W 2019 r. poznańskie placówki badawcze i rozwojowe osiągnęły wiele sukcesów naukowych.

W 2019 r.:

  • Instytut Chemii Bioorganicznej PAN opatentował nowy sposób syntezy polifosforanów, a także dokonał określenia struktury drugorzędowej jednego z segmentów RNA wirusa grypy typu A (H1N1) oraz opracował nową metodę inhibicji replikacji wirusa grypy, nacelowanej na wirusowe RNA
  • specjaliści z Instytutu Genetyki Człowieka PAN zajmowali się identyfikacją i charakterystyką zmian (epi)genetycznych powiązanych z patogenezą nowotworów głowy i szyi technikami cytogenetyki i biologii molekularnej. W ramach prac zidentyfikowano częste uszkodzenia genu DIAPH2 w płaskonabłonkowych nowotworach głowy i szyi
  • w Szpitalu Klinicznym im. H. Święcickiego Uniwersytetu Medycznego, na Oddziale Klinicznym Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej, przeprowadzono udane, nowatorskie operacje wszczepienia innowacyjnego implantu słuchowego z piezoelektrykiem
  • Instytut Fizyki Molekularnej PAN opracował nowy przewodnik protonowy – kompozyt nanokrystalicznej celulozy funkcjonalizowanej imidazolem (1.3 CNC-Im) o wysokim przewodnictwie elektrycznym w warunkach bezwodnych
  • Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym w ramach projektu M2DC opracowano warstwę aplikacyjną oraz oprogramowanie do zarządzania dla platformy serwerowej do zastosowań w chmurach obliczeniowych, a także sfinalizowano realizację badań w ramach projektu „SCADvance”, których wynikiem jest rozwiązanie do zabezpieczania sieci przemysłowych poprzez detekcję anomalii wspieraną uczeniem maszynowym
  • zespół naukowców i naukowczyń z Instytutu Obróbki Plastycznej oraz lekarzy i lekarek z Kliniki Ortopedii Ogólnej, Onkologicznej i Traumatologii Uniwersytetu Medycznego zostali wyróżnieni na XX Międzynarodowym Kongresie EFORT (Europejska Federacja Narodowych Towarzystw Ortopedycznych i Traumatologicznych) w Lizbonie za badania dotyczące implantów ortopedycznych
  •  zespół z Instytutu Metali Nieżelaznych pracował nad prototypami i nowymi rozwiązaniami o zastosowaniach specjalnych, np. nowym modelem baterii termicznej do zasilania amunicji precyzyjnego rażenia, baterią nowej generacji do zasilania platform bezzałogowych
  • zespół z Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku, pod kierunkiem dr hab. Pawła Chmielarza opracował metodę klonowania dębów pomnikowych. Badaczom udało się sklonować jeden z najstarszych dębów w Polsce – rosnący w Rogalinie ok. 800-letni dąb Rus
  • Instytucie Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN prowadzono badania dotyczące enzymów oksydoredukcyjnych, jako wskaźników murszenia torfów. Badaniami objęto polskie i syberyjskie torfowiska
  • Zakład Koncentratów Spożywczych i Produktów Skrobiowych Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego opracował i wdrożył nową technologię produkcji skoncentrowanego ekstraktu herbat owocowych
  • Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich uzyskał międzynarodowy patent dotyczący sposobu odklejania włókien roślin łykowych oraz na urządzenie służące do tej czynności
  • poznańscy astronomowie z Uniwersytetu im. A. Mickiewicza znaleźli się w międzynarodowym zespole naukowym badającym czwartą co do wielkości planetoidę o nazwie Hygiea. Zdaniem naukowców i naukowczyń Hygiea może zostać zaliczona do kategorii planet karłowatych. Artykuł na ten temat ukazał się w prestiżowym magazynie naukowym “Nature Astronomy”
  • z okazji 100-lecia Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, astronomowie nazwali jedną z planetoid nazwą „Poznańuniversity”. Wybrano obiekt o numerze katalogowym 96765, okrążający Słońce w średniej odległości 420 mln km. Międzynarodowa Unia Astronomiczna nazwała także planetoidę o numerze 82937 na część rektora UAM, profesora Andrzeja Lesickiego. Planetoida nosi nazwę “Lesicki” i krąży w odległości 470 mln kilometrów od Słońca

Firma Solaris Bus & Coach S.A. skonstruowała pierwszy autobus o napędzie wodorowym. Pojazd o nazwie Solaris Urbino 12 hydrogen jest całkowicie bezemisyjny, produkuje jedynie ciepło i parę wodną. Wodór jest przetwarzany w energię elektryczną zasilającą jednostkę napędową autobusu, którą stanowi oś z elektrycznymi silnikami. Na jednym tankowaniu 12-metrowy autobus może przejechać do 350 kilometrów.

Prof. Andrzej Wiśniewski z Wydziału Psychologii i Kognitywistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2019, która jest uznawana za najważniejsze wyróżnienie naukowe w Polsce. Nagroda dotycząca obszaru nauk humanistycznych i społecznych została przyznana za opracowanie koncepcji inferencyjnej logiki pytań. Rozwiązania zaproponowane przez prof. Wiśniewskiego mogą znaleźć zastosowanie m.in. w uczeniu maszynowym, rozwijaniu sztucznej inteligencji, ulepszaniu internetowych wyszukiwarek czy skutecznej analizie baz danych.

Politechnika Poznańska uruchomiła SkyLab, czyli jedyne tego typu laboratorium i obserwatorium astronomiczne na uczelni technicznej w kraju, w którym za pomocą profesjonalnego teleskopu będzie można obserwować krążące wokół Ziemi satelity i śmieci kosmiczne. Zainstalowany teleskop posiada wysoką dokładność, można za jego pomocą zaobserwować trzymilimetrowe obiekty z odległości jednego kilometra. Teleskop zamieszczony został na dachu hali laboratoryjnej na kampusie Piotrowo.

W Szpitalu Ortopedycznym im. W. Degi otwarto najnowocześniejsze w Polsce centrum rehabilitacji dziecięcej. Jednostka wyposażona została w kilkanaście urządzeń usprawniających chodzenie. Rehabilitacja ma być dla najmłodszych zabawą – dzieci wpięte w egzoszkielet albo robota chodzą na bieżni i jednocześnie grają w grę komputerową.

LEGO® Education Innovation Studio zostało otwarte na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Tym samym uczelnia stała się jedynym polskim ośrodkiem akademickim posiadającym tego typu studio. Zastosowanie Systemu LEGO® do uczenia się pozwala przenieść naukę z podręczników do prawdziwego życia.

Uniwersytet im. A. Mickiewicza znalazł się w elitarnym gronie 10 uczelni badawczych wybranych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Uczelnie badawcze w latach 2020-2026 będą otrzymywały subwencję zwiększoną o 10%. Dodatkowe dofinansowanie ma pomóc w poprawie jakości prowadzonych badań naukowych oraz zwiększyć szanse w konkurencji międzynarodowej. Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego znalazł się w drugiej dziesiątce zestawienia, co przełoży się na zwiększenie subwencji na okres 2020–2025 w wysokości 2% subwencji uzyskanej w 2019 r.

Udział w realizacji krajowych i międzynarodowych projektów badawczych

Poznańskie środowisko naukowo-badawcze wdraża nowe inter- i multidyscyplinarne rozwiązania organizacyjne, np. centra doskonałości, centra zaawansowanych technologii, platformy technologiczne. Środowisko uczestniczy także w realizacji krajowych i międzynarodowych projektów badawczych. W 2019 r. m.in.:

  • Instytut Chemii Bioorganicznej PAN prowadził wspólnie z Uniwersytetem w Osace oraz z Uniwersytetem w Innsbrucku badania strukturalne syntetycznych ligandów oddziałujących z patogennymi powtórzeniami RNA o znaczeniu w patogenezie TREDs
  • Instytut Genetyki Roślin PAN współpracował z Institute for Genomic Biology, University of Illinois, w ramach realizacji projektu ROGUE dotyczącego transformacji miskanta i innych roślin energetycznych dla potrzeb zwiększenia produkcji biomasy
  • Wielkopolskim Centrum Onkologii realizowany był projekt „Poprawa jakości w radioterapii poprzez zastosowanie audytu klinicznego IROCA (Improving Radiation Oncology through Clinical Audits)”. Badanie miało charakter międzynarodowego badania retrospektywnego, w którym udział wzięli także badacze i badaczki z: Institut Catala d’Oncologia (ICO) w Barcelonie, Portuguese Institute of Oncology (IPO) w Porto i z University Hospital Maggiore della Carita (UPO) w Novarze, Włochy
  • kontynuowało swoją działalność Centrum Doskonałości Instytutu Obróbki Plastycznej, które współpracuje ze wszystkimi znaczącymi ośrodkami naukowo-badawczymi zajmującymi się zagadnieniami metalurgii proszków na rynku krajowym i zagranicznym
  • Instytut Ochrony Roślin brał udział w międzynarodowym programie CORNET 25 “ProtectRye” dotyczącym ochrony żyta przed rdzą źdźbłową poprzez wykorzystanie nowych zasobów genetycznych i innowacyjnych metod selekcji
  • Instytut Technologii Drewna wchodził w skład konsorcjum 14 podmiotów z krajów UE (Szwecja, Holandia, Austria, Niemcy), które realizowały projekt „Zastosowanie zasobooszczędnych dodatków do paliw w celu ograniczenia problemów eksploatacyjnych związanych z powstawaniem popiołu podczas spalania odpadów drzewnych” (REFAWOOD)
  • Poznański Park Naukowo-Technologiczny rozpoczął realizację kolejnego projektu w ramach prestiżowego programu Horyzont 2020, zostając koordynatorem ScaleUp Champions, który koncentruje się na wspieraniu „deep tech digital startups” w wyjściu na rynki międzynarodowe, nawiązywaniu współpracy z korporacjami i skalowaniu swojej działalności. W konsorcjum projektowym znalazły się także estoński Tehnopol – park technologiczny z Tallina, litewski Park Naukowo-Technologiczny z Kowna, DTU Skylab z Kopenhagi oraz Technova Barcelona
  • Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych bierze udział w międzynarodowym (164 partnerów) projekcie „SmartAgriHubs”, realizowanym w ramach programu Horyzont 2020. Projekt ma na celu realizację cyfryzacji europejskiego rolnictwa poprzez wspieranie ekosystemu innowacji rolniczych w procesie zrównoważonego wzrostu

Współpraca Miasta Poznania z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym 

W 2019 r. Miasto Poznań współpracowało z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym w zakresie unowocześniania usług miejskich:

  • kontynuowano prace rozwojowe nad usługami oficjalnego portalu miasta – Miejskiego Informatora Multimedialnego oraz platformy Biuletynu Informacji Publicznej. Do najważniejszych prac podjętych w ramach tej współpracy zaliczają się: opracowanie i obsługa serwisu Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego, przeprowadzenie analiz otwartych danych, w tym m.in. w zakresie komunikacji publicznej i rowerowej
  • zakończono projekt współfinansowany ze środków Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój „Wielkopolski Inkubator Innowacji Społecznych – usługi opiekuńcze dla osób zależnych” (projekt WINS); koordynatorem tego projektu był Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu. Projekt zaowocował 30 innowacyjnymi rozwiązaniami usług opiekuńczych, spośród których wybrano 3 do dalszego upowszechniania. Wśród wybranych innowacji 2 opierają się o zastosowanie technologii ICT
  • nadzorowano 2 zmodernizowane w 2017 r. systemy firewall: jeden służący zapewnieniu bezpieczeństwa brzegu sieci oraz drugi, zapewniający separację ruchu w ramach sieci wewnętrznej Urzędu Miasta Poznania