Miasto Poznań w 2019 r. było członkiem 15 krajowych organizacji i sieci skupiających m.in. inne samorządy. Są to stowarzyszenia, fundacje, a także inne platformy współpracy powołane na mocy porozumień lub deklaracji.

Organizacje krajowe:

W 2019 r. Poznań najbardziej angażował się w prace Unii Metropolii Polskich, Stowarzyszenia Metropolia Poznań oraz Związku Miast Polskich.

Unia Metropolii Polskich       

W Unii Metropolii Polskich współpracuje 12 polskich miast: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa oraz Wrocław.

Unia jest fundacją założoną w październiku 1990 r., a jej zadaniem jest wspieranie rozwoju samorządności terytorialnej i gospodarczej, promocja inicjatyw oraz działań związanych z tworzeniem i funkcjonowaniem struktur regionalnych i lokalnych, w szczególności powstających na obszarach metropolitalnych.

Prezydent Miasta Poznania (od 25 marca 2019 r.) jest także członkiem Zarządu Unii Metropolii Polskich. Przedstawicielki i przedstawiciele miast zasiadają w problemowych komisjach i zespołach wypracowując rekomendacje działań dla Zarządu i Rady Unii. Rekomendacje przekładają się na stanowiska przedkładane następnie rządowi – bezpośrednio ministerstwom lub za pośrednictwem Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Współpraca w ramach Unii Metropolii Polskich ma pomóc we wspólnym rozwiązywaniu problemów wielkich miast. Przedstawicielki i przedstawiciele samorządów wymieniają się doświadczeniami w ramach stałych i doraźnych komisji tematycznych.

Rada Unii Metropolii Polskich zebrała się w 2019 r. na 3 posiedzeniach. Przyjęto łącznie 24 uchwały oraz 1 apel. Zarząd Unii spotkał się 7 razy, przyjmując 7 uchwał i 10 stanowisk. 

Obrady Zarządu Unii Metropolii Polskich

arch. UMP

 

Stowarzyszenie Metropolia Poznań       

Stowarzyszenie Metropolia Poznań zrzesza Miasto Poznań, Powiat Poznański, wszystkie gminy z terenu powiatu oraz gminy spoza jego granic: Szamotuły, Oborniki, Śrem i Skoki. Prezydent Miasta Poznania jest Prezesem tego stowarzyszenia.

Celem Metropolii Poznań jest wspieranie idei samorządu terytorialnego i obrona wspólnych interesów jego członków.  Stowarzyszenie wspiera rozwój społeczno-gospodarczy Metropolii Poznań oraz współpracę gmin i powiatów w tym zakresie. Zinstytucjonalizowana forma współpracy pozwala na wspólną realizację zadań publicznych, których zakres i oddziaływanie, przekracza granice pojedynczej jednostki terytorialnej oraz buduje silne powiązania funkcjonalne i ekonomiczne Poznania z pozostałymi samorządami w regionie.

W ramach Metropolii Poznań, w ostatnich latach, realizowana jest najbardziej intensywna, międzysamorządowa współpraca w zakresie organizacji krajowych. W 2019 r. szczególnego znaczenia nabrały kwestie sprawnego, efektywnego transportu kolejowego oraz edukacji i zwiększenia wiedzy mieszkanek i mieszkańców w zakresie zanieczyszczenia powietrza. Poza realizacją Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT), podejmowane były działania na rzecz rozwoju Poznańskiej Kolei Metropolitalnej, a także współpraca na rzecz poprawy jakości powietrza. Projekt Edukacyjna Sieć Antysmogowa jest realizowany już od 2018 r.

Zestawy mierzące i pokazujące wyniki pomiarów jakości powietrza (poziom pyłów PM10 i PM2,5) zainstalowano w 211 szkołach na terenie Metropolii Poznań (w tym 86 w Poznaniu). Mierzone dane są prezentowane na wyświetlaczach w szkołach, wraz z treściami edukacyjnymi. Dzięki temu szkolna i lokalna społeczność może na bieżąco monitorować jakość powietrza w swojej najbliższej okolicy. Wyniki pomiarów można też śledzić na stronie projektu Edukacyjnej Sieci Antysmogowej.

więcej o stanie środowiska na badam.poznan.pl

Szkoły biorące udział w projekcie zostały wyposażone w mierniki służące do oznaczania jakości powietrza. W trybie ciągłym mierzone są następujące parametry:

  • stężenie pyłu PM2,5 na zewnątrz szkoły
  • stężenie pyłu PM10 na zewnątrz szkoły
  • temperatura powietrza na zewnątrz szkoły
  • ciśnienie atmosferyczne na zewnątrz szkoły
  • wilgotność powietrza na zewnątrz szkoły

Dane zbierane przez mierniki są udostępniane na stronie internetowej, a także prezentowane na wyświetlaczach w szkole, co umożliwia bieżące monitorowanie jakości powietrza i adekwatne zaplanowanie aktywności. Uczennice i uczniowie, wykorzystując dane archiwalne, mogą wykonywać pod kierunkiem nauczycieli własne badania i analizy w korelacji z czynnikami atmosferycznymi. Podstawową prezentowaną daną jest średnia krocząca z ostatnich 60 minut pomiaru zmieniająca się co 5 minut. Projekt w części edukacyjno-informacyjnej zakłada aktywny udział nauczycielek i nauczycieli poprzez wyposażenie ich w niezbędną wiedzę i materiały dydaktyczne. W tym celu realizowane są kompleksowe szkolenia dla koordynatorek i koordynatorów projektu antysmogowego, prowadzone przez ekspertki i ekspertów zajmujących się na co dzień problematyką smogu i przeciwdziałania zanieczyszczeniom powietrza (PAS – Polski Alarm Smogowy).

Najważniejszym celem projektu jest edukacja dzieci, młodzieży i ich rodziców oraz dostarczenie narzędzi dydaktycznych dla nauczycielek i nauczycieli w obszarze ochrony czystości powietrza, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki smogu, przyczyn jego powstawania, wpływu na zdrowie oraz możliwych działań, które pozwalają na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza. Zaangażowani w projekt szkolni koordynatorzy wspierają Stowarzyszenie w dostosowywaniu do potrzeb uczennic i uczniów oraz ciągłym udoskonalaniu materiałów edukacyjnych. Inicjują również działania aktywizujące społeczność szkolną do walki ze smogiem. Zajęcia na temat smogu odbyły się z uczennicami i uczniami z 3 etapów edukacyjnych (klasy 1-3, 4-6, 7-8). Były one realizowane w oparciu o przygotowane przez NASK materiały edukacyjne, natomiast rodzice mogli poszerzyć swoją wiedzę podczas wywiadówek, w trakcie których nauczycielki i nauczyciele prezentowali dodatkowe materiały. Po okresie zimowym konieczne będzie podsumowanie, wyciągnięcie wniosków i zaplanowanie kolejnych działań.

Partnerami przedsięwzięcia są: spółka INEA SA (wykonawca) oraz NASK (Naukowa Akademicka Sieć Komputerowa). Jego wartość to prawie 1,5 mln zł brutto, a czas trwania projektu wyznaczono na 3 lata.

Podsumowanie odczytów z pomiarów dokonanych w 2019 r. można znaleźć na stronie Stowarzyszenia.

Poznańska Kolej Metropolitalna (PKM)   

PKM to projekt, który doskonale ilustruje współpracę różnych szczebli samorządu, daleko wykraczający poza ramy Stowarzyszenia. To jedno z największych tego typu przedsięwzięć w Polsce. Pierwsze 5 linii kolejowych połączyło Grodzisk Wielkopolski, Jarocin, Nowy Tomyśl, Wągrowiec i Swarzędz z Poznaniem. Docelowo w stolicy Wielkopolski pociągi PKM będą zatrzymywać się na 13 stacjach i przystankach. Kursy w godzinach szczytu odbywają się nawet co 30 minut, ułatwiając drogę do szkoły, pracy lub w innych celach. To pierwsze, wspólne, tak duże przedsięwzięcie samorządów lokalnych, w którym mechanizm finansowania dodatkowych kursów opiera się na zasadzie solidaryzmu.

Z danych pomiarowych czasów przejazdu samochodem i pociągiem na 7 liniach PKM wynika, że poruszanie się samochodem w godzinach szczytu wymaga dużo więcej czasu niż pociągiem. Dane dotyczą października i listopada 2019 r., a pomiary były prowadzone w szczytach porannym i popołudniowym na trasach równoległych do siedmiu linii kolejowych Poznańskiej Kolei Metropolitalnej. Wykres graficzny porównania jest prezentowany na stronie PKM w zakładce „Porównanie czasów przejazdów”.

więcej o PKM na badam.poznan.pl

W 2019 roku Rada Metropolii obradowała 3 razy, podejmując 8 uchwał, natomiast Zarząd spotkał się 7 razy i podjął 12 uchwał. Bieżące informacje o realizowanych działaniach dostępne są na stronie: http://metropoliapoznan.pl/

 

Związek Miast Polskich     

Związek Miast Polskich (ZMP) to największa i najstarsza polska organizacja samorządowa, skupiająca ponad 300 miast. Aktywnie angażuje się w działania wspierające samorządność lokalną i decentralizację oraz dąży do lepszego rozwoju polskich miast. Zadania te realizuje poprzez lobbing, wsparcie eksperckie, wymianę doświadczeń, promocję miast, współpracę zagraniczną oraz działalność informacyjną i wydawniczą.

Przygotowane przez ZMP stanowiska i projekty zmian ustaw dotyczących samorządu są przedstawiane Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz jej zespołom roboczym, komisjom Sejmu i Senatu, a także odpowiednim ministerstwom.

Delegatem Miasta Poznania do Związku Miast Polskich jest Przewodniczący Rady Miasta Poznania.

Po zmianie Regulaminu, przyjętej w 2019 r. przez Zarząd Związku, utworzono 19 komisji tematycznych. Komisje to gremia doradcze, w których pracuje ponad 600 pracowniczek i pracowników samorządowych z miast członkowskich. Do zakresu działania komisji należy m.in. opiniowanie i przygotowanie stanowisk i wniosków dotyczących projektów aktów prawnych, wymiana doświadczeń, a także analizowanie stanu danej dziedziny. Stanowiska komisji są prezentowane na posiedzeniach Zarządu, który na ich podstawie przyjmuje niektóre stanowiska Związku. Poznań przewodniczy Komisji Polityki Miejskiej i Rozwoju Miast oraz Komisji Sportu.

W 2019 r. odbyło się 13 posiedzeń Zarządu, w tym 2 w Poznaniu.  Zarząd przyjął 12 stanowisk, zaopiniował 55 projektów ustaw, 26 projektów rozporządzeń i 82 inne otrzymane dokumenty. Komunikaty z posiedzeń, lista zaopiniowanych dokumentów oraz stanowiska są na bieżąco zamieszczane na stronie internetowej: w aktualnościach oraz w strefie dla miast.

Związek Miast Polskich zapewnia wsparcie eksperckie dla miast. Zamawia ekspertyzy prawne, prowadzi badania ankietowe i monitoruje usługi publiczne za pośrednictwem Systemu Analiz Samorządowych (SAS). SAS to baza danych statystycznych dotyczących ważnych sektorów działalności samorządów miejskich. Wymiana doświadczeń obejmuje również prezentowanie i popularyzację dobrych praktyk z miast oraz przygotowanie konferencji tematycznych, seminariów i warsztatów. Poprzez udział w licznych gremiach krajowych i międzynarodowych ZMP jest ambasadorem spraw samorządowych oraz partnerem merytorycznym polskich miast. Reprezentuje interesy miast członkowskich w organizacjach europejskich skupiających samorządy.

Sprawozdanie Zarządu z działalności ZMP w 2019 r.

Poznań uchwałę o przystąpieniu do ZMP podjął 9 października 1990 r.