Strategia Rozwoju Miasta Poznania

W 2018 r. wdrażano Strategię Rozwoju Miasta Poznania 2020+.

Wizja strategiczna

Przedstawiona w Strategii Rozwoju Miasta Poznania 2020+ wizja nakreśla pożądany obraz miasta we wszystkich istotnych wymiarach jego rozwoju i brzmi następująco: „Poznań w 2030 roku jest wielopokoleniową wspólnotą ludzi zamieszkujących zielone, przyjazne i dobrze skomunikowane osiedla. Jego mieszkańcy – przedsiębiorczy i zaangażowani społecznie, realizujący swoje marzenia i aspiracje – są zadowoleni z warunków życia, jakie stwarza im miasto, oraz dumni z tego, że jest ono rozpoznawane w kraju i za granicą dzięki swojemu dziedzictwu historycznemu, kulturowemu i akademickości oraz współczesnym, wyjątkowym osiągnięciom. Sprzyjający klimat biznesowy oraz polityka społecznej spójności umożliwiają wszystkim mieszkańcom pełne włączenie się w życie miasta”.

Priorytety strategiczne

Strategia Rozwoju Miasta Poznania 2020+ została opracowana zgodnie z metodologią tworzenia programów rozwoju. Dokument wyznacza 5 priorytetów rozwoju Poznania jako ośrodka metropolitalnego. Priorytety te, stanowiące syntezę potrzeb i oczekiwań poznaniaków, odnoszą się do różnych aspektów funkcjonowania miasta i jakości życia mieszkańców. Są to:

• Silna Metropolia (rozwijać spójność Metropolii Poznań oraz zwiększać jej rolę na arenie międzynarodowej poprzez rozwój powiązań instytucjonalno-gospodarczych w sieciach regionalnych, krajowych i globalnych),
• Nowoczesna przedsiębiorczość (rozwijać w Poznaniu zróżnicowaną, silną i nowoczesną gospodarkę),
• Zielone, mobilne miasto (uczynić Poznań „zielonym”, ekomobilnym miastem, które posiada łatwo dostępne dla wszystkich tereny zieleni oraz przyjazny dla środowiska zrównoważony transport),
• Przyjazne osiedla (zapewnić mieszkańcom wysoką jakość życia w ramach osiedli posiadających własny, wyjątkowy charakter),
• Wspólnotowość i dialog społeczny (tworzyć nowe i rozwijać istniejące mechanizmy, formy wsparcia i działania pozwalające mieszkańcom na odpowiedzialne współdecydowanie o rozwoju miasta).

Uszczegółowieniem priorytetów są bardziej precyzyjne obszary aktywności Miasta, poszeregowane w kierunki interwencji (jest ich 36), które to z kolei dzielą się na działania strategiczne (163). Stanowią one wytyczne do dalszych działań dla władz lokalnych i instytucji mających wpływ na rozwój Poznania.

Wszelkie działania Miasta w tym zakresie powinny być podporządkowane wartościom zapisanym w misji Strategii:

• otwartość – wolność myśli i działań, zaczynająca się od samopoznania i prawdy, a dążąca do tworzenia uczciwej wspólnoty,
• współodpowiedzialność – będąca istotą otwartości; to wspólne zobowiązanie i zgodność dążeń, a także odpowiedzialność za słabszych, wykluczonych,
• współtworzenie – wspólne tworzenie Miasta musi być oparte na wzajemnym zaufaniu, dialogu, kreatywności i ciągłym dążeniu do poprawy.

Kluczowe zadania strategiczne

Głównym elementem wdrożeniowym Strategii jest 55 kluczowych zadań, które zostały wskazane na podstawie propozycji przekazanych przez wydziały Urzędu Miasta Poznania, jednostki organizacyjne oraz spółki, w których Miasto Poznań posiada udziały. Są to w większości zadania wielkoskalowe i do ich realizacji niezbędne jest zaangażowanie wielu podmiotów i jednostek.

Zadania kluczowe przypisane zostały do poszczególnych priorytetów:

Silna Metropolia

Priorytet ten odgrywa ważną rolę w kształtowaniu funkcji metropolitalnych Poznania. Przewiduje w perspektywie długookresowej m.in. poprawę dostępności transportowej Metropolii Poznań. Do największych zadań realizowanych w ramach priorytetu w 2018 r. należały m.in.:

• połączenia kolejowe (zadania PKP S.A. i spółki Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o.):
  •  uruchomienie Poznańskiej Kolei Metropolitalnej na odcinkach: z Poznania do Grodziska Wlkp., Jarocina, Nowego Tomyśla, Swarzędza i Wągrowca,
  • przygotowanie dokumentacji projektowej na utworzenie węzłów „Grunwaldzka” (projekt realizowany wraz z gminą Komorniki, przy stacji kolejowej Poznań Junikowo) oraz „Strzeszyn” przy stacji kolejowej o tej samej nazwie,
  • rozpoczęcie modernizacji linii kolejowej na odcinkach: Poznań – Szczecin oraz Poznań – Piła,
  • przygotowanie do opracowania koncepcji modernizacji dworca Poznań Główny oraz przebudowy poznańskiego węzła kolejowego polegającej m.in. na budowie trzeciego toru pomiędzy stacjami Poznań Główny a Poznań Wschód, która znacznie usprawni ruch kolejowy na terenie aglomeracji poznańskiej,
• przebudowa miejskiego układu transportowego o znaczeniu ponadlokalnym, m.in.:
  • poprawa układu komunikacyjnego ronda Rataje,
  • przebudowa drogi krajowej nr 92 (ul. Lutycka wraz z węzłem Koszalińska),
  • rozbudowa ul. Gdyńskiej do Centralnej Oczyszczalni Ścieków zlokalizowanej na terenie gminy Czerwonak,
  • przebudowa mostu Lecha,
• projekt zagospodarowania obszaru Wolnych Torów; w 2018 r. trwały rozmowy Miasta z PKP Polskie Linie Kolejowe SA, będącą właścicielem większości tego terenu, na temat propozycji zagospodarowania; teren ten ma stać się ważnym centrum usługowo-mieszkalno-komunikacyjnym miasta i Metropolii Poznań,
• projekty kulturalne:
  • prace koncepcyjne nad utworzeniem nowej siedziby Teatru Muzycznego oraz Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości,
  • prace nad odnawianiem fortyfikacji miejskich,
  • projekt „Tu się wszystko zaczęło”,
  • projekt Centrum Szyfrów „Enigma” przy ul. Święty Marcin,
  • utworzenie parku kulturowego w Poznaniu,
• organizacja imprez targowych:
  • zwiększenie powierzchni wystawienniczej MTP,
  • poprawa oferty parkingowej dla gości MTP,
• wspieranie szkolnictwa wyższego obejmowało m.in.:
  • udzielanie drobnych dotacji, grantów, nagród naukowych,
  • przekazywanie gruntów miejskich pod nowe obiekty uczelniane.

Wartość zadań projektowych wpływających na realizację priorytetu „Silna Metropolia” wyniosła w 2018 r. 28,2 mln zł (środki z budżetu Miasta). Ponadto, zainwestowane zostały środki innych partnerów, w tym spółek, w których Miasto posiada udziały oraz instytucji i podmiotów zewnętrznych.

Nowoczesna przedsiębiorczość

Realizacja priorytetu „Nowoczesna przedsiębiorczość” zakłada m.in. wspieranie budowy infrastruktury służącej przedsięwzięciom dającym nowe miejsca pracy oraz wspieranie rozwoju lokalnych firm w kierunku innowacyjności.

W 2018 r. realizowane były m.in.:

• przez spółkę Wielkopolskie Centrum Wspierania Inwestycji Sp. z o.o.:
  • projekt „Rozwój Poznańskiego Parku Technologiczno-Przemysłowego poprzez specjalistyczne usługi doradcze wspierające Instytucje Obsługi Biznesu oraz funkcjonalne włączenie Budynku 400 w struktury PPTP”,
  • projekt przestrzeni coworkingowej Strefa Pracy Wspólnej „+jeden”, udostępnianej na innowacyjne inicjatywy,
• w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych m.in. rozbudowa Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego,
• przez spółkę Międzynarodowe Targi Poznańskie Sp. z o.o.:
  • przebudowa i rozbudowa pawilonu nr 4,
  • zakup monitorów do salek spotkań w Centrum Targowym oraz zestawów transmisji bezprzewodowej AV.

Łączne nakłady budżetowe Miasta Poznania na zadania projektowe realizowane w priorytecie „Nowoczesna przedsiębiorczość” w 2018 r. wyniosły 37,5 mln zł. Dodatkowo znaczący udział w jego realizacji miały działania spółek Międzynarodowe Targi Poznańskie Sp. z o.o. oraz Wielkopolskie Centrum Wspierania Inwestycji Sp. z o.o.

Zielone, mobilne miasto

Priorytet ten zakłada usprawnienie ruchu transportowego w mieście poprzez przebudowę głównego układu komunikacyjnego i zwiększenie roli transportu zbiorowego oraz transportu ekologicznego.

W 2018 r. realizowane były m.in.:

• układ transportowy:
  • prace nad budową połączenia tramwajowego Naramowic z centrum miasta,
  • prace projektowe nad budową nowych linii tramwajowych w ul. Unii Lubelskiej oraz w ramach programu “Centrum II” w ul. Ratajczaka,
  • przebudowa trasy tramwajowej na Ratajach (os. Lecha – rondo Żegrze) oraz w ul. Święty Marcin,
  • prace projektowe nad przebudową układu komunikacyjnego na Wildzie (ulice Wierzbięcice i 28 Czerwca 1956 r.) oraz na Jeżycach (ul. Dąbrowskiego),
• dostawa 50 niskopodłogowych tramwajów,
• uspokojeniu ruchu samochodowego w Centrum:
  • dalsze rozszerzenie strefy „Tempo 30”,
  • otwarcie parkingu typu Park&Ride przy przystanku „PST Szymanowskiego”,
  • rozszerzanie Strefy Płatnego Parkowania,
• infrastruktury piesza i rekreacyjna:
  • oddanie do użytku I etapu parku Rataje,
  • prace nad rozbudową ciagu pieszo-rowerowego „Wartostrada”,
  • prace koncepcyjne nad kładką pieszo-rowerową łączącą Berdychowo z Chwaliszewem oraz modernizacją Łazienek Rzecznych i Dziecińca Pod Słońcem,
  • prace m.in. nad zagospodarowaniem poznańskich jezior: Rusałka, Strzeszyńskiego i Kierskiego oraz oczyszczaniem cieków wodnych,
• ochrona środowiska:
  • działania wspierające likwidację źródeł niskiej emisji z indywidualnych gospodarstw domowych,
  • poprawa efektywności energetycznej miejskiej infrastruktury (m.in. termomodernizacja budynków komunalnych i oświatowych),
  • rozbudowa miejskiej sieci ciepłowniczej, wodociągowej i kanalizacyjnej.

Koszty realizacji zadań projektowych w ramach priorytetu ponoszone przez Miasto Poznań (szacowane na podstawie budżetu), wyniosły w 2018 r. 265,1 mln zł. Podobną kwotę wydatkowały inne jednostki, w tym spółki z udziałem Miasta i podmioty prywatne.

Przyjazne osiedla

Priorytet ma na celu zapewnienie mieszkańcom poznańskich osiedli wysokiej jakości życia, a także wyeksponowanie wyjątkowego i niepowtarzalnego charakteru każdego osiedla.

W 2018 r.:

• w ramach działań obejmujących szkolnictwo:
  • zakończono budowę obiektów szkolnych i przedszkolnych na Umultowie i Strzeszynie,
  • prowadzono prace modernizacyjne budynków i doposażenie szkół w różnych rejonach miasta, w celu poprawy warunków nauczania oraz pełnienia przez szkoły funkcji lokalnych osiedlowych centrów sportowych i rekreacyjnych,
• w ramach działań w zakresie kultury, sportu i rekreacji prowadzono:
  • prace modernizacyjne: obiektu wielofunkcyjnego w parku Kasprowicza, basenu na Ratajach, kompleksu sportowo-rekreacyjnego nad jeziorem Malta,
  • prace nad przebudową kultowego kina “Muza“,
• działania rewitalizacyjne obejmowały m.in.:
  • prace przygotowawcze przebudowy: płyty Starego Rynku, pl. Kolegiackiego i Rynku Łazarskiego,
  • uzgodnień z mieszkańcami koncepcji rozwiązań komunikacyjnych w rejonie Strzeszyna (z ul. Lutyckiej) oraz Naramowic (ul. Naramowickiej i Stoińskiego),
  • oddanie do użytkowania mieszkań komunalnych przy ul. Dymka i na Zawadach i rozpoczęcie budowy kolejnych przy ul. Biskupińskiej, Darzyborskiej i Opolskiej.

Łączne nakłady z budżetu Miasta Poznania na zadania projektowe w 2018 r. realizowane w ramach priorytetu „Przyjazne osiedla” wyniosły 104,1 mln zł.

Wspólnotowość i dialog społeczny

Celem priorytetu jest budowanie świadomego i silnego społeczeństwa, w tym dialog społeczny i partycypacja publiczna.

W 2018 r. :

• w ramach budowania dialogu społecznego realizowane były:
  • konsultacje społeczne, którymi objęte jest m.in. programowanie wieloletnie, planowanie przestrzenne, realizacja  inwestycji drogowych i transportowych,
  • projekt „Poznański Budżet Obywatelski”, w ramach którego w 2018 r. realizowano 34 projekty za kwotę prawie 18 mln zł,
• kontynuacja projektów polepszających jakość obsługi klienta w Urzędzie Miasta Poznania i miejskich jednostkach organizacyjnych. Proces ten obejmuje poprawę dostępu do usług (w tym elektronicznych) oraz informacji, a także dostosowywanie miejskich obiektów do potrzeb ludzi o ograniczeniach przemieszczania się,
• rozwiązania w ramach polityki senioralnej, które polepszają warunki przemieszczania się w przestrzeni miejskiej oraz dostępność usług dla seniorów,
• w ramach ochrony zdrowia Miasto realizowało działania polegające na:
  • modernizacji Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. J. Strusia, Szpitala Miejskiego im. F. Raszei, Poznańskiego Ośrodka Specjalistycznych Usług Medycznych oraz Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego i Rehabilitacji Medycznej,
  • prowadzeniu akcji i działań profilaktycznych dotyczących zdrowego trybu życia i profilaktyki badań.

Nakłady finansowe na realizację zadań projektowych w ramach priorytetu „Wspólnotowość i dialog społeczny” w 2018 r. wyniosły 83 mln zł.

Łączna wartość wszystkich zadań projektowych realizowanych przez Miasto Poznań w 2018 r. mających bezpośredni wpływ na wdrażanie Strategii Rozwoju Miasta Poznania 2020+ wyniosła prawie 518 mln zł.

Są to wyłącznie środki wydatkowane z budżetu Miasta. Znaczącą część inwestycji realizują także inne podmioty i instytucje: spółki z udziałem Miasta, które realizują zadania własne w jego imieniu, jednostki zewnętrzne, w tym inne jednostki samorządu terytorialnego i ich organizacje, instytucje, instrumenty i przedsiębiorstwa państwowe oraz firmy i osoby prywatne działające na rzecz rozwoju Poznania.