Zadania z zakresu zaspokajania potrzeb mieszkaniowych realizowane były w oparciu o istniejące zasoby komunalne (wynajem lokali socjalnych i komunalnych, zabezpieczenie pomieszczeń tymczasowych) i społeczno-czynszowe Poznańskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego (realizacja programów kierunkowych m.in. z udziałem Miasta Poznania) oraz podnajem z obniżonym czynszem lokali mieszkalnych od innych właścicieli niż Miasto Poznań (w ramach Miejskiego Biura Najmu).

Pomoc była realizowana na wielu poziomach i skierowana została do różnych grup mieszkańców – tych o najniższych i średnich dochodach oraz tych, których stać na budowę własnego domu (sprzedaż działek pod budownictwo jednorodzinne). Dotyczyła różnych grup wiekowych – absolwentów i seniorów.

Realizacja potrzeb mieszkaniowych w oparciu o zasoby komunalne

Rozpatrywanie wniosków osób i rodzin o udzielenie pomocy mieszkaniowej poprzez zawarcie umowy najmu lokalu z zasobu komunalnego – zmiany w trybie postępowania

W maju 2020 r. podano do publicznej wiadomości zarządzenie nr 338/2020/P Prezydenta Miasta Poznania z 11 maja 2020 r. zmieniające zarządzenie w sprawie ustalenia rocznych list osób uprawnionych do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu lub umowy najmu lokalu mieszkalnego w 2020 r., w którym zmieniono ustaloną minimalną liczbę punktów kwalifikującą do ujęcia na rocznych listach osób uprawnionych do zawarcia umowy najmu:

  • socjalnego lokalu z 20 punktów na 15 punktów;
  • lokalu mieszkalnego z 20 punktów na 17 punktów;
  • roczną listę osób uprawnionych do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu rozszerzono o 48 osób, natomiast roczną listę osób uprawnionych do zwarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego – o 93 osoby.

Mając na uwadze panującą sytuację epidemiczną, wprowadzono w Uchwale nr XIX/322/VIII/2019 Rady Miasta Poznania z 19 listopada 2019 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Poznania nowe zasady naboru wniosków o pomoc mieszkaniową. Wnioski będą przyjmowane przez cały rok kalendarzowy, a listy socjalna i mieszkaniowa będą aktualizowane na bieżąco, bez zmiany kryteriów prowadzonego naboru. W uchwale doprecyzowano również tryb i zasady rozpatrywania wniosków oraz kwalifikowania osób ubiegających się o lokal do remontu, adaptację poddasza lub innych pomieszczeń niemieszkalnych na lokale mieszkalne, jak również w zakresie przyjętego systemu kwalifikacji punktowej wniosków osób, zaproponowano zapisy mające na celu zapewnienie obiektywnej i jednolitej interpretacji sytuacji mieszkaniowej, rodzinnej, życiowej i zdrowotnej wnioskodawcy. W uchwale uściślono pojęcie rodziny wielodzietnej oraz doprecyzowano kwestię związaną z uzyskaniem lokalu komunalnego przez osoby opuszczające rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze na skutek uzyskania samodzielności i pełnoletniości.

Zasady udzielania pomocy mieszkaniowej

Zgodnie z Uchwałą nr XIX/322/VIII/2019 Rady Miasta Poznania z 19 listopada 2019 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Poznania (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2019 r., poz. 10122 ze zm.) umowy najmu mogły być zawierane z osobami, które osiągają dochód uprawniający do uzyskania lokalu z zasobu Miasta i zostały umieszczone na liście socjalnej lub mieszkaniowej.

Zgodnie z przywołaną uchwałą, średni miesięczny dochód uprawniający do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu nie mógł przekroczyć:

  • 1 375,00 zł/os. w przypadku gospodarstwa wieloosobowego (125% kwoty najniższej emerytury);
  • 1 925,00 zł/os. w przypadku gospodarstwa jednoosobowego (175% kwoty najniższej emerytury).

Natomiast średni miesięczny dochód uprawniający do zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego nie mógł przekroczyć:

  • 1 925,00 zł/os. w przypadku gospodarstwa wieloosobowego (175% kwoty najniższej emerytury);
  • 2 475,00 zł/os. w przypadku gospodarstwa jednoosobowego (225% kwoty najniższej emerytury).

Przy rozpatrywaniu wniosku badany jest dochód osiągnięty w okresie 12 miesięcy poprzedzających rok ustalenia projektu listy socjalnej lub mieszkaniowej.

Prezydent może w szczególnie uzasadnionych przypadkach umieścić na listach osoby (po zasięgnięciu opinii Komisji ds. Opiniowania Projektów List), którym należy udzielić pilnej pomocy mieszkaniowej po spełnieniu przez nie kryterium dochodowego. Sprawy takich osób, które ze względu na sytuację mieszkaniową, rodzinną i zdrowotną starały się o uzyskanie pomocy mieszkaniowej w ramach realizacji list utworzonych na 2020 r., przedstawiono Komisji ds. Opiniowania Projektów List w celu zaopiniowania. Prezydent Miasta Poznania po zapoznaniu się z opinią komisji mógł postanowić o objęciu listą wybranych osób. Nazwiska osób pozytywnie wskazanych do udzielenia pomocy mieszkaniowej w trybie szczególnym zostały umieszczone na liście jako ostatnie w grupie osób, które osiągnęły tę samą liczbę punktów.

W przypadku, gdy wnioskodawca nie zakwalifikował się do uzyskania pomocy mieszkaniowej w szczególnym trybie w 2020 r., ma on możliwość ubiegania się o pomoc mieszkaniową w kolejnym roku kalendarzowym. Konieczne jest wtedy ponowne złożenie wniosku (wraz ze wszystkimi niezbędnymi do jego rozpatrzenia dokumentami) w terminie od 1 stycznia do 31 grudnia.

Realizacja zobowiązań

Lista osób uprawnionych do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu w 2020 r. według stanu na koniec 2020 r. zawiera łącznie 427 pozycji, natomiast lista osób uprawnionych do zwarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego w 2020 r. – 261 pozycji. W sumie roczne listy osób uprawnionych do zawarcia umowy najmu z zasobu mieszkaniowego Miasta Poznania obejmują 688 pozycji.

W 2020 r. odstąpiono od utworzenia „nowej” listy socjalnej i „nowej” listy mieszkaniowej na 2021 r. Wnioski o pomoc mieszkaniową, które zostały złożone w ogólnym trybie w 2020 r., nie podlegały rozpatrzeniu. Zarówno w 2020 r., jak i w 2021 r. założono realizowanie uprawnień osób, które znajdują się na już istniejących i obowiązujących listach socjalnej i mieszkaniowej.

Powyższa decyzja podjęta przez Prezydenta podyktowana była nadzwyczajną i niespodziewaną sytuacją epidemiczną w kraju, ale także ograniczoną liczbą lokali, którymi dysponuje Miasto Poznań i trudnościami w realizacji obowiązujących list mieszkaniowych.

W 2020 r. wpłynęło 1160 wniosków (693 o najem lokalu mieszkalnego i 467 o najem socjalny lokalu). Z tej liczby 56 osób zostało pozytywnie rozpatrzonych w trybie szczególnym i dodatkowo ujętych do listy socjalnej (32 osoby) i listy mieszkaniowej (24 osoby). Wszystkim wnioskodawcom wyjaśniono przyczyny nietworzenia list na 2021 r. oraz wyjaśniono przesłanki ubiegania się o pomoc mieszkaniową w trybie szczególnym (tzw. dodatkowe ujęcie). Poinformowano również o możliwości złożenia wniosku w 2021 r. Na złożenie wniosku w trybie szczególnym zdecydowało się 197 osób, z czego pozytywnie rozpatrzono 56 wniosków.

Realizacja listy osób uprawnionych do uzyskania lokalu socjalnego lub lokalu mieszkalnego z zasobów Miasta (tzw. list prezydenckich w 2020 r.)
Wyszczególnienie 2020 2019
W ramach listy realizacyjnej
Lista uprawnionych do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego   346 404
Liczba zawartych umów najmu lokalu socjalnego 93 157
Lista uprawnionych do zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego  145 174
Liczba zawartych umów najmu lokalu mieszkalnego 248 116
W zakresie przedłużenia umowy najmu lokalu socjalnego
Liczba zawartych umów najmu lokalu socjalnego  833 1067
W zakresie dostarczenia lokali zamiennych
Liczba zawartych umów lokalu zamiennego  15 49
Zobowiązania w zakresie realizacji wyroków eksmisyjnych
Liczba wyroków eksmisyjnych orzeczonych po 11.11.1994 r., w tym: 1 045 1 108
Liczba wyroków z prawem do LS  1 252 1 549
Liczba wyroków z prawem do PT (bez prawa do LS) 221 209
Liczba wyroków z prawem do LS i z prawem do PT  328 376
Liczba wskazanych ofert do LS  139 20
Liczba wskazanych ofert do PT 95 734
Inne 20 59
źródło: ZKZL, UMP
Realizacja potrzeb mieszkaniowych w ramach Miejskiego Biura Najmu

Miejskie Biuro Najmu to program realizowany przez Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych Sp. z o.o., polegający na najmowaniu lokali mieszkalnych od innych właścicieli niż Miasto Poznań i podnajmowaniu ich z obniżonym czynszem beneficjentom programu.

Beneficjentami programu mogą być mieszkańcy Poznania, którzy osiągają niskie dochody i nie uzyskali odpowiedniej liczby punktów, aby nabyć uprawnienie do zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego.

Według stanu na 31 grudnia 2020 r. programem objęto 152 lokale mieszkalne.

Realizacja potrzeb mieszkaniowych w oparciu o zasoby społeczno-czynszowe Poznańskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. (PTBS)

Program „Senior”

Kontynuowano program „Senior” we współpracy z PTBS – wg stanu na koniec 2020 r. na liście uprawnionych na wskazanie lokalu oczekiwało 57 osób, w tym: 37 gospodarstw jednoosobowych, 19 gospodarstw dwuosobowych, 1 gospodarstwo trzyosobowe. W 2020 r. wskazano lokale z zasobu PTBS z partycypacją Miasta Poznania 14 gospodarstwom domowym. Do dyspozycji Miasta Poznania w zasobie PTBS, wg stanu na koniec 2020 r., pozostaje 197 lokali, spośród których wszystkie były zasiedlone. Odzysk takich lokali odbywa się w wyniku tzw. naturalnego ruchu ludności.

Program „Mieszkanie dla Absolwenta”

Program mieszkaniowy „Mieszkanie dla Absolwenta” skierowany jest do młodych dorosłych i realizowany na osiedlu PTBS przy ul. Palacza. Osiedle tworzą 4 budynki mieszkalne o łącznie 143 lokalach jedno – i dwupokojowych. Program realizowany jest od 2015 r. W 2020 r. w związku z rotacją najemców zawarto 24 nowe umowy partycypacji i najmu.