W 2021 r. w Poznaniu nasycenie powierzchniami handlowymi wyniosło 696 m2 na 1000 mieszkańców.
Według raportu Colliers International Polska i PKO Bank Polski, w 2021 r. Poznań był w TOP3 polskich miast (wraz z Trójmiastem i Wrocławiem) o największym nasyceniu powierzchnią handlową. Zasoby nowoczesnej powierzchni handlowej w Poznaniu wynoszą prawie 709 tys. m2, czyli 696 m2 na 1000 mieszkańców.
W 2021 r. z powodu pandemii COVID-19, centra handlowe nadal funkcjonowały z ograniczeniami oraz zwiększonymi kosztami związanymi z wymogami sanitarnymi.
W Poznaniu największą powierzchnią handlową dysponują cztery centra handlowe:
- Avenida Poznań;
- Centrum Biznesu i Sztuki Stary Browar;
- Galeria Malta;
- Galeria Posnania.
W mieście działają duże centra i obiekty handlowe należące do największych sieci handlowych: Auchan, Castorama, Carrefour, Decathlon, IKEA, Intermarche, Jula, Leroy Merlin, Media Markt, Neinver, OBI, Praktiker. Największymi wielkopowierzchniowymi obiektami handlu hurtowego są niemieckie Makro Cash&Carry i Selgros oraz holenderski Eurocash. Z Polski wycofała się brytyjska sieć handlowa Tesco i wystawiła na sprzedaż wszystkie swoje markety.
Część obiektów handlowych oferuje także usługi rekreacyjne i kulturalne. Segment FMCG reprezentuje ponad 100 dużych sieciowych sklepów spożywczych.
Udział sprzedaży e-commerce w handlu detalicznym w 2021 r. wahał się między 7,4% w lipcu do 11,4% w listopadzie.
Mimo intensywnego rozwoju bazy materialnej stałego handlu, dużym zainteresowaniem mieszkańców nadal cieszą się targowiska.
Na koniec 2021 r. funkcjonowało 8 targowisk miejskich zajmujących powierzchnię 20,7 tys. m2, na której znajdowały się 962 miejsca sprzedaży.
Zarządcą targowisk miejskich jest spółka z udziałem Miasta Targowiska sp. z o.o. Spółka zarządza targowiskami znajdującymi się na rynkach: Jeżyckim, Wileckim, Łazarskim; na placach: Bernardyńskim, Wielkopolskim oraz przy ulicach: Świt, Racjonalizatorów i Bukowskiej.
Pomimo pandemii COVID-19, zorganizowano tradycyjne jarmarki: Jarmark Wielkanocny, Jarmark Świętojański oraz Betlejem Poznańskie.
Z uwagi na rozpoczęty remont płyty Starego Rynku, Betlejem Poznańskie odbyło się przy hali widowiskowej Arena oraz na zrewitalizowanym rynku Łazarskim.
Świąteczny kiermasz na rynku Łazarskim
arch. UMP
W 2021 r. po raz pierwszy odbyły się imprezy: Majówka na Starym (30 kwietnia-3 maja) oraz Koniec wakacji na Starym (27-29 sierpnia 2021 r.).
Kiermasze handlowe na Starym Rynku to już tradycja
arch. UMP
W trakcie kiermaszów i jarmarków prowadzono min.: działalność edukacyjną w formie warsztatów ekologicznych (prawidłowa segregacja i recykling opakowań i surowców wtórnych), pogadanki dla dzieci z funkcjonariuszami Straży Miejskiej na temat bezpieczeństwa w drodze do szkoły, spotkania ze strażakami i pokazy pierwszej pomocy, spotkania z miłośnikami psów rasy Golden Retriver.
W 2021 r. rozpoczęto prace modernizacyjno-budowlane na placu Bernardyńskim zmierzające do przekształcenia części placu targowego w ogólnodostępną strefę rekreacyjną. Planowany termin zakończenia prac do 30 kwietnia 2022 r..
Na rynku Łazarskim po trwających od kwietnia 2020 r. pracach rewitalizacyjnych, udostępniono na targowisku dla handlujących 13 pawilonów handlowych i 90 straganów. Oprócz funkcji handlowej zrewitalizowana przestrzeń przeznaczona została na organizację wydarzeń społeczno-kulturalnych.
1 grudnia 2021 r. kupcy powrócili na nowo wyremontowane targowisko na rynku Łazarskim
arch. UMP
Ochrona praw konsumentek i konsumentów
Miejski Rzecznik Konsumentów wykonuje zadania z zakresu ochrony konsumentek i konsumentów na podstawie przepisów ustawy z 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331) oraz innych przepisów szczególnych.
Do zadań Miejskiego Rzecznika Konsumentów należy w szczególności:
- zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnych w zakresie ochrony interesów konsumentek i konsumentów;
- występowanie do przedsiębiorców na rzecz ochrony interesów konsumentek i konsumentów;
- występowanie z powództwami do sądu powszechnego na rzecz indywidualnych konsumentek i konsumentów oraz wstępowanie za zgodą konsumentki/konsumenta do toczącego się postępowania;
- prowadzenie edukacji konsumenckiej;
- udzielanie konsumentkom i konsumentom pomocy w innej formie;
- współdziałanie z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej, organizacjami konsumenckimi i innymi instytucjami;
- wykonywanie innych zadań określonych w przepisach.
Podstawowym zadaniem Miejskiego Rzecznika Konsumentów jest zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego. Działanie to nastawione jest na profilaktyczne informowanie o zagrożeniach występujących na rynku oraz udzielanie porad prawnych w przypadkach naruszeń.
W 2021 r. w Poznaniu telefonicznie i pocztą elektroniczną udzielono 19 725 porad, informacji i wyjaśnień w indywidualnych sprawach konsumentek i konsumentów (w tym 3808 porad drogą e-mailową).
Porady prawne dotyczyły przede wszystkim uprawnień konsumentek i konsumentów oraz zasad postępowania w przypadkach:
- odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi;
- nienależycie wykonywanych usług;
- zawierania umów poza lokalem przedsiębiorstwa oraz za pomocą środków porozumiewania się na odległość;
- umów zawieranych pod wpływem błędu lub podstępu ze strony przedsiębiorcy;
- nienależycie wykonywanych usług turystycznych oraz przewozu;
- bezpodstawnej odmowy, ze strony sprzedawcy lub wykonawcy usługi, spełnienia roszczeń konsumentek i konsumentów.
Udzielenie zrozumiałej i wyczerpującej porady prawnej ma na celu umożliwienie konsumentkom i konsumentom samodzielnego dochodzenia roszczeń od przedsiębiorcy. W wielu przypadkach interwencja konsumentki lub konsumenta, zgodnie z zaleceniami rzecznika, nie przynosiła pożądanych efektów. Przedsiębiorcy ignorowali interwencje bądź odmawiali spełnienia uzasadnionych roszczeń. W tych przypadkach Miejski Rzecznik Konsumentów występował do przedsiębiorcy, wyjaśniając podstawy prawne żądań oraz wzywając do polubownego rozwiązania zaistniałego sporu.
W 2021 r. rzecznik występował do przedsiębiorców w 852 sprawach.
Wytoczenie powództwa przed sądem powszechnym jest najsilniejszym uprawnieniem rzecznika. Decyzję o wytoczeniu powództwa rzecznik podejmuje w przypadku niepowodzenia postępowania mającego na celu skłonienie przedsiębiorcy do dobrowolnego spełnienia świadczenia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami Miejski Rzecznik Konsumentów wytacza powództwo we własnym imieniu, ale ze skutkami prawnymi dla konsumentki lub konsumenta. Oznacza to, iż stroną postępowania sądowego jest Miejski Rzecznik Konsumentów i na nim spoczywa całkowita odpowiedzialność za prowadzenie sprawy, włącznie z pokryciem kosztów zastępstwa procesowego w przypadku przegranej. W każdym przypadku wytoczenie powództwa jest poprzedzone wezwaniem przedsiębiorcy do dobrowolnego spełnienia roszczeń oraz wnikliwą analizą sytuacji prawnej.
W 2021 r. Miejski Rzecznik Konsumentów wytoczył 11 powództw przed sądem powszechnym.
Udzielanie porad prawnych i informacji, występowanie do przedsiębiorców, wytaczanie powództw na rzecz indywidualnych konsumentek i konsumentów jest podstawowym zadaniem rzecznika. Dla zapewnienia skutecznej ochrony naruszonych interesów, rzecznik udziela pomocy również w innych formach. Są to zróżnicowane działania prowadzone dla ochrony interesów indywidualnych i zbiorowych konsumentek i konsumentów.
Należy do nich zaliczyć:
- przygotowywanie pozwów i innych pism procesowych w postępowaniach sądowych prowadzonych bezpośrednio przez konsumentki i konsumentów; w 2021 r. przygotowano 21 pozwów wraz z pismami procesowymi;
- przygotowywanie dla konsumentek i konsumentów wniosków egzekucyjnych w sprawach, w których postępowanie sądowe zostało zakończone prawomocnym wyrokiem, a przedsiębiorca odmawiał wypłaty należnego świadczenia;
- składanie zawiadomień o popełnieniu przestępstwa na szkodę konsumentek i konsumentów;
- składanie wniosków do Inspekcji Handlowej o wszczęcie postępowania kontrolnego u przedsiębiorcy, który postępując niezgodnie z obowiązującymi przepisami, narusza uzasadniony interes konsumentek i konsumentów.
Prowadzenie działalności informacyjnej, a zwłaszcza edukacyjnej, jest obecnie ustawowym obowiązkiem rzecznika.
Działania edukacyjne prowadzone przez rzecznika kierowane są do wszystkich mieszkanek i mieszkańców Poznania. W tym zakresie rzecznik:
- rozpowszechniał materiały edukacyjne przygotowane na zlecenie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów;
- za pośrednictwem mediów informował konsumentki i konsumentów o przysługujących im prawach, wskazywał zagrożenia występujące na rynku, przedstawiał nowe regulacje prawne;
- prowadził na oficjalnej stronie Urzędu Miasta Poznania stronę internetową, gdzie zamieszczał ważne i przydatne informacje dla konsumentek i konsumentów. www.poznan.pl/konsument
Rzecznik Konsumentów realizował również inne zadania określone w obowiązujących przepisach. Należy do nich zaliczyć: - bieżące analizowanie przepisów prawa miejscowego;
- współdziałanie z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów i innymi rzecznikami konsumentów; współpraca ta miała na celu wymianę informacji o nieuczciwych praktykach rynkowych, zasadach postępowania w indywidualnych sprawach konsumenckich, a także stosowania jednolitych zasad interpretacji niejasnych przepisów.
W 2021 r. w związku z pandemią COVID-19 nie została zorganizowana Olimpiada Wiedzy Konsumenckiej dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych, odbywająca się corocznie z okazji Światowego Dnia Konsumenta