Około 1/3 ogólnej powierzchni miasta Poznania stanowią użytki rolne.
Zmiany w stanie i strukturze użytków rolnych
W strukturze obszarowej indywidualnych gospodarstw rolnych dominują gospodarstwa do 2 ha (43,5%).
Pełna struktura obszarowa gospodarstw rolnych przedstawia się następująco:
- do 2 ha – 312 gospodarstw (43,5% ogółu gospodarstw);
- od 2 ha do 5 ha – 244 gospodarstwa (34,1%);
- od 5 ha do 15 ha – 112 gospodarstw (15,6%);
- powyżej 15 ha – 49 gospodarstw (6,8%).
Powierzchnia użytków rolnych
Powierzchnia (ha) | Udział % | |
ogółem z tego: |
7 767 | 100 |
osoby fizyczne | 3 923 | 50,5 |
Źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ
W strukturze użytków rolnych, podobnie jak w latach poprzednich, dominującą pozycję zajmują grunty orne.
Struktura użytków rolnych
Użytki rolne | Powierzchnia (ha) | Udział % |
ogółem w tym: |
7 767 | 100 |
grunty orne | 6 356 | 81,8 |
sady | 219 | 2,8 |
łąki | 673 | 8,7 |
pastwiska | 365 | 4,7 |
Źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ
Produkcja roślinna i ogrodnicza
Osiągnięte w 2020 r. efekty gospodarcze rolnictwa uwarunkowane były przede wszystkim czynnikami klimatycznymi, a także wymogami gospodarki rynkowej.
Zmiany w strukturze zasiewów wg siedziby osoby użytkującej
Powierzchnia zasiewów | ha | Udział % |
ogółem w tym: |
5 771 | 100 |
zbożowe | 4 650 | 80,6 |
ziemniaki | 140 | 2,4 |
przemysłowe | 920 | 15,9 |
pastewne | 50 | 0,9 |
pozostałe uprawy | 11 | 0,2 |
Źródło: UMP
Warunki agrometeorologiczne zimą 2019/2020
Przebieg pogody w listopadzie był na ogół korzystny dla rolnictwa. Utrzymująca się w ciągu miesiąca wysoka, jak na tę porę roku, temperatura powietrza i gleby podtrzymywała wegetację i stwarzała dobre warunki dla wschodu, wzrostu i rozwoju późno zasianych ozimin. Umożliwiała także wykonywanie jesiennych prac polowych oraz zbiorów roślin okopowych i pastewnych. Oziminy wysiane w optymalnych terminach agrotechnicznych w listopadzie rozkrzewiły się bardzo dobrze. Dobowe wahania temperatury powietrza sprzyjały z kolei hartowaniu się roślin.
Pogoda w grudniu nie stwarzała na ogół większego zagrożenia dla zimujących roślin. Utrzymująca się w ciągu miesiąca dość wysoka, jak na tę porę roku, temperatura powietrza, wzrastająca okresami powyżej 100C, podtrzymywała wegetację roślin. Oziminy w grudniu były dobrze wyrośnięte i rozkrzewione.
W styczniu przebieg pogody nie stwarzał na ogół bezpośredniego zagrożenia dla zimujących roślin. Utrzymująca się w ciągu miesiąca wysoka, jak na te porę roku, temperatura powietrza i gleby, zakłócała zimowy spoczynek roślin. Okresowo w wyniku dobowych wahań temperatury powietrza powtarzały się procesy zamarzania i rozmarzania wierzchniej warstwy gleby, powodując lokalnie osłabienie systemu korzeniowego roślin.
Pogoda w lutym nie stwarzała na ogół zagrożenia dla zimujących roślin. Notowana w lutym wysoka, jak na tę porę roku, temperatura powietrza, ze średnią powyżej normy z wielu lat (1981–2010), zakłócała zimowy spoczynek roślin.
Przebieg pogody w marcu był na ogół korzystny dla rolnictwa. Na początku miesiąca nastąpiło ruszenie wegetacji roślin ozimych i trwałych użytków zielonych. Korzystne warunki agrometeorologiczne umożliwiły wykonywanie pierwszych wiosennych prac polowych. Lokalnie w pierwszej i w drugiej dekadzie miesiąca przystąpiono do siewów owsa, pszenicy jarej i jęczmienia jarego. Uwilgotnienie wierzchniej warstwy gleby na początku okresu wegetacyjnego zabezpieczało potrzeby wodne roślin.
W kwietniu warunki agrometeorologiczne były na terenie kraju zróżnicowane, lecz w całym kraju odnotowano już nadmierne przesuszenie wierzchniej warstwy gleb.
W maju lokalnie obfite opady deszczu znacznie poprawiły stan uwilgotnienia gleb i korzystnie wpłynęły na przyspieszenie wegetacji roślin.
Jesień i zima nie zostawiły żadnych zapasów wody w glebie, dlatego w wielu rejonach wiosną odnotowano znaczne przesuszenie gleby. Chłodne noce hamowały ponadto początkowo wschody roślin.
Plony podstawowych upraw
Plony podstawowych upraw | 2019 (q/ha) | 2020 (q/ha) |
zbożowe | 26,2 | 37,9 |
ziemniaki | 180 | 180 |
rzepak | 20 | 20 |
buraki cukrowe | 100 | 100 |
Źródło: UMP
Melioracje
W 2020 r. przeprowadzono prace konserwacyjne, modernizacyjne oraz remonty rowów i cieków w Poznaniu. Powyższe działania prowadzono na terenach rolniczych znajdujących się w rejonach: Spławia, Moraska, Starołęki, Głuszyny, Żegrza i Kotowa.
Wydarzenia i programy realizowane w 2020 r. przez Miasto Poznań
W 2020 r. zorganizowano:
- Konkurs „Zielony Poznań” – do rywalizacji w 27. edycji konkursu zgłoszono 3270 obiektów: 2038 w kategorii działki na terenach Rodzinnych Ogrodów Działkowych, 598 – w kategorii ogrody przydomowe, 437 – w kategorii balkony, tarasy, loggie i okna, 185 – w kategorii zieleńce, kwietniki osiedlowe, zakładowe, szkolne, 11 – w kategorii pasy zieleni oraz jeden obiekt w kategorii zielone dachy; przyznano 12 tytułów laureata oraz 8 wyróżnień; w 2020 r., ze względu na pandemię COVID-19, w trosce o zdrowie mieszkańców Poznania, nie odbył się inauguracyjny kiermasz w Parku Wilsona;
- Dożynki Miejskie – z powodu pandemii COVID-19 26. dożynki miejskie w Poznaniu nie odbyły się w tradycyjnej formie; w zamian zorganizowano konkurs na najładniejszy wianek dożynkowy; rywalizacja została rozstrzygnięta w parku Wilsona, gdzie uczestnicy konkursu tworzyli wieńce z wcześniej zebranych roślin.
W 2020 r. kontynuowano realizację programu „Poznań dla pszczół”. W maju rozpoczęto umieszczanie domków, zwanych także hotelikami, w miejscach przyjaznych dla owadów. Domki te zbudowane są z trzciny, rurek bambusowych, pustych rurkowanych łodyg, suchego drewna i drewnianych deseczek oraz szyszek. Choć nie zastąpią one naturalnego środowiska, to stanowią doskonałe schronienie dla wielu gatunków owadów zapylających. Domki zostały powieszone w miejskich parkach np. w Parku Wilsona i Parku im. Jana Pawła II, w lasach komunalnych, na terenach Rodzinnych Ogrodów Działkowych, na terenie Poznańskiego Ośrodka Specjalistycznych Usług Medycznych oraz w miejscach zaproponowanych przez rady osiedli.
Miejskie hoteliki dla owadów mają zainspirować poznanianki i poznaniaków do wykorzystania własnych balkonów, ogrodów czy tarasów do tworzenia miejsc, w których owady będą mogły odpocząć, schronić się przed deszczem, a przede wszystkim rozmnażać się. Łącznie w przestrzeni publicznej na terenie miasta Poznania zawisło 85 hotelików.
Zwiększeniu populacji pszczół w mieście służyć ma zakładanie tzw. pasiek miejskich. Pierwsza pasieka miejska produkująca miód funkcjonuje od 2019 r. na terenie Parku Cytadela. W sierpniu 2020 r. na terenie Lasku Dębińskiego została uruchomiona druga miejska pasieka z ośmioma ulami.
W ramach akcji „A niech to… kwiat rośnie” mieszkańcy Poznania otrzymali doniczki z kwiatami miododajnymi, które były inspiracją do zakładania stołówek dla owadów zapylających na balkonach czy tarasach.