Bezpieczeństwo i porządek publiczny są postrzegane jako warunek normalnego życia, bytu i funkcjonowania mieszkańców i wszystkich podmiotów działających w mieście. Zapewnienie bezpieczeństwa i spokoju jest wyrazem integralności, stabilności, jakości życia i rozwoju miasta.

W 2020 r. działania Prezydenta Miasta podejmowane we współpracy z wszystkimi służbami odpowiedzialnymi za porządek, ład i bezpieczeństwo zostały w dużej mierze podporządkowane zasadom obowiązującym w stanie epidemii. Podejmowane działania w znacznej mierze wynikały z bieżącej oceny stanu porządku i były spójne z poleceniami Wojewody Wielkopolskiego oraz wymogami ustawowymi.

Rok 2020, od chwili wystąpienia w Polsce stanu epidemii, wymusił rezygnację z bezpośrednich spotkań, działań, projektów i programów na rzecz kontaktów za pomocą narzędzi dostępnych w sieci internetowej. Stałe kontakty z mieszkańcami, radnymi, działaczami społecznymi i mediami zostały jednak podtrzymane. Wymiana informacji następowała poprzez utrwalone już kanały komunikacji, jak m.in. łączność telefoniczna, poczta elektroniczna, strona internetowa i fanpage na Facebooku.

Oceniając wskaźniki takie, jak liczba przestępstw, odnotowanych interwencji, wypadków drogowych i kolizji, podczas pandemii COVID-19 odnotowano zmniejszenie się tych negatywnych zjawisk. Przyjęte założenia i ustalenia w obowiązujących planach i programach działań w warunkach kryzysowych i zarządzania kryzysowego okazały się trafne i wykorzystane w praktyce. W zakresie ochrony porządku publicznego, w związku z wprowadzonymi ograniczeniami, zakazami i nakazami zachowania w miejscach publicznych, w ścisłej współpracy służb porządkowych i w ramach posiadanych uprawnień, prowadzono kontrole wytypowanych i uzgodnionych wspólnie miejsc pod kątem przestrzegania nałożonych obowiązków. W głównej mierze skupiano się na oddziaływaniu prewencyjnym i informacyjnym, a w szczególnych przypadkach stosowano środki prawne (pouczenia, mandaty).

Potencjał ludzki i sprzętowy służb bezpieczeństwa i porządku pozwalał na bieżąco reagować na zagrożenia życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, jak również podejmować działania zapobiegawcze i likwidować niebezpieczne sytuacje.

Pozytywne wyniki działań w warunkach pandemicznych oraz zdolności do zapobiegania negatywnym skutkom zagrożeń oraz podjęte wobec nich przeciwdziałania nie oznaczają, że sytuacja nie spowodowała negatywnych konsekwencji.

Pandemia COVID-19 wpłynęła na realizację nadzorowanych inwestycji, powodując głównie:

opóźnienia w realizacji niektórych umów w związku z licznymi absencjami pracowników wykonawcy;
trudności w uzgodnieniu dokumentacji niezbędnej do uruchomienia postępowań przetargowych;
trudności w uzgodnieniu zmian niezbędnych do kontynuowania niektórych przedsięwzięć;
ograniczenie i zaniechanie pewnych programów i przedsięwzięć w zakresie bezpieczeństwa.

Ponadto w związku z wpływem pandemii COVID-19 na budżet Miasta Poznania ograniczone zostały wydatki bieżące na realizację zadania procesowego pn. „Utrzymanie i rozwój infrastruktury technicznej na potrzeby zarządzania kryzysowego, ochrony ludności, bezpieczeństwa i porządku publicznego”.

Zarządzanie bezpieczeństwem w Poznaniu w 2020 r.

Wszystkie działania, przedsięwzięcia interwencje w zakresie reagowania, zapobiegania, kierowania i realizacji na rzecz bezpieczeństwa Prezydent Miasta wykonywał za pośrednictwem Centrum Zarządzania Kryzysowego we współpracy z miejskimi jednostkami.

Prowadzenie na bieżąco działań profilaktycznych, a w sytuacjach kryzysowych i klęsk żywiołowych – koordynację działań ratowniczych i zapewnienie tym działaniom zabezpieczenia logistycznego Prezydent Miasta powierzył Zespołowi Zrządzania Kryzysowego.

Do zadań zespołu należy w szczególności:

ocena występujących i potencjalnych zagrożeń mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo publiczne oraz prognozowanie tych zagrożeń;
przygotowywanie propozycji działań i przedstawianie Prezydentowi Miasta wniosków dotyczących wykonania, zmiany lub zaniechania działań ujętych w ,,Planie zarządzania kryzysowego dla Miasta Poznania”;
przekazywanie do wiadomości publicznej informacji związanych z zagrożeniami;
opiniowanie ,,Planu zarządzania kryzysowego dla Miasta Poznania”.

W 2020 r. obowiązywał ,,Plan zarządzania kryzysowego” wydany przez Prezydenta Miasta Poznania na lata 2018-2020, zatwierdzony przez Wojewodę Wielkopolskiego. Istotną częścią planu są procedury reagowania kryzysowego (PRK), czyli rozpisane zadania do wykonania przez poszczególne służby ratownicze reagujące na daną sytuację kryzysową. Plan jest skorelowany z zewnętrznymi planami i procedurami działań poszczególnych służb odpowiedzialnych za działania ratownicze i zapewnienie bezpieczeństwa oraz za dostarczenie kluczowych dla funkcjonowania społeczeństwa usług (np. woda pitna, energia elektryczna, ciepło).

Prezydent wykonywał powyższe przedsięwzięcia przy pomocy powiatowej administracji zespolonej, wybranych wydziałów Urzędu Miasta Poznania (w szczególności Wydziału Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa) oraz miejskich jednostek organizacyjnych i podmiotów gospodarczych, które realizują odpłatne usługi logistyczne na podstawie zawartych umów, porozumień i zleceń.

Największe potencjalnie i realnie zagrożenie w 2020 r. związane było z koronawirusem SARS-CoV-2. Główne działania w tym zakresie podejmowane były przez rząd w związku z ogłoszonym stanem epidemii na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. W Poznaniu zarządzeniem nr 198/2020/P Prezydenta Miasta Poznania z 6 marca 2020 r. został powołany Zespół ds. monitorowania zagrożeń związanych z koronawirusem SARS-CoV-2 na terenie miasta Poznania. Stosownie do sytuacji, na bieżąco podejmowano niezbędne działania. Uruchomiono chatbota informacyjnego na stronie www.poznan.pl, który stanowił dodatkowe, niezależne od infolinii, źródło informacji dla mieszkańców na tematy związane z przeciwdziałaniem pandemii i związane z pracą Urzędu Miasta Poznania. Narzędzie to pozwoliło na całodobową obsługę mieszkańców Poznania we wszystkie dni tygodnia w zakresie informacji na temat pandemii COVID-19.

Na podstawie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zakresu przedsięwzięć wykonywanych w poszczególnych stopniach alarmowych i stopniach alarmowych CRP, Prezydent Miasta Poznania wydał zarządzenie, w którym określono wykaz przedsięwzięć i procedur systemu zarządzania kryzysowego realizowanych w Urzędzie Miasta Poznania i miejskich jednostkach organizacyjnych w sytuacjach wprowadzenia stopni alarmowych i stopni alarmowych CRP. Po wprowadzeniu stopni alarmowych dyrektorzy miejskich biur i wydziałów oraz kierownicy miejskich jednostek organizacyjnych zobowiązani byli do realizacji przedsięwzięć określonych w zarządzeniu w celu przeciwdziałania wystąpieniu zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym i minimalizacji jego skutków.

Centrum Zarządzania Kryzysowego dla Miasta Poznania w 2020 r. podjęło 2612 działań i interwencji.

Do najważniejszych należały:

przyjmowanie i rejestracja zgromadzeń – 359;
ewakuacja ludzi z miejsc zagrożenia – 614 ewakuowanych osób;
interwencje ws. likwidacji zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi ze strony dzikich zwierząt – 875.

Ponadto:

opracowano „Plan dystrybucji preparatów stabilnego jodu na wypadek wystąpienia zagrożenia radiacyjnego dla Miasta Poznania”;
powołano Komisję Bezpieczeństwa i Porządku dla Miasta Poznania na siódmą kadencję zarządzeniem nr 473/2020/P Prezydenta Miasta Poznania z 1 lipca 2020 r.;
odbyły się trzy posiedzenia Komisji Bezpieczeństwa i Porządku dla Miasta Poznania w celu realizacji zadań Prezydenta Miasta Poznania w zakresie zwierzchnictwa nad miejskimi służbami, inspekcjami i strażami oraz zadań określonych w ustawach w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;
przeniesiono Miejski Magazyn Przeciwpowodziowy do nowej siedziby;
w ramach działań związanych z pandemią zorganizowano proces dystrybucji środków ochrony indywidualnej dla placówek oświatowych i opiekuńczych.