Około 1/3 ogólnej powierzchni miasta Poznania stanowią użytki rolne.

Zmiany w stanie i strukturze użytków rolnych

W strukturze obszarowej indywidualnych gospodarstw rolnych dominują gospodarstwa do 2 ha (43,5%).

Pełna struktura obszarowa gospodarstw rolnych przedstawia się następująco:

  • do 2 ha – 312 gospodarstw (43,5% ogółu gospodarstw);
  • od 2 ha do 5 ha – 244 gospodarstwa (34,1%);
  • od 5 ha do 15 ha – 112 gospodarstw (15,6%);
  • powyżej 15 ha – 49 gospodarstw (6,8%).
Powierzchnia użytków rolnych
  Powierzchnia (ha) Udział %
ogółem
z tego:
7 767 100
osoby fizyczne 3 923      50,5
Źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ

 

W strukturze użytków rolnych, podobnie jak w latach poprzednich, dominującą pozycję zajmują grunty orne.

Struktura użytków rolnych
Użytki rolne Powierzchnia (ha) Udział %
ogółem
w tym:
7 767 100
grunty orne 6 356 81,8
sady    219   2,8
łąki    673   8,7
pastwiska    365   4,7
Źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ

 

Produkcja roślinna i ogrodnicza

Osiągnięte w 2020 r. efekty gospodarcze rolnictwa uwarunkowane były przede wszystkim czynnikami klimatycznymi, a także wymogami gospodarki rynkowej.

Zmiany w strukturze zasiewów wg siedziby osoby użytkującej
Powierzchnia zasiewów ha Udział %
ogółem
w tym:
5 771 100
zbożowe 4 650  80,6
ziemniaki    140    2,4
przemysłowe    920  15,9
pastewne      50    0,9
pozostałe uprawy     11    0,2
Źródło: UMP

 

Warunki agrometeorologiczne zimą 2019/2020

Przebieg pogody w listopadzie był na ogół korzystny dla rolnictwa. Utrzymująca się w ciągu miesiąca wysoka, jak na tę porę roku, temperatura powietrza i gleby podtrzymywała wegetację i stwarzała dobre warunki dla wschodu, wzrostu i rozwoju późno zasianych ozimin. Umożliwiała także wykonywanie jesiennych prac polowych oraz zbiorów roślin okopowych i pastewnych. Oziminy wysiane w optymalnych terminach agrotechnicznych w listopadzie rozkrzewiły się bardzo dobrze. Dobowe wahania temperatury powietrza sprzyjały z kolei hartowaniu się roślin.

Pogoda w grudniu nie stwarzała na ogół większego zagrożenia dla zimujących roślin. Utrzymująca się w ciągu miesiąca dość wysoka, jak na tę porę roku, temperatura powietrza, wzrastająca okresami powyżej 100C, podtrzymywała wegetację roślin. Oziminy w grudniu były dobrze wyrośnięte i rozkrzewione.

W styczniu przebieg pogody nie stwarzał na ogół bezpośredniego zagrożenia dla zimujących roślin. Utrzymująca się w ciągu miesiąca wysoka, jak na te porę roku, temperatura powietrza i gleby, zakłócała zimowy spoczynek roślin. Okresowo w wyniku dobowych wahań temperatury powietrza powtarzały się procesy zamarzania i rozmarzania wierzchniej warstwy gleby, powodując lokalnie osłabienie systemu korzeniowego roślin.

Pogoda w lutym nie stwarzała na ogół zagrożenia dla zimujących roślin. Notowana w lutym wysoka, jak na tę porę roku, temperatura powietrza, ze średnią powyżej normy z wielu lat (1981–2010), zakłócała zimowy spoczynek roślin.

Przebieg pogody w marcu był na ogół korzystny dla rolnictwa. Na początku miesiąca nastąpiło ruszenie wegetacji roślin ozimych i trwałych użytków zielonych. Korzystne warunki agrometeorologiczne umożliwiły wykonywanie pierwszych wiosennych prac polowych. Lokalnie w pierwszej i w drugiej dekadzie miesiąca przystąpiono do siewów owsa, pszenicy jarej i jęczmienia jarego. Uwilgotnienie wierzchniej warstwy gleby na początku okresu wegetacyjnego zabezpieczało potrzeby wodne roślin.

W kwietniu warunki agrometeorologiczne były na terenie kraju zróżnicowane, lecz w całym kraju odnotowano już nadmierne przesuszenie wierzchniej warstwy gleb.

W maju lokalnie obfite opady deszczu znacznie poprawiły stan uwilgotnienia gleb i korzystnie wpłynęły na przyspieszenie wegetacji roślin.

Jesień i zima nie zostawiły żadnych zapasów wody w glebie, dlatego w wielu rejonach wiosną odnotowano znaczne przesuszenie gleby. Chłodne noce hamowały ponadto początkowo wschody roślin.


Plony podstawowych upraw
Plony podstawowych upraw 2019 (q/ha) 2020 (q/ha)
zbożowe  26,2  37,9
ziemniaki  180  180
rzepak    20    20
buraki cukrowe  100  100
Źródło: UMP

 

Melioracje

W 2020 r. przeprowadzono prace konserwacyjne, modernizacyjne oraz remonty rowów i cieków w Poznaniu. Powyższe działania prowadzono na terenach rolniczych znajdujących się w rejonach: Spławia, Moraska, Starołęki, Głuszyny, Żegrza i Kotowa.

Wydarzenia i programy realizowane w 2020 r. przez Miasto Poznań

W 2020 r. zorganizowano:

  • Konkurs „Zielony Poznań” – do rywalizacji w 27. edycji konkursu zgłoszono 3270 obiektów: 2038 w kategorii działki na terenach Rodzinnych Ogrodów Działkowych, 598 – w kategorii ogrody przydomowe, 437 – w kategorii balkony, tarasy, loggie i okna, 185 – w kategorii zieleńce, kwietniki osiedlowe, zakładowe, szkolne, 11 – w kategorii pasy zieleni oraz jeden obiekt w kategorii zielone dachy; przyznano 12 tytułów laureata oraz 8 wyróżnień; w 2020 r., ze względu na pandemię COVID-19, w trosce o zdrowie mieszkańców Poznania, nie odbył się inauguracyjny kiermasz w Parku Wilsona;
  • Dożynki Miejskie – z powodu pandemii COVID-19 26. dożynki miejskie w Poznaniu nie odbyły się w tradycyjnej formie; w zamian zorganizowano konkurs na najładniejszy wianek dożynkowy; rywalizacja została rozstrzygnięta w parku Wilsona, gdzie uczestnicy konkursu tworzyli wieńce z wcześniej zebranych roślin.

W 2020 r. kontynuowano realizację programu „Poznań dla pszczół”. W maju rozpoczęto umieszczanie domków, zwanych także hotelikami, w miejscach przyjaznych dla owadów. Domki te zbudowane są z trzciny, rurek bambusowych, pustych rurkowanych łodyg, suchego drewna i drewnianych deseczek oraz szyszek. Choć nie zastąpią one naturalnego środowiska, to stanowią doskonałe schronienie dla wielu gatunków owadów zapylających. Domki zostały powieszone w miejskich parkach np. w Parku Wilsona i Parku im. Jana Pawła II, w lasach komunalnych, na terenach Rodzinnych Ogrodów Działkowych, na terenie Poznańskiego Ośrodka Specjalistycznych Usług Medycznych oraz w miejscach zaproponowanych przez rady osiedli.

Miejskie hoteliki dla owadów mają zainspirować poznanianki i poznaniaków do wykorzystania własnych balkonów, ogrodów czy tarasów do tworzenia miejsc, w których owady będą mogły odpocząć, schronić się przed deszczem, a przede wszystkim rozmnażać się. Łącznie w przestrzeni publicznej na terenie miasta Poznania zawisło 85 hotelików.

Zwiększeniu populacji pszczół w mieście służyć ma zakładanie tzw. pasiek miejskich. Pierwsza pasieka miejska produkująca miód funkcjonuje od 2019 r. na terenie Parku Cytadela. W sierpniu 2020 r. na terenie Lasku Dębińskiego została uruchomiona druga miejska pasieka z ośmioma ulami.

W ramach akcji „A niech to… kwiat rośnie” mieszkańcy Poznania otrzymali doniczki z kwiatami miododajnymi, które były inspiracją do zakładania stołówek dla owadów zapylających na balkonach czy tarasach.