Na koniec 2018 r. liczba zarejestrowanych użytkowników systemu PEKA wyniosła 621,1 tys.
Funkcję organizatora w zakresie zbiorowego transportu publicznego na terenie Poznania pełni Zarząd Transportu Miejskiego (ZTM).
Realizując porozumienia międzygminne, ZTM jest również odpowiedzialny za organizację transportu zbiorowego w aglomeracji poznańskiej, integrując tym samym cały obszar aglomeracyjny, świadcząc usługę transportową łączącą strefę podmiejską z Poznaniem.
Porozumienia międzygminne w zakresie organizacji przez Miasto Poznań lokalnego transportu zbiorowego zawarte zostały z 18 gminami:
- Gmina Czerwonak
- Gmina Dopiewo
- Gmina Komorniki
- Miasto i Gmina Kórnik
- Miasto Luboń
- Gmina Mosina
- Miasto i Gmina Murowana Goślina
- Miasto i Gmina Pobiedziska
- Miasto Puszczykowo
- Gmina Rokietnica
- Gmina Suchy Las
- Miasto i Gmina Swarzędz
- Miasto i Gmina Szamotuły
- Gmina Tarnowo Podgórne
- Gmina Duszniki
- Gmina Kaźmierz
- Gmina Kleszczewo
- Miasto i Gmina Kostrzyn
Funkcję kluczowego operatora świadczącego usługi w zakresie przewozów autobusowych i tramwajowych na terenie Poznania w 2018 r. pełniło na zlecenie ZTM Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp. z o.o. (MPK). Pozostali operatorzy obsługujący linie podmiejskie w ramach zawartych porozumień międzygminnych to:
- Kórnickie Przedsiębiorstwo Autobusowe KOMBUS Sp. z o.o.,
- Przedsiębiorstwo Transportowe TRANSLUB Sp. z o.o.,
- Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Komorniki Sp. z o.o.,
- Zakład Komunikacji Publicznej Suchy Las Sp. z o.o.,
- Zakład Usług Komunikacyjnych ROKBUS Sp. z o.o.,
- Przedsiębiorstwo Wielobranżowe TRANSKOM Sp. z o.o.,
- Komunikacja Gminy Tarnowo Podgórne TPBUS Sp. z o.o.,
- Zakład Komunalny w Kleszczewie Sp. z o.o.
Poznańska Elektroniczna Karta Aglomeracyjna (PEKA)
Poznańska Elektroniczna Karta Aglomeracyjna jest elektronicznym narzędziem służącym koordynacji transportu zbiorowego w aglomeracji poznańskiej i głównym elementem nowoczesnego systemu informatycznego.
Ma ona za zadanie ujednolicenie systemu płatności za przejazd świadczony przez różnych, niezależnych przewoźników działających na obszarze Poznania i powiatu poznańskiego, a tym samym ułatwienie korzystania z transportu zbiorowego oraz zwiększenie jego dostępności.
Na koniec 2018 r. liczba zarejestrowanych użytkowników systemu PEKA wyniosła 621,1 tys.
Dostępne funkcjonalności karty PEKA to:
- bilet okresowy, sieciowy i trasowany,
- tPortmonetka – opłacanie przejazdów miejskiego transportu zbiorowego (bilet jednorazowy) oraz parkowania w SPP,
- możliwość doładowania przez internet,
- identyfikator cyfrowy,
- karta biblioteczna w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu,
- niekwalifikowany podpis elektroniczny,
- wirtualny monitor,
- możliwość korzystania z roweru miejskiego,
- opłacanie parkingu Park&Ride,
- aplikacja MOPR – wgrywanie liczby posiłków na kartę i korzystanie z nich w barach Społem.
System PEKA umożliwia wprowadzenie bardziej elastycznej oferty biletów. Najkrótszym okresem obowiązywania biletów sieciowych oraz trasowanych jest 14 dni. Każdy pasażer ma możliwość dopasowania do własnych potrzeb okres ważności biletu – do 366 dni dla biletów sieciowych i do 90 dni dla biletów trasowanych.
Atrakcyjny cenowo Bilet Metropolitalny to oferta specjalna dla osób, które mieszkają i płacą podatki na rzecz Miasta Poznania lub gminy objętej porozumieniem międzygminnym.
Na koniec 2018 r. do dyspozycji klientów były 292 punkty sprzedaży biletów oraz 90 biletomatów stacjonarnych dostosowanych do obsługi systemu.
4 000 czytników PEKA zamontowanych w pojazdach
17,4 mln – liczba sprzedanych biletów w transporcie publicznym w 2018 r.
3 zł – tyle kosztuje przejechanie 5-7 przystanków w taryfie czasowej oraz 11-12 przystanków w taryfie tPortmonetki
Modernizacja taboru transportu publicznego
Tabor tramwajowy MPK Poznań Sp. z o.o.
W 2018 r. rozpoczęła się dostawa nowych niskopodłogowych pojazdów typu Moderus Gamma – do eksploatacji wprowadzono 1 pojazd (planowanych jest łącznie 50 szt. z czego 30 szt. jednokierunkowych i 20 szt. dwukierunkowych).
Kasacji w 2018 r. poddano 1 wagon typu GT8.
Tabor autobusowy MPK Poznań Sp. z o.o.
W 2018 r. wprowadzono do eksploatacji łącznie 18 szt. nowych autobusów Solaris Urbino 18 m (planowana jest dostawa kolejnych 19 szt. o długości 12 m).
Wspólnie z MPK Poznań Sp. z o.o. zostały podjęte działania mające na celu zakup i eksploatację autobusów zeroemisyjnych – elektrycznych. W październiku 2018 r., MPK Poznań rozstrzygnęło przetarg na dostawę:
- 15 autobusów elektrycznych 18 metrowych (do obsługi linii nr 174),
- 6 autobusów elektrycznych 12 metrowych (do obsługi linii nr 163 oraz 190).
Stacje ładowania zostaną zlokalizowane na pętli Os. Sobieskiego (dla linii nr 174 i 190) oraz na pętli Garbary (dla linii nr 163). Zakłada się również możliwość wybudowania dodatkowej stacji ładowania na pętli przy ul. Falistej (dla linii nr 174).
W 2018 r. zostały również poczynione działania mające na celu przygotowanie wniosku MPK Poznań SA o dofinansowanie zakupu kolejnych autobusów elektrycznych, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020. Zakup ma obejmować łącznie 37 autobusów elektrycznych, w tym:
- 31 autobusów 12 metrowych,
- 6 autobusów 18 metrowych.
W ramach dofinansowania planowane jest również wybudowanie infrastruktury niezbędnej do ładowania autobusów. Ładowarki mają zostać zainstalowane na pętli Górczyn oraz zwiększona ma zostać liczba punktów ładowania na pętlach Os. Sobieskiego oraz Garbary. Konieczne jest także wybudowanie infrastruktury ładowania na terenie zajezdni Kacza.
W 2018 r. MPK wycofało z eksploatacji łącznie 27 szt. autobusów.
Modernizacje infrastruktury
W 2018 r. realizowano liczne prace budowlano-modernizacyjne oraz projektowe infrastruktury publicznego transportu zbiorowego, m.in.:
- przebudowa trasy tramwajowej: Kórnicka – os. Lecha – rondo Żegrze wraz z budową odcinka od ronda Żegrze do ul. Unii Lubelskiej,
- przebudowa trasy tramwajowej w ul. Dąbrowskiego – uzgodnienia projektu budowlanego i dokumentacji sieciowej,
- budowa trasy tramwajowej od Pętli Wilczak do Naramowic – opracowano Program Funkcjonalno-Użytkowy – podpisano umowę z Wykonawcą na realizację inwestycji w formule zaprojektuj-wybuduj,
- budowa trasy tramwajowej na Naramowice – etap II – rozstrzygnięcie przetargu na wybór Wykonawcy koncepcji technicznej i programu funkcjonalno-użytkowego – rozpoczęcie prac przedprojektowych,
- budowa trasy tramwajowej w ul. Ratajczaka – Program Centrum – etap II – trwały przygotowania do przeprowadzenia Raportu oddziaływania na środowisko,
- zakup i montaż zwrotnic oraz układów napędów zwrotnic na pętli Starołęka, węzłach Traugutta i Głogowska Hetmańska (7szt.),
- modernizacja stacji prostownikowej Kazimierza Wielkiego – projekt i realizacja,
- modernizacja układu zasilania SN-15 kV stacji prostownikowej rondo Kopernika i Marcelińska – projekt,
- projekt poprawy pewności zasilania i przebudowy układu połączeń linii kablowych SN-15kV dla stacji prostownikowej Świętojańska wraz z wymianą kabli trakcyjnych – projekt i wykonawstwo – etap I,
- modernizacja systemu sterowania zwrotnicami na pętli Dębiec,
- przebudowa sieci trakcyjnej na ul. 28 Czerwca 1956 r. od ul. Hetmańskiej do pętli Dębiec wraz z wymiana słupów trakcyjnych,
- przebudowa torów i sieci na ul. Hetmańskiej od wiaduktu nad ul. Dolna Wilda do ronda Starołęka – torowisko + sieć trakcyjna,
- przebudowa przejazdów tramwajowych: Grunwaldzka/Grochowska, Hetmańska/wyjazd z zajezdni Madalińskiego, Wojska Polskiego/Wołyńska,
- zakup i montaż smarownic torowych,
- projekt przebudowy torowiska na ul. 28 Czerwca 1956 r. na odcinku od Krzyżowej do ul. Hetmańskiej,
- projekt przebudowy torowiska trasy PST
- budowa Punktu Nadzoru Ruchu Ogrody i Dębiec – projekty,
- budowa przystanku PST Most Teatralny wraz z infrastrukturą towarzyszącą – etap I,
- Promenada Piątkowsko – Winogradzka – bezpieczna droga na przystanek – dojście z os. Bolesława Chrobrego na przystanek PST Lechicka Poznań Plaza – etap I,
- nowoczesne przystanki tramwajowe na Malcie (Warszawska) – etap I,
- modernizacja pętli Krzyżowniki
- budowa przejazdu autobusowego przez ul. Hetmańską (pomiędzy rondem Żegrze i rondem Starołęka),
- przebudowa dojścia do przystanku os. Lecha,
- wyznaczenie postoju TAXI na dworcu Śródka,
- monitoring na dworcu Sobieskiego – projekt,
- budowa platform przystankowych (Chartowo, rondo Śródka, Łozowa, Morasko Cmentarz, Sempołowskiej, Porzeczkowa, Oliwkowa, Przemysła II) – projekty,
- zakup i montaż 15 wiat przystankowych (Łopawska, os. Rusa, Smolna, Rodawska, Sempołowskiej, Kasztanowa, Górecka, Rakoniewicka, Brzechwy, Leśnych Skrzatów, Gospodarska, Owcza x2, Golęcin x2).
Usprawnienia transportu publicznego
W 2018 r. wydatkowano środki na:
- budowę śluzy na skrzyżowaniach: Serbska /Wilczak, Solidarności/Mieszka I,
- zmianę organizacji ruchu na skrzyżowaniach: Hetmańska/Dmowskiego, Solna /Niepodległości, Przybyszewskiego/Żeromskiego,
- usprawnienia na sygnalizacjach dla linii autobusowej „174”,
- usprawnienie transportu publicznego – optymalizację płynności ruchu na ulicach: Winogrady, Głogowskiej i rondzie Śródka,
- aktualizację oznakowania na ulicach: Garbary oraz Droga Dębińska,
- opracowanie dokumentacji projektowej na wydzielenie buspasa w ul. Ściegiennego, Głogowskiej przed wiaduktem oraz Przybyszewskiego – Bukowska,
- wykonanie projektu stałej organizacji ruchu oraz montaż aktywnego przejścia na skrzyżowaniu Promienista/Rembertowska,
- wykonanie projektu stałej organizacji ruchu na przejściu dla pieszych przez ul. Dolna Wilda przy ul. Krzyżowej.
Buspasy
W 2018 r. wyznaczono nowe buspasy z śluzami na ul. Serbskiej i al. Solidarności, zwiększając ich długość do 15,76 km.
Buspasy są przeznaczone dla:
- autobusów,
- taksówek,
- rowerzystów,
- służb komunalnych,
- motocyklistów,
- samochodów, które przewożą minimum 3 osoby.
Podobne rozwiązanie stosowane jest już w wielu miastach w Europie. Dzięki temu osoby jadące do pracy z jednego kierunku zamiast trzema lub czterema samochodami przemieszczają się jednym. Wpływa to na znaczne zmniejszenie liczby samochodów na ulicach oraz zmniejsza korki.
Długość buspasów w największych miastach Polski
w km | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2017/2013 w % |
Poznań | 6,0 | 6,7 | 6,9 | 9,0 | 15,3 | 255,0 |
Kraków | 23,7 | 23,7 | 25,2 | 26,8 | 27,9 | 117,7 |
Łódź | 10,7 | 18,9 | 18,9 | 25,0 | 25,6 | 239,3 |
Warszawa | 48,0 | 48,0 | 48,0 | 48,5 | 66,0 | 137,5 |
Wrocław | 21,5 | 21,5 | 21,5 | 25,3 | 26,5 | 123,3 |
Źródło: GUS
System współdzielenia zasobów
Od 2017 r. mieszkańcy Poznania mogą korzystać, oprócz systemu Poznańskiego Roweru Miejskiego, z komercyjnych wypożyczalni skuterów, samochodów i hulajnóg na minuty. Wraz z rozwojem systemu carsharing wprowadzono udogodnienia dla systemu samochodów współdzielonych w opłatach w SPP.
Na terenie Poznania w 2018 r. usługi współdzielenia pojazdów na minuty (carsharing) oferowały 4 prywatne firmy działające na własny rachunek bez udziału finansowego Miasta:
- Click2go – firma oferuje pojazdy z napędem hybrydowym,
- Easyshare – firma oferuje pojazdy z napędem hybrydowym,
- Traficar – firma oferuje pojazdy z napędem spalinowym,
- 4mobility – firma oferuje pojazdy z napędem spalinowym,
W Poznaniu usługi współdzielenia skuterów oferują 2 firmy:
oferują one skutery elektryczne.
Ponadto pod koniec 2018 r. na terenie Poznania firma Lime wprowadziła ok. 200 szt. hulajnóg elektrycznych oferowanych do wypożyczenia na minuty za pomocą aplikacji.
Firmy wypożyczające skutery i hulajnogi również prowadzą działalność na własny rachunek, bez udziału finansowego Miasta.
Projekty transportowe
Miasto Poznań uczestniczyło w unijnych projektach:
- LAirA – Landside Airports Accessibility – mającym na celu dostępność transportu multimodalnego w obszarze lotnisk na terenie Europy Środkowej,
- SULPiTER – Sustainable Urban Logistics Planning To Enhance Regional freight transport.
Projekt LAirA jest realizowany w ramach funduszu Interreg Central Europe. Jego celem jest lepsza dostępność transportu multimodalnego w obszarze lotnisk na terenie Europy Środkowej, w szczególności zintegrowana i inteligentna polityka transportowa ukierunkowana na niskoemisyjne środki transportowe.
Projekt ma za zadanie zapewnienie zmniejszenia poziomu degradacji zasobów naturalnych i ograniczenie zużycia energii.
Celem nadrzędnym projektu jest określenie preferencji transportowych pracowników i pasażerów lotnisk, a także opracowanie niskoemisyjnej polityki transportowej w obrębie miasta. Dotychczas zrealizowano w ramach projektu:
- przegląd istniejących dokumentów strategicznych poświęconych zagadnieniu dostępności Lotniska oraz analizę systemu transportowego,
- ankietę wśród pracowników i pasażerów.
Projekt SULPITER jest także realizowany w ramach funduszu Interreg Central Europe. Dotyczy planowania zrównoważonej logistyki dla miast i regionów.
Realizacja projektu jest zadaniem wskazanym imiennie w Planie Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Metropolii Poznań.
Szczegóły o projekcie SULPITER tutaj
Efektem projektu będzie:
- zrozumienie mechanizmów funkcjonujących w logistyce miejskiej,
- poprawa umiejętności planowania i modelowania transportu towarowego,,
- współpraca pomiędzy sektorem publicznym a prywatnym w ramach koncepcji Freight Quality Partnership
- utworzenie Planu Zrównoważonej Logistyki Miejskiej jako głównego dokumentu strategicznego dla transportu towarowego.
Licznik rowerzystów
Na przełomie marca i kwietnia 2018 r. przy przystanku pl. Wolności, uruchomiono pierwszy w Poznaniu licznik rowerzystów. Urządzenie za pomocą pętli indukcyjnych zainstalowanych w asfalcie, w automatyczny sposób zlicza rowerzystów podróżujących w jego obrębie, w obu kierunkach. Pętle posiadają kilka parametrów dzięki którym rozróżniają pojazd, który właśnie po nich przejechał – są w stanie rozróżnić np. motocykl od roweru.
Licznik z wyglądu przypomina wysoką szafkę wyposażoną w 2 ekrany wyświetlające liczbę rowerzystów podróżujących danego dnia oraz całkowitą liczbę rowerzystów od startu urządzenia.
Statystyka licznika rowerów tutaj
ITS (Intelligent Transportation Systems)
Główny obszar wdrożenia systemu ITS ograniczony jest ulicami: Dąbrowskiego – św. Wawrzyńca – Żeromskiego – Dąbrowskiego – Roosevelta – Głogowska – granica miasta.
Podstawowe funkcjonalności systemu ITS Poznań:
- zarządzanie i monitorowanie ruchu pojazdów komunikacji publicznej na terenie aglomeracji poznańskiej (poprzez Centrum Zarządzania Transportem Publicznym w Poznaniu oraz stanowiska dyspozytorskie na terenie aglomeracji),
- przyspieszenie czasu przejazdu przez skrzyżowania pojazdów PTZ poprzez uruchomienie „inteligentnej sygnalizacji świetlnej”,
- informowanie pasażerów o „rzeczywistym czasie przyjazdu” pojazdu na przystanek (tablice informacji pasażerskiej).
790 pojazdów aglomeracyjnych włączonych do systemu ITS
110 tablic informacji pasażerskiej (TIP) włączonych do końca sierpnia 2018 r.
W zakresie ITS:
- uruchomiono system informacji podróżnych w postaci znaków zmiennej treści (tablice VMS – Variable Message Signs), na których można wskazać informacje o czasach przejazdu, utrudnieniach w ruchu (np. wypadek czy bieg uliczny), informacje o temperaturze, stanie nawierzchni czy stanie powietrza. Te same tablice mogą wskazać informacje o wolnych miejscach parkingowych w pobliżu. Ponadto w skład systemu wchodzą również kamery wykrywające groźne zdarzenia,
- wyposażono każdy pojazd MPK w systemy pozycjonowania i radio krótkiego zasięgu wg specyfikacji VDV (Verband Deutscher Verkehrsunternehmen) dzięki czemu pasażerowie wiedzą kiedy przyjedzie tramwaj czy autobus (na tablicach informacji pasażerskiej), a sygnalizacja świetlna kiedy pojazd będzie przejeżdżał przez skrzyżowanie, aby mógł przejechać bez zatrzymania,
- zainstalowano naprowadzające tablice na parkingi buforowe z wyświetlaną ilością wolnych miejsc. Projekt sfinansowany z UE Infrastruktura i Środowisko. Na chwilę obecną takie elementy jak radio VDV, czy Tablice informacji pasażerskiej są wdrażane w innych częściach miasta (poza ITS) przy finansowaniu z budżetów ZDM i ZTM.
Miejsca parkingowe
Informacje o miejscach parkingowych (naprowadzanie na wolne miejsca parkingowe) – korzyści:
- mniej samochodów jeżdżących w poszukiwaniu miejsc parkingowych w centrum, co przekłada się na mniejsze zatory (korki),
- możliwość wcześniejszego zaplanowania podróży do centrum,
- udostępniane dane mogą być wykorzystywane przez programistów systemów nawigacyjnych.
Informacje dotyczące parkingów wraz z mapą tutaj
Przejścia dla pieszych
Informacje o przejściach dla pieszych z wykorzystaniem oświetlenia led:
- na ul. Estkowskiego listwy są zintegrowane z sygnalizacją świetlną i pełnią rolę pomocniczą do sygnalizacji mającą za zadanie podnieść poziom bezpieczeństwa dzieci i osób z dysfunkcją wzroku,
- na ul. Głównej doświetlenie i aktywne oznakowanie są wzbudzane za pośrednictwem kamer termowizyjnych z wykrywaniem kierunku ruchu. Instalacja ma za zadanie poprawić bezpieczeństwo na przejściu. Plany na przyszłość to wybudowanie takiego przejścia na ul. Estkowskiego przy Katedrze, i kolejne na ul. Głównej przy Lidlu.