arch. UMP, fot. M. Kaczmarczyk

 

Powierzchnia miasta wynosi 262 km2. Rozpiętość granic administracyjnych Poznania na osi północ – południe wynosi ok. 23 km, a na osi wschód – zachód ok. 24 km.

Poznań leży w przełomie doliny Warty. Powierzchnię miasta cechuje urozmaicone ukształtowanie terenu. Najniżej położonym obszarem miasta jest dno Warty znajdujące się na wysokości 45 m n.p.m., a najwyżej położonym punktem – Góra Moraska wznosząca się na wysokość 154 m n.p.m.

Struktura funkcjonalno-przestrzenna

Obszar Poznania jest w dużym stopniu zurbanizowany. Tereny zabudowane oraz komunikacyjne stanowią 45,1% całkowitej powierzchni.

Strukturę funkcjonalno-przestrzenną miasta Poznania wyróżnia:

  • układ klinowo-pierścieniowy zieleni
  • ramowy system komunikacyjny
  • obszar śródmieścia z wyodrębnionym centrum.

Struktura funkcjonalno-przestrzenna nawiązuje do naturalnych warunków środowiska. Dolina Warty rozdziela miasto na część:

  • lewobrzeżną, w której w centrum powstały ośrodki usługowo-handlowe, administracji i instytucji biznesu, a na obrzeżach miasta – nowoczesne obiekty handlowo-usługowe; w Śródmieściu skoncentrowane są także ośrodki akademickie, naukowe i kulturalne
  • prawobrzeżną, w której w obrębie Nowego Miasta znajdują się najstarsze części Poznania: Ostrów Tumski i Śródka; obszar Nowego Miasta ten jest bardzo zróżnicowany funkcjonalnie, przeważają na nim tereny jednolitej zabudowy wielorodzinnej.

Tereny przemysłowe

Tereny przemysłowe obejmują mniej niż 5% powierzchni miasta i zlokalizowane są głównie w północno-wschodniej części miasta (ul. Główna, Karolin), na Podolanach, Junikowie, Wildzie oraz na południe od ul. Hetmańskiej. Najdynamiczniej rozwijającymi się rejonami z funkcją przemysłową są: Antoninek, Starołęka i Podolany.

Tereny mieszkaniowe

Tereny mieszkaniowe stanowią 13% powierzchni miasta, w tym w:

  • tradycyjnej zabudowie śródmiejskiej (kamienice) stanowią poniżej 5% terenów mieszkaniowych i występują przede wszystkim na terenie Śródmieścia
  • zabudowie blokowej i kwartałowej (około 25% terenów mieszkaniowych) są zlokalizowane głównie na obszarze osiedli mieszkaniowych w północnej części miasta (Piątkowo i Winogrady), wschodniej (Rataje), południowej i południowo-zachodniej (Dębiec, Grunwald)
  • zabudowie jednorodzinnej występuje przede wszystkim w zachodniej oraz południowo-wschodniej części miasta, największa dynamika rozwoju funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej występuje na Strzeszynie i Szczepankowie.

Tereny usługowe

Tereny usługowe obejmują ok.10% powierzchni miasta.

Struktura własnościowa

Struktura własnościowa Poznania obejmowała:

  • grunty komunalne wraz z przekazanymi w użytkowanie wieczyste stanowiące 37,3%
  • grunty osób fizycznych stanowiące 28,8%
  • grunty Skarbu Państwa stanowiące 25%
  • grunty różnych związków, organizacji i osób prawnych stanowiące 8,9% powierzchni miasta.

 

Struktura własności gruntów w Poznaniu
w %
Skarbu Państwa 25
komunalne 37,3
osób fizycznych 28,8
pozostałe 8,9
Źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego Geopoz

 

Struktura zagospodarowania powierzchni miasta wg przeznaczenia
w %
grunty rolne 32,2
grunty leśne 13,7
grunty zabudowane i zurbanizowane 45,3
grunty pod wodami 2,6
pozostałe 6,2
Źródło: Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego Geopoz

 

Kierunki rozwoju przestrzennego, zagospodarowania i zabudowy Poznania wyznacza „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania” uchwalone 23 września 2014 r., na podstawie którego opracowywane są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.