysponować część publicznego budżetu; platforma ewoluuje od 2016 r, w 2021 r. głosowanie odbywało się tylko w domenie cyfrowej i wspierane było mechanizmem potwierdzania głosów za pomocą SMS;
- Bazy Tekstów Urzędowych – jest to unikalne, w skali kraju, narzędzie informatyczne zaprojektowane i wykonane dzięki współpracy Miasta Poznania, UAM i PCSS, wspierające tzw. plain language (prosty język) – styl zrozumiałej, zwięzłej i partnerskiej komunikacji w pismach urzędowych, które trafiają do mieszkańców;
- POZ-ID – jest to system zarządzania tożsamością mieszkańców Poznania oraz potwierdzania statusu płatnika podatku w Poznaniu (lub innych warunków); system został zaprojektowany z myślą o integracji z zewnętrznymi systemami wykorzystującymi tożsamość do realizacji zadań, a także z zewnętrznymi dostawcami tożsamości; w pierwszej kolejności system zostanie połączony z zewnętrzną aplikacją pozwalającą na dostęp do zniżek i obsługi benefitów.