Miasto Poznań realizowało 2 programy dotyczące profilaktyki i wsparcia osób dotkniętych uzależnieniami od alkoholu i narkotyków oraz innych środków odurzających.
Przeciwdziałanie oraz wsparcie przy wychodzeniu z uzależnienia od alkoholu
Miasto Poznań w 2020 r. realizowało Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (MPPiRPA), mający na celu zapewnienie osobom mieszkającym w Poznaniu sprawnego systemu profilaktyki i rozwiązywania problemów związanych z nadużywaniem alkoholu oraz innych substancji psychoaktywnych.
Jako cele szczegółowe MPPiRPA wyznaczył:
- propagowanie wiedzy i kompetencji oraz promocja adekwatnych postaw społecznych w obszarze zapobiegania uzależnieniom;
- wdrażanie, realizowanie i upowszechnianie oferty programów profilaktycznych;
- zapewnienie dostępności do specjalistycznych świadczeń, usług oraz interwencji podejmowanych w celu poprawy jakości życia osób z kręgu problemów uzależnień;
- ograniczenie negatywnych dla zdrowia i życia rodzinnego oraz społecznego skutków ryzykownego i szkodliwego spożywania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych;
- doskonalenie systemu diagnozowania problemów uzależnień oraz planowania, monitorowania i kontrolowania realizacji programu.
Działania podjęte w ramach realizacji MPPiRPA dotyczyły ok. 43 tys. osób, wśród których były głównie dzieci, młodzież i osoby z grup ryzyka, abstynenci, osoby uzależnione od alkoholu, rodziny, w których występował problem alkoholowy, osoby współuzależnione, ofiary przemocy, osoby bezdomne oraz osoby przebywające w Ośrodku dla Osób Nietrzeźwych (OdON).
Na działania podjęte w tym zakresie w 2020 r. wydatkowano z budżetu Miasta Poznania łącznie 17,3 mln zł, z których m.in.:
- sfinansowano działalność Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Poznaniu (MKRPA), która przeprowadziła 550 spraw i wydała 695 postanowień ws. lokalizacji punktów sprzedaży napojów alkoholowych;
- dofinansowano zadania publiczne realizowane przez podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych, z którymi podpisano łącznie 145 umów na kwotę 5,1 mln zł, w tym 41 umów w trybie otwartych konkursów ofert, 7 umów w trybie “małych grantów”, 75 umów w trybie mikrograntów COVID-19;
- funkcjonował Ośrodek dla Osób Nietrzeźwych, który w 2020 r. przyjął 4,7 tys. osób;
- dofinansowano realizację zadania dot. wsparcia zatrudnienia socjalnego osób uzależnionych od alkoholu lub zagrożonych uzależnieniem poprzez dofinansowanie działalności 4 Centrów Integracji Społecznej działających w Poznaniu na łączną kwotę 686,5 tys. zł; wsparciem objęto 113 osób;
- sfinansowano realizację programów profilaktyki uzależnień i rozwoju umiejętności społecznych obejmujących problem uzależnienia od alkoholu (zadanie koordynowane przez Wydział Oświaty); programem objęto 5,2 tys. uczniów;
- dofinansowano zadania realizowane przez Ośrodek Leczenia Alkoholowych Zespołów Abstynencyjnych i Poradnię Leczenia Uzależnień Szpitala Miejskiego im. Fr. Raszei w Poznaniu; w ośrodku przyjęto 400 osób, a w poradni udzielono 344 porady lekarskie oraz 763 porady psychoterapeutyczne osobom uzależnionym i współuzależnionym;
- dofinansowano „Program Wsparcia Specjalistycznego” realizowany przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Poznaniu; wsparciem objęto 511 rodzin i 14 uczniów;
- sfinansowano program dla osób uzależnionych i ich rodzin poprzez prowadzenie Hostelu „Drugi Dom”; hostel prowadzony przez Miejskie Centrum Interwencji Kryzysowej zapewnia 15 miejsc;
- dofinansowano realizację działań integrujących psychoprofilaktykę z aktywnością sportową poprzez prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży (jednostką koordynującą jest Wydział Sportu); podpisano 76 umów na łączną kwotę 2,7 mln; z programu skorzystało 18,5 tys. uczniów;
- sfinansowano program „Sportowa młodość – trzeźwa przyszłość” realizowany przez Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji; z programu skorzystało 391 uczniów;
- dofinansowano program profilaktyczny dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym realizowany przez Dom Dziecka nr 2 w Poznaniu; odbyło się 30 zajęć;
- dofinansowano program terapeutyczno-wychowawczy dla dzieci i młodzieży z rodzin z problemem alkoholowym „Ostoja” realizowany przez Centrum Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodzieży „Klub”; z programu skorzystało ok. 60 dzieci;
- dofinansowano program „Wspomaganie rozwoju psychofizycznego dzieci z symptomami FASD, dzieci pochodzących z rodzin z problemem alkoholowym oraz znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka uzależnienia od alkoholu” realizowany przez Centrum Wspierania Rodzin „Swoboda”; programem objęto 27 podopiecznych;
- dofinansowano program profilaktyczno-terapeutyczny dla dzieci pochodzących z rodzin dotkniętych uzależnieniem realizowany przez Dom Dziecka nr 3 w Poznaniu; programem objęto 28 podopiecznych;
- dofinansowano program dotyczący podejmowania interwencji w związku z nieprzestrzeganiem zapisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi realizowany przez Komendę Miejską Policji w Poznaniu; wylegitymowano 9 tys. osób;
- dofinansowano zadania realizowane przez Straż Miejską Miasta Poznania w zakresie zapewnienia transportu osób w stanie upojenia alkoholowego m.in. do Ośrodka dla Osób Nietrzeźwych w Poznaniu; przetransportowano ok. 700 osób;
- sfinansowano program „Prowadzenie całodobowego telefonu zaufania dla osób z problemem alkoholowym, w tym Pomarańczowej i Niebieskiej Linii” realizowany przez Miejskie Centrum Interwencji Kryzysowej w Poznaniu; udzielono 891 porad.
Poza działaniami kierowanymi do dzieci i młodzieży w ramach MPPiRPA, zrealizowano także projekt dofinansowany ze środków unijnych „BaltCityPrevention: Miasta Bałtyckie wobec chorób wynikających ze stylu życia – rozwój innowacyjnego modelu profilaktyki w obszarze zdrowia publicznego w regionie Państw Morza Bałtyckiego”. Miasto Poznań wdraża projekt od 2017 r. wspólnie z partnerami z Niemiec (lider), Finlandii, Litwy, Łotwy, Estonii. Ma on na celu wypracowanie innowacyjnego modelu interwencji w obszarze uzależnienia młodzieży od alkoholu polegającego na dwóch rodzajach interwencji, tj. wczesnej interwencji indywidualnej po ujawnieniu spożycia alkoholu przez osobę nieletnią oraz grupowych warsztatach profilaktycznych dla młodzieży. Pilotażowe wdrażanie interwencji następuje we współpracy z przychodniami pedagogiczno-psychologicznymi nr 2 i 7 oraz XI Liceum Ogólnokształcącym w grupie 74 uczniów i 5 specjalistów. Opracowano także narzędzie wspierające (mające na celu określenie postawy nastolatka wobec alkoholu, jego sposób używania alkoholu oraz wzbudzenie refleksji w tym obszarze) w postaci interaktywnego kwestionariusza auto-diagnostycznego dla młodzieży – darmowej aplikacji TwójWybór. Wypracowano również innowacyjny model oparty na partycypacji w odniesieniu do projektowania działań profilaktycznych. Całkowity koszt projektu wyniósł 199,8 tys. zł, z czego wkład własny Miasta Poznania w 2020 r. stanowił 15%.
Przeciwdziałanie narkomanii
Działania Miasta Poznania związane z przeciwdziałaniem zjawisku narkomanii zostały ujęte w Miejskim Programie Przeciwdziałania Narkomanii w Poznaniu na lata 2018-2020 (MPPN), mającym na celu:
- udzielanie wsparcia rodzinom, w których wystąpił problem narkomanii;
- poprawę stanu zdrowia oraz funkcjonowania społecznego osób zażywających substancje psychoaktywne (w tym redukcję szkód);
- podniesienie poziomu wiedzy osób mieszkających w Poznaniu w zakresie problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych;
- zmniejszenie zainteresowania środkami psychoaktywnymi oraz dopalaczami wśród dzieci, młodzieży i młodych dorosłych poprzez realizację programów profilaktycznych;
- wspieranie oferty alternatywnych form spędzania wolnego czasu;
W 2020 r. zadania w ramach MPPN realizowane były przez wydziały Urzędu Miasta Poznania oraz miejskie jednostki organizacyjne. Działaniami objęto 36 tys. osób, przede wszystkim młodych. W celu przeciwdziałania narkomanii zabezpieczono środki w kwocie 940 tys. zł na wykonanie:
- zadań publicznych wynikających z MPPN, koordynowanych przez Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych, na łączną kwotę 370 tys. zł;
- zadania „Realizacja działań integrujących psychoprofilaktykę z aktywnością sportową poprzez prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży miasta Poznania”, koordynowanego przez Wydział Sportu, na łączną kwotę 200 tys. zł;
- programu „Sportową manią walczymy z narkomanią”, realizowanego przez Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji, w kwocie 100 tys. zł;
- programów profilaktyki uzależnień i rozwoju umiejętności społecznych obejmujących problem uzależnienia od narkotyków, koordynowanych przez Wydział Oświaty, w kwocie 130 tys. zł;
- programu przeciwdziałania narkomanii skierowanego do uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, realizowanego przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną nr 7, w kwocie 50 tys. zł;
- programu „Dopalacze niszczą życie. Wczesna interwencja uzależnień”, realizowanego przez Komendę Miejską Policji w Poznaniu;
Grafika promocyjna akcji “Dopalacze niszczą życie”
arch. UMP
- programu profilaktycznego „Wiem. Wybieram dobrze”, realizowanego przez Straż Miejską Miasta Poznania.
Grafika promocyjna akcji “Wiem. Wybieram dobrze”
