W 2019 r. w Poznaniu uchwalono 19 planów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i wywołano procedurę sporządzenia nowych planów dla 15 projektów.

Jednostką odpowiedzialną merytorycznie za prace planistyczne w dziedzinie tworzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na terenie Poznania jest Miejska Pracowania Urbanistyczna.

Obowiązujące dokumenty prawne w zakresie planowania przestrzennego

Prawo w zakresie planowania przestrzennego reguluje Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717).

Na koniec 2019 r. na terenie Poznania obowiązywało 257 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Mają one ustawowo określony zakres merytoryczny i stanowią akty prawa miejscowego. Zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustalenia planów miejscowych muszą być zgodne ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, które zawiera politykę przestrzenną Miasta. Obecnie obowiązujące Studium zostało uchwalone Uchwałą nr LXXII/1137/VI/2014 Rady Miasta Poznania z dnia 23 września 2014 r. Zarówno miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, jak i Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania opisują większość celów i działań strategicznych Poznania.

Zakres i zadania wykonywanych prac planistycznych 

Zakres prac 

Planowanie przestrzenne jest procesem ustalania celów oraz wskazywania dróg i środków ich realizacji, zapewnienia ładu przestrzennego (urbanistycznego i architektonicznego), wymagań m.in. z zakresu ochrony środowiska, dziedzictwa kulturowego, ochrony zdrowia, bezpieczeństwa, praw własności.

Działania te polegają nie tylko na jednorazowym sporządzeniu planu zagospodarowania przestrzennego. Jest to działalność ciągła i wielofazowa, obejmująca:

  • czynności poznawcze i diagnostyczne, badania mające na celu określenie i rozpoznanie problemów, uwarunkowań i potencjału stanu obecnego obszaru objętego zakresem planu
  • prace prognostyczne i tworzenie scenariuszy rozwoju, strategii
  • monitorowanie zachodzących zmian materialnych, prawnych, instytucjonalnych
  • sporządzenie planu zagospodarowania przestrzennego, wychodząc z odpowiedniej wiedzy fachowej oraz biorąc pod uwagę cele materialne dotyczące danego planu, przewidywania prognostyczne i zamierzenia krótkoterminowe, zdania wynikające z problemów wymagających rozwiązania, elementy z akceptowanych planów, strategii, elementy przyjęte z planów wyższego rzędu, oraz uwzględniające procedury jego przygotowania, zatwierdzania i wymagania organów nadzoru
  • realizację planów w sensie tworzenia sprzyjających warunków do ich urzeczywistnienia przez różne podmioty gospodarcze zgodnie z ustaleniami
  • aktualizację planów (w praktyce nieunikniona), której podstawą jest prowadzony stale monitoring sytuacji oraz różnego rodzaju studia i plany
Zadania wykonane 

Zadania wykonywane w ramach planowania przestrzennego w Poznaniu w 2019 r. obejmowały:

  • opracowywanie projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz ich zmian i prowadzenie procedury formalno-prawnej z tym związanej
  • prace analityczne i proceduralne nad przystąpieniem do opracowania zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
  • wydawanie opinii urbanistycznych dla potrzeb jednostek Miasta Poznania
  • koordynacja opracowań planistycznych wykonywanych poza Miejską Pracownią Urbanistyczną
  • wykonywanie badań, studiów, analiz z zakresu zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania oraz gmin Województwa Wielkopolskiego, mogących mieć wpływ na zagospodarowanie Poznania
  • prowadzenie przed sądami administracyjnymi w imieniu Miasta Poznania spraw z zakresu uchwał Rady Miasta Poznania dotyczących zagospodarowania przestrzennego

Efekty w zakresie planowania przestrzennego

W 2019 r. uchwalono 19 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego o łącznej powierzchni 413,15 ha, co stanowi ok. 1,6% powierzchni miasta Poznania. Na koniec 2019 r. plany uchwalone po 1994 r. – obowiązujące oraz oczekujące na wejście w życie – obejmowały 47,7% powierzchni miasta, tj. 12 503,7 ha.

 

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone w 2019 r.
Nazwa miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego  Nr uchwały Rady Miasta Poznania w sprawie mpzp Data uchwalenia nr Dz. Urz. Woj. Data opublikowania Data wejścia w życie Powierzchnia obszaru objęta mpzp w ha
Mpzp dla terenu w rejonie ulic Półwiejskiej, Krysiewicza i Ogrodowej w Poznaniu V/49/VIII/2019 08.01.2019 Rocznik 2019, poz. 932 24.01.2019 08.02.2019 0,66
Mpzp obszaru „Morasko-Radojewo-Umultowo” rejon ul. Lewandowskiego część A w Poznaniu V/50/VIII/2019 08.01.2019 Rocznik 2019, poz. 941 24.01.2019 24.02.2019 56,06
Mpzp dla terenu w rejonie ulic Cmentarnej i Grunwaldzkiej w Poznaniu V/51/VIII/2019 08.01.2019 Rocznik 2019, poz.933 24.01.2019 08.02.2019 1,08
Mpzp dla terenu przy ul. Wieruszowskiej w Poznaniu VI/66/VIII/2019 05.02.2019 Rocznik 2019, poz. 2144 26.02.2019 13.03.2019 0,62
Mpzp “Jeżyce – Północ” część C w Poznaniu VII/84/VIII/2019 26.02.2019 Rocznik 2019, poz. 2776 11.03.2019 26.03.2019 16,72
Mpzp “Rejon ulicy Gościnnej” w Poznaniu VIII/91/VIII/2019 19.03.2019 Rocznik 2019, poz. 3280 01.04.2019 16.04.2019 12,14
Mpzp dla obszaru w rejonie ul. Unii Lubelskiej w Poznaniu XI/156/VIII/2019 14.05.2019 Rocznik 2019 poz. 5226 28.05.2019 28.06.2019 66,85
Mpzp “Osiedle Warszawskie – część północna” A w Poznaniu XII/167/VIII/2019 28.05.2019 Rocznik 2019, poz. 5741 11.06.2019 12.07.2019 45,46
Mpzp „Łacina – Południe – część B” w Poznaniu XV/216/VIII/2019 09.07.2019 Rocznik 2019, poz. 6858 23.07.2019 07.08.2019 26,41
Mpzp obszaru „Morasko-Radojewo-Umultowo” klin zieleni w rejonie ul. Jaśkowiaka w Poznaniu XV/217/VIII/2019 09.07.2019 Rocznik 2019, poz. 6859 23.07.2019 23.08.2019 35,24
Mpzp “W rejonie ulic Solna – Działowa” w Poznaniu XV/215/VIII/2019 09.07.2019 Rocznik 2019, poz. 6797 19.07.2019 03.08.2019 3,76
Mpzp “W rejonie Parku im. Jana Pawła II” w Poznaniu XVI/251/VIII/2019 03.09.2019 Rocznik 2019, poz. 7773 13.09.2019 28.09.2019 39,09
Mpzp “W rejonie placu Bernardyńskiego” w Poznaniu XVII/268/VIII/2019 24.09.2019 Rocznik 2019, poz. 8338 04.10.2019 19.10.2019 0,77
Mpzp “W rejonie ulic Ułańskiej i  Grunwaldzkiej” w Poznaniu XVII/269/VIII/2019 24.09.2019 Rocznik 2019, poz. 8339 04.10.2019 19.10.2019 7,11
Mpzp dla terenów w rejonie ulic Piątkowskiej i Juraszów w Poznaniu – część B1  XIX/315/VIII/2019 19.11.2019 Rocznik 2019, poz. 10084 02.12.2019 17.12.2019 3,63
Mpzp “Międzynarodowe Targi Poznańskie” w Poznaniu XIX/316/VIII/2019 19.11.2019 Rocznik 2019, poz. 10113 02.12.2019 17.12.2019 22,98
Mpzp “W rejonie ulic Winogrady i Księcia Mieszka I” w Poznaniu XIX/317/VIII/2019 19.11.2019 Rocznik 2019, poz. 10114 02.12.2019 17.12.2019 8,37
Mpzp dla terenów w rejonie ulic Wieruszowskiej, Miśnieńskiej, Żmigrodzkiej – część A w Poznaniu  XXI/367/VIII/2019 17.12.2019 Rocznik 2020, poz. 86 03.01.2020 18.01.2020 36,35
Mpzp “W rejonie mostu Królowej Jadwigi w paśmie rzeki Warty” w Poznaniu XXI/368/VIII/2019 17.12.2019 Rocznik 2020, poz. 87 03.01.2020 18.01.2020 29,86

 

źródło: MPU

 

W 2019 r. przystąpiono do opracowania 15 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego o łącznej powierzchni 384,2 ha, co stanowi 1,5% powierzchni miasta Poznania. Na koniec 2019 r. miejscowe plany będące w opracowaniu obejmowały 25,5% powierzchni miasta, tj. 6 681 ha, w tym plany w opracowaniu na terenach objętych planami obowiązującymi – 349,8 ha (1,3% powierzchni miasta).

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, do których przystąpiono w 2019 r. 
Nazwa miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego  Powierzchnia obszaru miasta objęta planem w ha Nr uchwały o przystąpieniu Data uchwały o przystąpieniu
Mpzp “W rejonie ulic Krzywoustego i Rudzkiej” w Poznaniu 6,10  V/48/VIII/2019 08.01.2019
Mpzp “W rejonie ulic Serbska, Murawa, Słowiańska i Naramowicka” w Poznaniu 24,31  V/47/VIII/2019 08.01.2019
Mpzp “Darzybór” w Poznaniu 55,61  IX/119/VIII/2019 02.04.2019
Mpzp “W rejonie Zagórza” w Poznaniu 4,64  IX/118/VIII/2019 02.04.2019
Mpzp “W rejonie ulicy Gronowej” w Poznaniu 3,08  XI/153/VIII/2019 14.05.2019
Mpzp “Smochowice – Sianowska” – część A w Poznaniu 4,16  XI/154/VIII/2019 14.05.2019
Mpzp dla obszaru “Węzeł Górczyn” w Poznaniu 33,40  XI/155/VIII/2019 14.05.2019
Mpzp “Osiedle Przyjaźni – część północna” w Poznaniu 22,58  XV/211/VIII/2019 09.07.2019
Mpzp “Dolina Bogdanki” – w rejonie ulicy Beskidzkiej w Poznaniu 7,28  XV/212/VIII/2019 09.07.2019
Mpzp “W rejonie ulicy Wrzesińskiej” w Poznaniu 20,96  XV/214/VIII/2019 09.07.2019
Mpzp w rejonie ulicy Liliowej w Poznaniu 2,73  XV/213/VIII/2019 09.07.2019
Mpzp “W rejonie ulic Powstańców Wielkopolskich, Ratajczaka i Kościuszki'” w Poznaniu 1,79  XVI/249/VIII/2019 03.09.2019
Mpzp obszaru Umultowo Wschód w Poznaniu 197,22  XIX/314/VIII/2019 19.11.2019
Mpzp “Dworzec Grudzieniec” w Poznaniu 0,15  XX/340/VIII/2019 03.12.2019
Mpzp “W rejonie alei Wielkopolskiej” w Poznaniu 0,23  XX/341/VIII/2019 03.12.2019
źródło: MPU

 

Powierzchnia miasta Poznania objęta planami obowiązującymi i w trakcie opracowania.
Stan na 31 grudnia 2019 r.
Nazwa planów  Powierzchnia w ha  % powierzchni miasta  Liczba miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego 
Plany w opracowaniu 6 681,1 25,5 162
w tym plany w opracowaniu na terenach objętych planami obowiązującymi 349,8 1,3 44
Plany obowiązujące  12 437,5 47,5 255
Plany uchwalone oczekujące na wejście w życie  66,2 0,3 2
Razem plany uchwalone  12 503,7 47,7 257
Razem plany w opracowaniu i plany uchwalone  18 835,2 71,9 419
źródło: MPU 

 

Czas opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uchwalonych w Poznaniu w 2019 r.:

  • najkrótszy – 2 lata
  • średni –  6 lat i 3 miesiące
  • najdłuższy – 16 lat i 1 miesiąc

Współpraca i uzgodnienia w zakresie planowania przestrzennego i opracowywania miejscowych planów zagospodarowania

Działania wspomagające proces planowania przestrzennego, wpływające na rozwój miasta dotyczyły głównie konsultacji społecznych, jako ważnego elementu procedury planistycznej. W kontekście interesu publicznego istotne były przede wszystkim pozaustawowe konsultacje społeczne oraz dyskusje publiczne przeprowadzane podczas wyłożenia projektu planu do publicznego wglądu zgodnie z zapisem ustawowym.

W 2019 r. odbyło się 40 spotkań konsultacyjnych dotyczących 37 projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W ciągu roku przeprowadzono 25 dyskusji publicznych.

Miejska Pracownia Urbanistyczna jako jednostka organizacyjna i merytoryczna, odpowiedzialna za przygotowanie i opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na bieżąco współpracowała z jednostkami pomocniczymi Miasta – osiedlami na wszystkich etapach procedury sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Rady Osiedli opiniują projekty uchwał Rady Miasta Poznania o przystąpieniu do sporządzenia danego dokumentu planistycznego, uczestniczą w konsultacjach społecznych oraz dystrybucji materiałów informacyjnych, opiniują projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w ramach tzw. opiniowania wewnętrznego.

Miejska Pracowania Urbanistyczna, w zależności od potrzeb, na bieżąco współpracuje z różnymi jednostkami w ramach działań związanych z gospodarką przestrzenną miasta i jego obszaru metropolitalnego. Działania te zazwyczaj nie mają charakteru odrębnych projektów. Partnerami w działaniach są najczęściej: Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Towarzystwo Urbanistów Polskich, a także Collegium da Vinci w Poznaniu.

Pozostałe działania wspierające proces opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego

Miejska Pracownia Urbanistyczna w 2019 r. przygotowała liczne specjalistyczne analizy i opracowania tematyczne. Istotnym elementem uatrakcyjniającym formę prezentacji koncepcji zagospodarowania terenów są zaawansowane wizualizacje i filmy. Na uruchomionym przez MPU kanale informacyjnym w serwisie YouTube, działającym od września 2018 r., publikowane są filmy z wizualizacjami przygotowywanymi na potrzeby różnych projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W 2019 r. zamieszczone zostały 2 nowe filmy, które dotyczyły następujących, istotnych dla przestrzeni Miasta projektów:

Dotychczas opublikowano na tym kanale 8 filmów.

Wizualizacje pozwalają na zobrazowanie procesu planistycznego, potencjalnego sposobu zagospodarowania danego terenu zgodnie z zapisami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

W maju 2019 r. Miejska Pracownia Urbanistyczna zorganizowała XXVIII Zjazd Służb Planowania i Zagospodarowania Przestrzennego – dla gminnych służb planowania przestrzennego (pracowni urbanistycznych, biur projektowych), które funkcjonują w strukturach organizacyjnych miast. Głównym celem spotkania była wymiana informacji i pozyskiwanie inspiracji z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego pomiędzy poszczególnymi miastami. W tegorocznym spotkaniu wzięli udział przedstawiciele i przedstawicielki 25 miast z całej Polski. Pracownia zaprezentowała kluczowe projekty planistyczne wykonywane w jednostce oraz nowoczesne narzędzia wykorzystywane przy projektowaniu. Uczestnicy i uczestniczki zjazdu wzięli udział w panelach dyskusyjnych „Planowane przestrzenie w strukturze miasta – rola pracowni urbanistycznej” i „Miasta jutra – trendy w urbanistyce” oraz uczestniczyli w warsztatach związanych z tworzeniem dokumentów planistycznych. Goście mieli możliwość zapoznania się z problematyką planistyczną miasta Poznania podczas sesji mobilnych.

Ponadto w 2019 r. MPU podejmowała liczne działania skierowane do studentek, studentów oraz młodzieży szkolnej, w tym warsztaty, drzwi otwarte oraz zajęcia dotyczące doradztwa zawodowego dla uczniów i uczennic szkół podstawowych. W październiku pracownia gościła w ramach praktyk grupę studentów i studentek z kierunku Urban Management z Collegium da Vinci w Poznaniu.

Geobaza Miasta Poznania jako instrument wsparcia planowania przestrzennego

W 2019 r. kontynuowano rozwijanie i bieżące aktualizowanie Geobazy Miasta Poznania – komputerowego systemu wspomagania planowania przestrzennego. Wspomaganie następowało poprzez:

  • tworzenie narzędzi i procedur zwiększających efektywność i jakość pracy
  • gromadzenie, przetwarzanie, wizualizacja danych przestrzennych
  • umożliwienie wykonywania wieloaspektowych analiz przestrzennych w celu optymalizacji podejmowanych decyzji
  • bieżącą aktualizację Geobazy o nowe lub zmienione dane
  • prowadzenie rejestru miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz tzw. Geobazy zbiorczej, zawierającej informacje dot. przeznaczenia terenu w opracowywanych oraz obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego
  • prowadzenie rejestru wniosków o sporządzenie lub zmianę miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i studium
  • tworzenie projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zgodnie z przyjętym na potrzeby Geobazy standardem

Ocena potrzeb w zakresie zmian dotyczących miejscowych planów zagospodarowania

Ostatnia analiza zmian w zagospodarowaniu przestrzennym miasta, o której mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przyjęta została Uchwałą nr LXXII/1337/VII/2018 Rady Miasta Poznania z dnia 4 września 2018 r. w sprawie aktualności Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z wymogiem ustawowym, analizę sporządza się raz na kadencję Rady. Wykonana w 2018 r. analiza z art. 32 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie wykazała konieczności zmiany Studium, jednocześnie jej nie wykluczając. Obecnie trwają prace nad przygotowaniem projektu uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany obowiązującego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania. Przewiduje się korekty Studium w zakresie wynikającym przede wszystkim ze zmian przepisów oraz z analizy zgromadzonych wniosków o jego zmianę.

W 2019 r. wpłynęło 13 wniosków o sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz 52 wnioski o zmianę planu miejscowego. Główne powody wystąpień o sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego to chęć uruchomienia terenów pod inwestycje, umożliwienia podziału nieruchomości, zablokowania inwestycji czy zachowania terenów zieleni. Najczęstsze powody wystąpień o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego to chęć poszerzenia zakresu dopuszczanych planem funkcji, zmiany obowiązującego przeznaczenia terenu, parametrów zabudowy, linii zabudowy bądź zapisów z zakresu obsługi komunikacyjnej terenów.