W 2021 r. w Poznaniu działały 42 jednostki pomocnicze Miasta – osiedla, obejmujące obszar całego miasta.
Działalność rad osiedli odbywa się w ramach czteroletniej kadencji 2019-2023 r.
Jednostki pomocnicze Miasta – osiedla
| Jednostki pomocnicze wg stanu na 31.12.2021 r. | Obszar Miasta | |||
| Nowe Miasto | Południe | Północ | Śródmieście | |
| Liczba jednostek pomocniczych | 10 | 10 | 16 | 6 |
| Powierzchnia objęta jednostkami pomocniczymi w km2 | 102,39 | 46,25 | 91,46 | 21,8 |
| Liczba mieszkańców zamieszkujących obszar objęty jednostkami pomocniczymi (tys. osób) | 113 209 | 98 295 | 157 145 | 109 671 |
źródło: UMP
W 2021 r. powierzchnia terenów miejskich podlegająca osiedlom została zwiększona o 7,1% w stosunku do roku 2020 (z 233,3 km2 w 2020 r. do 249,8 km2 w 2021 r.).
Zakres przedmiotowy zagospodarowania terenów podległych osiedlom
| Powierzchnia terenów podległa osiedlom 2021 r. (m2) | Zmiana powierzchni terenów w stosunku do 2020 r. w % | Parki i tereny zielone | Tereny rekreacyjne (np. boiska) | Parkingi | Inne | ||||
| 249 829 | 7,075 | 2020 | 2021 | 2020 | 2021 | 2020 | 2021 | 2020 | 2021 |
| 37 553 | 35 048 | 193 625 | 210 944 | 2144 | 1357 | 0 | 2480 | ||
źródło: UMP
Wykaz jednostek pomocniczych Miasta – osiedli w Poznaniu
Jednostki pomocnicze Miasta – osiedla na mapie Poznania
Jednostki pomocnicze Miasta – zadania i kompetencje
Jednostki pomocnicze Miasta – osiedla – dane statystyczne
Uchwały jednostek pomocniczych Miasta Poznania
Osiedla nie posiadają odrębnej od gminy osobowości prawnej, działać mogą tylko w ramach osobowości prawnej gminy na podstawie upoważnień udzielonych przez organy gminy.
Osiedla posiadają inicjatywę uchwałodawczą w sprawach przekazanych, dotyczących obszaru ich funkcjonowania.
Uchwały podjęte przez organy osiedli w 2021 r.
| Liczba sesji rad osiedli | Liczba uchwał podjętych przez rady osiedli | Liczba posiedzeń zarządów osiedli | Liczba uchwał podjętych przez zarządy osiedli |
| 359 | 1556 | 260 | 218 |
źródło: UMP
Tematyka uchwał podjętych przez rady osiedli w 2021 r. – najczęściej występujące kategorie:
- wydawanie opinii w sprawach przekazanych przez wydziały UMP, miejskie jednostki organizacyjne, Radę Miasta Poznania i Prezydenta Miasta Poznania – 468;
- kierowanie wniosków w sprawach ważnych dotyczących osiedli, wymagające rozstrzygnięć Rady Miasta Poznania, Prezydenta Miasta Poznania (wydziały UMP, miejskie jednostki organizacyjne) – 287;
- planowanie finansowe, tj. projekty planów wydatków osiedli, zmiany w planach, przeznaczanie środków celowych, planowanie wieloletnie – 357;
- rozdysponowanie diet – 152.
Wydatki jednostek pomocniczych Miasta Poznania
Jednostki pomocnicze Miasta – osiedla prowadzą gospodarkę finansową w ramach budżetu Miasta Poznania.
Środki finansowe przekazane jednostkom pomocniczym – osiedlom w 2021 r.
| Środki przekazane osiedlom – podział ze względu na źródło | Kwota w zł* |
| Środki wolne naliczone zgodnie z Uchwałą Rady Miasta Poznania** | 22 904 600 |
| Konkurs na zadania inwestycyjne „granty” | 3 995 686 |
| Środki z programu budowy, przebudowy, modernizacji oraz oświetlenia dróg na lata 2016-2019 | 2 896 840 |
| Środki z programu budowy dróg lokalnych na lata 2020 – 2023 | 2 166 272 |
| Wpłaty od sponsorów zasilające budżet grantowy | 3800 |
| Darowizny | 14 800 |
| Dochody z mienia komunalnego | 38 794 |
| Inne (np. z tytułu kar umownych, odszkodowań) | 25 856 |
źródło: UMP
*środki, które nie zostały wykorzystane w 2020 r. przeniesiono do realizacji w 2021 r. Natomiast środki na zadania nie wykorzystane w 2021 r. przeniesione do realizacji na rok 2022.
**Uchwała Nr IX/126/VIII/2019 z 2 kwietnia 2019 r. w sprawie szczegółowych zasad naliczania środków budżetowych na realizację zadań przez osiedla oraz szczegółowych uprawnień do prowadzenia gospodarki finansowej przez osiedla.
W 2021 r. wykonanie wydatków jednostek pomocniczych Miasta Poznania wyniosło 27 749 084 zł.
Organy osiedla decydują o sposobie wydatkowania środków w przygotowywanych planach. Zadania przyjęte w planie realizują właściwe merytorycznie wydziały lub jednostki organizacyjne Miasta. Zasady planowania zadań w ramach przyznanych do dyspozycji środków określa Zarządzenie Nr 476/2019/P Prezydenta Miasta Poznania z 31 maja 2019 r. w sprawie zasad planowania zadań jednostek pomocniczych Miasta.
Wydatki jednostek pomocniczych – osiedli w 2021 r. według dziedzin
| Dziedzina | Kwota w zł | % |
| Drogi oraz komunikacja zbiorowa | 13 567 960 | 48,9 |
| Oświata | 5 141 809 | 18,53 |
| Polityka społeczna i zdrowotna | 586 781 | 2,11 |
| Bezpieczeństwo mieszkańców | 516 181 | 1,86 |
| Kultura i ochrona dóbr kultury | 855 095 | 3,08 |
| Kultura fizyczna i turystyka | 2 085 886 | 7,52 |
| Gospodarka komunalna i ochrona środowiska | 3 949 385 | 14,23 |
| Administracja | 657 308 | 2,37 |
| Mieszkalnictwo | 150 000 | 0,54 |
| Wspieranie rozwoju gospodarczego, promocja Miasta oraz informatyka | 5000 | 0,02 |
| Inne dziedziny | 233 679 | 0,84 |
| Ogółem | 27 749 084 | 100 |
źródło: UMP
Od 2000 r. w budżecie Miasta Poznania, wydzielone są środki na dofinansowanie zadań inwestycyjnych, wyłonionych w drodze konkursu projektów zgłoszonych przez osiedla.
Zasady konkursu określone zostały w Zarządzeniu Nr 416/2019/P Prezydenta Miasta Poznania z 6 maja 2019 r. w sprawie organizacji konkursu na dofinansowanie zadań inwestycyjnych jednostek pomocniczych miasta – osiedli.
Lokalne inicjatywy społeczne jednostek pomocniczych Miasta – osiedli
Jednostki pomocnicze – osiedla w 2021 r. podejmowały i wspierały inicjatywy kierowane do różnych grup mieszkańców, jak: dzieci i młodzież, uczniowie, rodziny, seniorzy, osoby zagrożone wykluczeniem, osoby samotne, cudzoziemcy. Wiele z podejmowanych przez rady osiedli inicjatyw wykazuje cechy innowacji społecznych.
Lokalne inicjatywy społeczne jednostek pomocniczych Miasta – osiedli
Komunikacja jednostek pomocniczych Miasta z mieszkańcami osiedli
Na stronie Miasta funkcjonuje Portal Osiedlowy zawierający:
- biuletyn miejski informujący o najważniejszych wydarzeniach na osiedlach w skali całego miasta;
zakładki dotyczące każdego z 42 rad osiedli, gdzie podane są składy rad i zarządów, nazwiska przewodniczących rad i zarządów oraz podstawowe dane kontaktowe osiedli i niektórych przedstawicieli; - zakładkę Osiedlowe ABC z informacjami o sposobie działania i finansowania rad osiedli oraz organów osiedli; zakładka zawiera m.in. bibliotekę aktów prawnych dotyczących rad osiedli, informacje o prowadzonych konsultacjach społecznych;
- kalendarz sesji rad osiedli z informacjami archiwalnymi;
- protokoły z sesji i uchwały rad osiedli z podziałem na kadencje 2015-2019 i 2019-2023;
- protokoły i uchwały z posiedzeń zarządów osiedli w kadencji 2019-2023.
W 2021 r. została rozszerzona funkcjonalność Biuletynu Informacji Publicznej o ogólnie dostępne protokoły i uchwały posiedzeń zarządów osiedli. Uruchomiona została strona fyrtle.pl, na której rady osiedli mogą redagować treść zakładek dotyczących osiedla, jak m.in. aktualne informacje o działalności, najważniejsze wydarzenia na osiedlu, np. organizowane wydarzenia, prowadzone czy planowane remonty.
W 2021 r. w Poznaniu 21 rad osiedli wydawało gazetki osiedlowe, dostępne w wersji drukowanej i elektronicznej (15 tytułów).
Wykaz rad osiedli w Poznaniu, które w 2021 r. wydawały gazetki osiedlowe
Wpływ pandemii COVID-19 na funkcjonowanie jednostek pomocniczych Miasta – osiedli
W 2021 r. wykorzystywano rozwiązania techniczne, usprawniające pracę organów osiedli, jak:
- prowadzenie sesji rad osiedli w trybie zdalnym na platformie ZOOM;
- wdrożenie możliwości przeprowadzania zdalnych głosowań tajnych oraz zdalnych głosowań jawnych podczas sesji rad osiedli, odbywanych na platformie ZOOM;
- podjęcie prac związanych z wdrożeniem Internetowego Asystenta Radnego Osiedlowego; narzędzie umożliwi radnym sprawniejszą obsługę oraz zapoznawanie się na bieżąco z korespondencją wpływającą do organów osiedli; radny na swojej dedykowanej skrzynce będzie otrzymywał z Urzędu Miasta korespondencję oraz zawiadomienia i projekty uchwał dot. zwoływanych sesji.
Sytuacja epidemiczna powodowała:
- wydłużenie okresu realizacji zadań; sytuacja związana z pandemią wydłużyła okres procedowania umów i zadań, których realizacja zakładała pozyskiwanie uzgodnień, decyzji; niektóre zawarte umowy wymagały aneksowania z powodu przesunięcia terminu realizacji zadania, część zadań przesunięto do realizacji na kolejny rok;
- odwołanie wydarzeń kulturalnych i sportowych, festynów, warsztatów, spotkań dla mieszkańców; część Osiedli w momencie uchwalania projektów planów wydatków rezygnowała z niektórych wydarzeń, które w poprzednich latach były cyklicznie organizowane; wydarzenia kulturalne oraz sportowo-rekreacyjne odbywały się w skromniejszej formule z zachowaniem reżimu sanitarnego.