W 2018 r. w Poznaniu zamieszkiwało 50 tys. obywateli Ukrainy. Stanowili oni najliczniejszą grupę cudzoziemców przebywających w mieście.
Cudzoziemcy zameldowani na pobyt stały i czasowy
W 2018 r. w Poznaniu było zameldowanych na pobyt stały lub czasowy powyżej 3 miesięcy ok. 3,7 tys. osób posiadających obce obywatelstwo, pochodzących z ponad 100 krajów, w tym 81% z Europy (21% z krajów Unii Europejskiej), w tym obywateli:
- Ukrainy (ok. 1 800 osób),
- Białorusi (ok. 250 osób),
- Niemiec (ok. 160 osób),
- Rosji (ok. 110 osób).
Spośród obywateli krajów Unii Europejskiej najwięcej cudzoziemców posiadało obywatelstwo:
- niemieckie (160 osób),
- włoskie (60 osób),
- brytyjskie, francuskie (po ok. 50 osób).
Udział osób z innych kontynentów wynosił:
- z Azji (11%),
- z Afryki (2,6%),
- z Ameryki Północnej (1,8%),
- z Ameryki Południowej (0,9%),
- z Australii i Oceanii (0,1%).
Liczba cudzoziemców zameldowanych w Poznaniu zwiększa się i w ciągu ostatniego roku wzrosła o 0,9 tys.
Studenci zagraniczni
Rocznie ponad 5,5 tys. cudzoziemców pobiera naukę w poznańskich szkołach wyższych, studiując na stałe lub czasowo w ramach programu Erasmus. Studiują oni głównie na Uniwersytecie Medycznym oraz Uniwersytecie im. A. Mickiewicza. Ok. 2/3 zagranicznych studentów pochodzi z Europy. Większość z nich, ok. 2,1 tys. osób, to obywatele Ukrainy. Licznie na pełen program studiów przyjeżdżają do Poznania także obywatele Białorusi, Chin, Tajwanu, Indii, Norwegii, USA i Kanady. Na wymianę czasową najczęściej przyjeżdżają obywatele Hiszpanii i Turcji.
Pracownicy zza granicy
W 2018 r. w Poznaniu i powiecie poznańskim zarejestrowano 65,3 tys. oświadczeń pracodawców o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcom, o 2,4 tys. mniej niż rok wcześniej, w tym 92% dotyczyło obywateli Ukrainy, 4,2% Białorusi, 1,9% Gruzji, 1,2 Mołdawii, 0,4% Rosji, 0,1% Armenii. W większości przypadków pracodawcy zatrudniali cudzoziemców przy wykonywaniu prac prostych.
Od 2018 r. urzędy pracy wydają zezwolenia na pracę sezonową, które dotyczą wykonywania przez cudzoziemców prac w rolnictwie, ogrodnictwie i turystyce. W 2018 r. Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu wydał 951 zezwoleń tego typu. Pracodawcy na podstawie zezwolenia na pracę sezonową w 95% przypadków zatrudnili osoby narodowości ukraińskiej.
Cudzoziemcy w oficjalnych rejestrach poszukujących pracy stanowili niewielką liczbę wśród zarejestrowanych bezrobotnych, ich udział nie przekraczał 1%.
Uczniowie – cudzoziemcy
W poznańskich szkołach zwiększyła się liczba uczniów – cudzoziemców. W publicznych placówkach oświatowych uczyło się ok. 400 uczniów – cudzoziemców, a w 2 szkołach podstawowych Miasto prowadzi oddziały przygotowawcze dla uczniów cudzoziemskich. Nauczyciele, wychowawcy oraz pedagodzy pracujący w tych placówkach posiadają niezbędną wiedzę oraz znają sytuację społeczną, czy też środowisko lokalne dziecka, co ułatwia wsparcie oraz adaptację w otoczeniu szkolnym. Dodatkowo pedagodzy współpracują ściśle z rodzicami i opiekunami prawnymi, a większość z nich zna język rodzimy dzieci uczęszczających do tychże oddziałów (np. język ukraiński).
Integracja cudzoziemców
W Poznaniu aktywnie działa prowadzony przez Fundację Centrum Badań Migracyjnych Migrant Info Point oferujący wsparcie informacyjno-doradcze dla cudzoziemców. W 2018 r., także przy wsparciu Miasta Poznania, w ramach działalności Punktu zrealizowane były następujące działania:
- doradztwo w sprawach urzędowych m.in. w kwestii legalizacji pobytu, wypełniania formularzy, wniosków,
- porady prawne,
- porady dotyczące rynku pracy, założenia działalności gospodarczej,
- odbyło się 7 kursów języka polskiego: 4 na poziomie A1, 2 na poziomie A2 i 1 na poziomie A2/B1,
- w okresie 4 miesięcy, w Migrant Info Point działała grupa wsparcia dla cudzoziemców rosyjskojęzycznych, prowadzona przez terapeutę,
- zajęcia językowe dla dzieci rosyjsko- i polskojęzycznych,
- pikniki międzykulturowe.
W ramach tzw. “małych grantów” Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Polska-Ukraina w Poznaniu przeprowadziło mapowanie problemów i potrzeb imigrantów z Ukrainy w Metropolii Poznań. W 2018 r. w Poznaniu zamieszkiwało 50 tys. obywateli Ukrainy. Stanowili oni najliczniejszą grupę cudzoziemców przebywających w mieście. Kolejne 50 tys. obywateli Ukrainy zamieszkiwało w gminach powiatu poznańskiego. Byli to przede wszystkim tymczasowi pracownicy.
We wrześniu 2018 r. pracownicy Urzędu Miasta Poznania w porozumieniu z Ośrodkiem Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą Polonijne Centrum Nauczycielskie, przeprowadzili kurs dla 30-osobowej grupy repatriantów z Kazachstanu, dotyczący form pomocy oferowanej przez Starostę i gminę.
Ważnym przedsięwzięciem skierowanym do cudzoziemców było uruchomienie przez Wojewodę Wielkopolskiego Centrum Pomocy Migrantom realizowanego w ramach projektu „Wielkopolska wspólna sprawa”, który jest finansowany z rządowego Funduszu Azylu Migracji i Integracji. Celem głównym projektu jest kompleksowe podwyższenie standardu usług integracyjnych dla obywateli państw trzecich w województwie wielkopolskim.
Airbag Poznań
Projekt Airbag Poznań powstał, aby poprawić jakość życia cudzoziemców w Poznaniu oraz zapobiegać atakom rasistowskim czy ksenofobicznym poprzez zwiększanie świadomości mieszkańców. W jego ramach na terenie miasta utworzono centra pomocy, do których może zwrócić się każdy obcokrajowiec, który padł ofiarą ataków nienawiści