Według danych Głównego Urzędu Statystycznego na koniec 2018 r. w Poznaniu mieszkało prawie 24 tys. dzieci w wieku żłobkowym do lat 3. Średnio co piąte dziecko uczęszczało do żłobka na terenie miasta.
Miejsca i formy opieki nad dziećmi
W 2018 r. w Poznaniu rodzice i opiekunowie dzieci do lat 3 mieli do dyspozycji łącznie 4 903 miejsca w różnych formach instytucjonalnej opieki żłobkowej. Miasto Poznań prowadziło 14 żłobków ze 1 262 miejscami oraz partycypowało w działalności żłobkowej 89 żłobków niepublicznych dysponujących 3 154 miejscami. Podmioty inne niż Miasto Poznań oferowały także 180 miejsc w 11 klubach dziecięcych oraz 307 miejsc u 56 dziennych opiekunów.
Rekrutacja do żłobków publicznych i niepublicznych odbywa się za pomocą miejskiego Systemu Nabór-Żłobek.
Miejsca w żłobkach w Poznaniu
Miasto Poznań, w ramach realizacji zadań z zakresu pomocy rodzinie, przeznaczyło w 2018 r. ok. 30 mln zł z budżetu na opiekę żłobkową, w tym ponad 14 mln zł (po 600 zł za 1 miejsce miesięcznie) stanowiło dofinansowanie utrzymania 2 099 miejsc w żłobkach niepublicznych.
Na mocy uchwały Rady Miasta Poznania z dnia 7 grudnia 2017 r., rodzicom lub opiekunom dziecka, którzy korzystali z dofinansowania w 2017 r., a w 2018 r. nie otrzymali dofinansowania lub je utracili, przysługuje świadczenie w wysokości 600 zł (tzw. „bon żłobkowy”), pod warunkiem zamieszkiwania oraz rozliczania podatków w Poznaniu. W 2018 r. na poznańskie świadczenie żłobkowe złożono w Poznańskim Centrum Świadczeń 184 wnioski, z których 94 rozpatrzono pozytywnie.
Przeciętny miesięczny koszt utrzymania 1 miejsca w żłobku publicznym w 2018 r. wyniósł 1 394,11 zł. Opłaty uiszczane przez rodziców dzieci pokrywały 29% kosztów. Pozostała część finansowana była z budżetu Miasta (ponad 15 mln zł rocznie). W 2018 r. utrzymano system zróżnicowanej odpłatności w żłobkach publicznych stanowiący wsparcie dla rodzin w trudnej sytuacji finansowej.
Projekty poprawy jakości opieki żłobkowej
Miasto Poznań (na mocy uchwały Nr XXXIII/524/VII/2016 Rady Miasta Poznania z 2016 r.) realizuje „Poznański programu opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 na lata 2016-2020”. Głównymi celami programu są:
- zwiększenie dostępności opieki nad dziećmi w różnych formach określonych w ustawie,
- opracowanie i wdrożenie standardów jakości opieki i edukacji dla dzieci do lat 3 oraz systemu monitoringu i ewaluacji jakości pracy różnych form opieki nad dziećmi do lat 3,
- wsparcie rodziców dzieci do lat 3 w wychowaniu i opiece,
- upowszechnianie wśród mieszkańców Poznania wiedzy na temat opieki i wychowania dzieci w wieku do lat 3.
W 2018 r. w ramach poprawy jakości opieki żłobkowej w Poznaniu rozpoczęto m.in. przygotowania do wdrożenia standardów w żłobkach publicznych opracowanych przez Instytut Małego Dziecka.
Ponadto, we współpracy z Warsztatami Agaty oraz Instytutem Małego Dziecka im. Astrid Lindgren, zorganizowano szkolenia dla kadry opiekuńczej pracującej w żłobkach, klubach dziecięcych oraz dziennych opiekunów.
W 2018 r. odbyło się seminarium dla rodziców i osób pracujących z dziećmi w wieku do lat 5 pt. „Wokół ciała i ducha. Jak zadbać o rozwój dziecka?” Do współpracy zaproszono 4 specjalistów z obszaru psychologii, stomatologii i fizjoterapii. Po części wykładowej osoby uczestniczące w seminarium mogły skorzystać z bezpłatnych konsultacji specjalistycznych.
Inwestycje w placówkach żłobkowych
W ramach wsparcia z rządowego programu “Maluch+” w 2018 r. Miasto Poznań za kwotę 1,2 mln zł utworzyło nowy miejski żłobek „Niezapominajka” na Strzeszynie, przy ul. Cegłowskiej/ Literackiej wynajmując pomieszczenia od Poznańskiego Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o., w którym udostępniło 60 miejsc dla dzieci.
Ponadto Miasto pozyskało dotację na bieżące funkcjonowanie 297 miejsc w 14 żłobkach publicznych z Resortowego Programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 “Maluch+” w kwocie 150 zł miesięcznie do 1 miejsca opieki. Miasto pozyskało także dotację na zapewnienie funkcjonowania 22 miejsc utworzonych dla dzieci niepełnosprawnych i wymagających szczególnej opieki w ramach Programu “Maluch+2017 edycja specjalna za życiem” w kwocie 500 zł miesięcznie do 1 miejsca opieki.
W 2018 r. Miasto Poznań sfinansowało bieżące remonty i inwestycje w swoim zasobie za łączną kwotę ponad 1,7 mln zł. Wśród tych zadań, poza inwestycjami wspartymi w ramach programu „Maluch+”, były m.in.: modernizacja elewacji oraz wymiany stolarki okiennej w budynku żłobka “Stokrotka”, czy modernizacja placu zabaw w żłobku “Michałki”.
Miasto Poznań w ramach projektu pn. „Poprawa dostępu do usług opieki nad dziećmi do lat 3 na terenie miasta Poznania”, wspartego z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 – 2020 (EFS) w wysokości 2,1 mln zł, utworzyło 59 miejsc opieki w 2 żłobkach (Kaczka Dziwaczka i Kolorowy Domek).
W celu poprawy jakości opieki żłobkowej dzieci z niepełnosprawnościami Miasto Poznań przystąpiło do realizacji projektu ”Poprawa dostępu do usług opieki nad dziećmi zagrożonymi niepełnosprawnością do lat 3 na terenie miasta Poznania”. Program ten, wsparty dotacją z WRPO na lata 2014 – 2020, zakłada utworzenie 18 miejsc opieki w formie żłobka dla dzieci zagrożonych niepełnosprawnością. Dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem Bartek, udało się w 2018 r. uruchomić taką placówkę. Dzieci przebywające w żłobku są objęte nie tylko opieką, ale także wsparciem specjalistów, m.in. fizjoterapeuty oraz logopedy.
W 2018 r. zrealizowano także inne działania, finansowane ze środków własnych Miasta Poznania, zmierzające do poprawy warunków opieki w żłobkach miejskich, obejmujące m.in. modernizację i zakupy wyposażenia w zespołach żłobków:
- Zespół nr 1 – wykonanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej modernizacji budynku żłobka „Calineczka” wraz z ogrodzeniem, zakup wyposażenia sprzętowego,
- Zespół nr 2 – modernizacja elewacji wraz z wymianą stolarki okiennej w budynku żłobka „Stokrotka”,
- Zespół nr 4 – zakup zabawek ogrodowych dla 4 placówek, wymiana pieca gazowego w żłobku „Żurawinka” oraz modernizacja placu zabaw i zakup kuchni gastronomicznych w żłobku „Michałki”.