Ruch budowlany w Poznaniu

W 2021 r. w Poznaniu zwiększył się ruch budowlany.

W 2021 r., w porównaniu z rokiem ubiegłym, zanotowano zwiększenie liczby wydanych pozwoleń na budowę: na obiekty zdrowia o 62,5%, przemysłowe o 24.1% oraz mieszkalne o 11,5%, w tym jednorodzinne o 14,3%. Ponadto, nastąpił dynamiczny wzrost liczby zgłoszeń robót budowlanych – o 151,3%. Zwiększyła się liczba zakończonych budowli i innych obiektów – o 116,7% oraz infrastruktury drogowej – o 48,7%, sieci uzbrojenia terenu – o 6,3% i budynków mieszkalnych jednorodzinnych – o 5,6%. Ponadto, w 2021 r. wydano 35 decyzji nakazujących naprawę budynków znajdujących się w złym stanie technicznym oraz 26 decyzji nakazujących rozbiórkę z tytułu samowoli budowlanej.

Decyzje o pozwoleniu na budowę

W dotychczas obowiązującym stanie prawnym, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę (poza tymi z zakresu robót, które wymagają jedynie zgłoszenia lub nie wymagają żadnej regulacji). Wydając pozwolenie na budowę, rozstrzyga się o możliwości podjęcia robót budowlanych i o legalności inwestycji.

W 2021 r. wpłynęły do Urzędu Miasta Poznania 2243 wnioski o wydanie pozwolenia na budowę (o 31,6% mniej w porównaniu z 2020 r.). Po sprawdzeniu, m.in.:

• zgodności projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku miejscowego planu, a także zgodności z wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach;
• zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;
• kompletności projektu budowlanego i posiadania wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, podstawowych obowiązków projektanta, zaświadczenia, oraz innych wymagań określonych przepisami prawa;

wydano 2074 decyzje pozwolenia na budowę dla 2703 obiektów, z czego najwięcej pozwoleń wydano na budowę urządzeń inżynieryjnych (36% wszystkich pozwoleń), budynków mieszkalnych (27,7%), w tym jednorodzinnych (16,2%) oraz pozostałych (26,1%).

W 2021 r., w porównaniu do roku poprzedniego, nastąpił 22,7% spadek ogólnej liczby wydanych pozwoleń na budowę. Spadek ten dotyczył liczby wydanych pozwoleń na budowę obiektów w 5 kategoriach: urządzeń inżynieryjnych (44,9%), kultury fizycznej (25%), oświaty (21,9%), kultury i sztuki (4,5%),  pozostałych (11%). Wzrosła liczba wydanych pozwoleń na budowę obiektów w 3 kategoriach: zdrowia (62,5%), przemysłowych (24,1%), mieszkalnych (11,5%), w tym jednorodzinnych (14,3%). Nie zmieniła się liczba wydanych pozwoleń na budowę obiektów handlowych i usługowych. 

Liczba wydanych pozwoleń na budowę łącznie (obiekty)

źródło: UMP

W 2021 r. wydano 558 pozwoleń na budowę na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a 498 na podstawie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zgłoszenie robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę

Listę inwestycji, które nie wymagają pozwolenia na budowę, zawiera art. 29 Prawa budowlanego. Natomiast, w art. 30 ust. 1, znajduje się wykaz obiektów i robót budowlanych, które są zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, lecz wymagają zgłoszenia właściwemu organowi administracji budowlanej. Zgłoszenie budowy lub wykonywania robót budowlanych należy złożyć tak samo, jak wniosek o pozwolenie na budowę.

Prawo budowlane stanowi, że zgłoszenia należy dokonać przed rozpoczęciem robót budowlanych, a do ich wykonywania, można przystąpić po upływie 21 dni od dokonania zgłoszenia, jeżeli w tym czasie prezydent nie wniesie sprzeciwu w formie decyzji (tzw. zasada milczącej zgody).

Instytucja zgłoszenia nie przewiduje wydawania przez organ aktu administracyjnego, potwierdzającego możliwość rozpoczęcia robót. Samo milczenie i brak decyzji wyrażającej sprzeciw kończy postępowanie w sprawie, wszczętej zgłoszeniem i uprawnia do podjęcia robót.

W 2021 r. wpłynęło 2618 zgłoszeń robót budowlanych, tj. o 53,9% więcej niż w roku ubiegłym, a przyjęto 1837 zgłoszeń – o 151,3% więcej niż w 2020 r.

Liczba obiektów budowlanych przekazanych do użytkowania i rozpoczętych inwestycji

W 2021 r. do użytkowania oddano 1646 obiektów budowlanych, czyli o 2,1% mniej niż rok wcześniej. Do użytkowania oddano mniej obiektów niemieszkalnych (o 38,4%), budynków mieszkalnych wielorodzinnych (o 14,3%). Zwiększyła się liczba oddanych do użytkowania: budowli i innych obiektów (o 116,7%), infrastruktury drogowej (o 47,8%), sieci uzbrojenia terenu (gazowych, kanalizacyjnych, cieplnych, energetycznych i wodociągowych) (o 6,3%) oraz budynków mieszkalnych jednorodzinnych (o 5,6%). 

Pomimo spadku liczby budynków niemieszkalnych, oddanych do użytkowania, w porównaniu z 2020 r., wśród obiektów tej grupy nastąpił wzrost: 

• o 56% dla obiektów użyteczności publicznej – do użytkowania oddano 42 obiekty;
• o 48% dla budynków przemysłowych i magazynowych – do użytkowania oddano 34 budynki;
• o 22% dla budynków garażowych – do użytkowania oddano 28 budynków.

W przypadku sieci uzbrojenia terenu – przy łącznym wzroście – obserwuje się zwiększenie o 46,8% oddanych do użytkowania sieci ciepłowniczych, kanalizacyjnych, gazowych oraz zmniejszenie oddanych do użytkowania sieci energetycznych (o 46,6%) i wodociągowych (o 26,3%).

Obiekty oddane do użytkowania

źródło: UMP

W 2021 r. zwiększyła się o 7% liczba rozpoczętych inwestycji. W 2021 r. rozpoczęto realizację:

• 85 budynków mieszkalnych wielorodzinnych, tj. o 93% więcej w stosunku do 2020 r.;
• 458 budynków mieszkalnych jednorodzinnych, tj. o 20% więcej w stosunku do 2020 r.;
• 78 budynków niemieszkalnych, tj. o 13% więcej w stosunku do 2020 r.;
• 250 sieci uzbrojenia terenu, tj. o 5% więcej w stosunku do 2020 r.;
• 57 inwestycji w zakresie infrastruktury drogowej, tj. o 19% więcej w stosunku do 2020 r.;
• 160 budowli i innych obiektów, tj. o 60% więcej w stosunku do 2020 r.

Kontrole Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego

Z powodu pandemii COVID-19 nastąpiły ograniczenia w zakresie możliwości skutecznego prowadzenia, m.in. postępowań administracyjnych, w tym przeprowadzania czynności kontrolnych. Do niezbędnego minimum ograniczona została, przede wszystkim, liczba kontroli, które wiążą się z koniecznością przeprowadzania czynności kontrolnych w pomieszczeniach zamkniętych. Zwiększono, natomiast, liczbę kontroli w przestrzeni otwartej.

W 2021 r. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego dla Miasta Poznania (PINB) przeprowadził kontrole obiektów budowlanych, obejmujące: sprawdzenie stanu technicznego, bezpieczeństwa użytkowania i dokumentacji dotyczącej stanu technicznego oraz zgodności z przepisami ustawy Prawo budowlane, w tym m.in.:

• kontrole utrzymania we właściwym stanie technicznym 16 obiektów wielkopowierzchniowych;
• kontrole utrzymania we właściwym stanie technicznym budynków użyteczności publicznej, w tym 23 budynków szkół ponadpodstawowych oraz 11 innych budynków;
• kontrole obiektów małej architektury znajdujących się na 15 placach zabaw;
• kontrole utrzymania w odpowiednim stanie technicznym 57 najstarszych poznańskich kamienic oraz 98 innych budynków – wydano 7 decyzji nakazujących naprawę budynków znajdujących się w złym stanie technicznym.

Ponadto, w 2021 r. przeprowadzono:

• 39 kontroli zabudowy na Rodzinnych Ogrodach Działkowych (ROD) w celu wyeliminowania samowolnych inwestycji – są to systemowe działania kontrolne kontynuowane od lat 2007/2008;
• 1 kontrolę budynku mieszkalnego w kompleksie 160 działek niebędących ROD w rejonie ulic Sarmackiej, Umultowskiej i Madziarskiej w Poznaniu, jest to kontynuacja działań z lat poprzednich, mających na celu sankcjonowanie (legalizowanie) samowolnie rozbudowanych części budynków o konstrukcji drewnianej, istniejących na tym terenie od lat trzydziestych XX wieku, których powstanie nastąpiło z inicjatywy ówczesnego magistratu i zatwierdzone zostało uchwałą Rady Miejskiej Miasta Poznania z dnia 11 października 1933 r.;
• kontrole 10 obiektów garażowych znajdujących się na terenach stanowiących własność Miasta Poznania, na skutek napływu wniosków dotyczących legalizacji obiektów garażowych;
• 1 kontrolę pomostu o bardzo dużych rozmiarach nad jeziorem Kierskim;
• kontrole legalności 129 nośników reklamowych przy głównych ulicach miasta – w 28 przypadkach doprowadzono do rozbiórki samowolnie zrealizowanych nośników, w 2 przypadkach nośniki powstały legalnie, natomiast wobec pozostałych przypadków trwają postępowania wyjaśniające.

W 2021 r., ze względu na brak wniosków, nie przeprowadzono kontroli dotyczącej legalizacji samowolnych robót budowlanych (najczęściej będących przebudową), wykonanych przez lokatorów miejskich lokali mieszkalnych oraz kontroli w zakresie żłobków, funkcjonujących przede wszystkim w budynkach prywatnych. 

W 2021 r. wydano 35 decyzji nakazujących naprawę budynków znajdujących się w złym stanie technicznym oraz 26 decyzji nakazujących rozbiórkę z tytułu samowoli budowlanej.