W 2019 r. w Poznaniu znajdowało się ponad 1 tys. obiektów sportowo-rekreacyjnych oraz funkcjonowało 319 klubów i stowarzyszeń sportowych.
Pływalnia Rataje
arch. UMP
Obiekty sportowo-rekreacyjne
Miejskimi terenami sportowo-rekreacyjnymi w Poznaniu zarządza miejski zakład budżetowy Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji (POSiR). Średni koszt utrzymania 1 m2 terenu sportowo-rekreacyjnego POSiR-u wyniósł w 2019 r. ok. 60 zł. Koszt ten w dużej mierze wynikał ze znacznego udziału terenów zielonych (które zaniżają średnie koszty) w ogólnej powierzchni sportowo-rekreacyjnej. Miejskim obiektem pływalnią Atlantis zarządza zakład budżetowy Pływalnia Miejska Atlantis. Średni koszt utrzymania 1 m2 tego obiektu wyniósł 1 tys. zł.
W Poznaniu znajdowały się także obiekty sportowe zarządzane przez kluby i stowarzyszenia sportowe, uczelnie, spółdzielnie mieszkaniowe, Ministerstwo Obrony Narodowej oraz osoby prywatne.
Poznańska baza sportowo-rekreacyjna w 2019 r. obejmowała łącznie ponad 1 tys. obiektów, w tym kilkadziesiąt siłowni zewnętrznych oraz m.in. takie obiekty, jak:
- stadiony i boiska sportowe z widownią – 12
- boiska – 506
- hale i sale sportowe – 195
- pływalnie kryte – 15
- pływalnie odkryte i kąpieliska – 6
- lodowiska – 4
- kręgielnie – 8
- strzelnice – 6
- przystanie wodne – 13
- korty tenisowe – 141
- korty do squasha – 29
- ściany wspinaczkowe – 3
- skateparki – 2
- parki linowe – 4
- mini-boiska do gry w koszykówkę – 6
- hipodrom
- tor samochodowy
- tor regatowy
- pole do minigolfa
- kolejka górska „Adrenaline”
W 2019 r. do użytku oddana została Pływalnia Kryta Rataje na os. Piastowskim z basenami sportowym (25×16 m) i rekreacyjnym (2 niecki po 5×9 m), urządzeniami do hydromasażu oraz zespołem saun i salą fitness. Pływalnia powstała w miejscu basenu wybudowanego w 1975 r., który w 2016 r. z powodu wyeksploatowania został wyłączony z użytkowania.
Planowana jest budowa kolejnych miejskich obiektów sportowych, m.in.:
- kryta pływalnia na os. Zwycięstwa, która ma zostać uruchomiona w 2021 r.
- boisko piłkarskie z bieżnią lekkoatletyczną na terenie kompleksu sportowego na Golęcinie
- Park Rekreacji Starołęka Mała i skatepark Rampa Malty
Miasto Poznań także przeprowadziło modernizację istniejących obiektów. Do największych zadań wykonanych w 2019 r. należały:
- modernizacja pływalni letniej w Parku Kasprowicza, która obejmowała budowę budynku kas, powiększenie zaplecza socjalnego, montaż ławek, ogrodzenie terenu oraz zagospodarowanie zieleni i zamontowanie urządzeń do streetworkoutu
- modernizacja obiektów kompleksu Chwiałka
- modernizacja Toru Regatowego Malta z kompleksowym remontem trybuny głównej, dociepleniem budynku obsługi imprez oraz remontem wieży sędziowskiej
- wielobranżowa modernizacja kompleksu Golęcin obejmująca m.in. budowę budynku gastronomicznego, modernizację stadionu lekkoatletycznego, przebudowę toru żużlowego
- modernizacja stadionu przy ul. Harcerskiej z założeniem nowej murawy, montażem trybuny i oświetlenia
arch. PIM
Ponadto w 2019 r. przeprowadzono:
- remont bowlingu na os. Piastowskim
- modernizację skateparku na os. Piastowskim
- remont budynku przy ul. Starołęckiej przeznaczonego na siedzibę nowo powstałego „Domu Sportu” – Centrum Pozarządowych Organizacji Sportowych
Bowling na os. Piastowskim
arch. UMP
Prowadzone były też działania przygotowawcze do modernizacji hali widowiskowo-sportowej „Arena”, którą w 2018 r. przejęła spółka z udziałem Miasta Międzynarodowe Targi Poznańskie Sp. z o.o. Podjęto decyzję o przekazaniu środków finansowych na dostosowanie stadionu „Warty Poznań” przy Drodze Dębińskiej na instalację odpowiedniego oświetlenia niezbędnego do spełnienia wymogów licencyjnych dla drużyn grających w I Lidze.
Wiele mniejszych inwestycji przeprowadziły jednostki pomocnicze Miasta. Były to głównie modernizacje placów gier i zabaw, boisk na terenie placówek oświatowych oraz zagospodarowanie rekreacyjne terenów zieleni.
Przedsięwzięcia inwestycyjne sportowo-rekreacyjne były także realizowane w ramach wybranych projektów Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego. Należały do nich takie inwestycje, jak:
- nowy kompleks sportowo-rekreacyjny „Sportowe Żegrze” z boiskami piłkarskim, do piłki siatkowej i koszykówki oraz poliuretanową bieżnią i placem zabaw
- molo nad jeziorem Rusałka
- skatepark na os. Tysiąclecia
Oferta Term Maltańskich
Termy Maltańskie to jeden z największych i najnowocześniejszych wodnych kompleksów rekreacyjno-sportowych w Polsce, którym zarządza spółka z udziałem Miasta – Termy Maltańskie Sp. z o.o.
Kompleks wodny nad jeziorem Maltańskim jest jednym z najchętniej odwiedzanych obiektów w Poznaniu. W 2019 r. z jego oferty skorzystało prawie 1,3 mln osób, czyli o 6,8% więcej niż w roku poprzednim. W czerwcu 2019 r. Termy odwiedził 7-milionowy klient, licząc od dnia otwarcia kompleksu w 2011 r.
Termy zajmują powierzchnię 6 ha, na której znajduje się m.in. 18 basenów sportowych i rekreacyjnych, sauny oraz strefa spa, a także powierzchnie komercyjne oraz zaplecze administracyjne i socjalne.
Część rekreacyjna Term podzielona jest na 4 strefy:
- baseny sportowe – obejmowały 50-metrowy basen z widownią na 4 tys. osób spełniający standardy olimpijskie oraz basen sportowy o głębokości 5 m z wieżą do skoków spełniający wszystkie warunki do organizacji zawodów sportowych rangi mistrzowskiej w większości wodnych dyscyplin – m.in.: pływaniu synchronicznym, piłce wodnej, freedivingu czy nurkowaniu
- Aquapark – składał się z 16 różnorodnych basenów dla dorosłych i dzieci, w tym: 4 basenów zewnętrznych (w tym 2 całorocznych) oraz 2 basenów solankowych z wodą geotermalną, 13 zjeżdżalni o różnych stopniach trudności, ściany wspinaczkowej, jacuzzi, plaży, dużego tarasu widokowego, strefy gastronomicznej, atrakcji dla dzieci (w tym uruchomionego w 2019 r. placu zabaw)
- Świat Saun – tworzyło 14 różnych przestrzeni obejmujących: kilkanaście rodzajów saun z koloroterapią, sauny zewnętrzne z drewna Kelo i panoramiczną, laconium kwiatowe, łaźnię turecką, grotę śnieżną, tężnię solną czy tepidarium z łóżkami wodnymi i podgrzewanymi leżakami
- SPA 1306 – to największe tego rodzaju centrum w Polsce, obejmujące 17 ekskluzywnych i profesjonalnych gabinetów, oferujących liczne zabiegi, terapie i ceremonie rehabilitacyjne, regeneracyjne i relaksacyjne
Termy oferowały także zorganizowane oraz indywidualne zajęcia dla dzieci, młodzieży, seniorów oraz osób z niepełnosprawnościami. Wśród nich były m.in.:
- zajęcia lub nauka pływania dla najmłodszych (Wodny Żłobek, Wodne Przedszkole)
- nauka pływania dla dzieci, młodzieży i dorosłych
- nauka skoków do wody oraz przygotowanie gimnastyczno-akrobatyczne (Akademia Skoków, Wakacyjna Frajda)
- zajęcia aqua fitness z prowadzonymi w wodzie zajęciami: aerobiku, zumby, gimnastyki oraz specjalistycznej rehabilitacji
- zajęcia taneczne w szkołach tańca
W 2019 r. otwarty został plac zabaw dla dzieci na plaży zewnętrznej w strefie zielonej oraz nowy bar plażowy na słonecznym tarasie. Po zamontowaniu urządzenia ułatwiającego wchodzenie i wychodzenie z basenu polepszona została dostępność obiektu dla osób o ograniczonych możliwościach ruchowych. Poszerzona została m.in. oferta dla osób starszych oraz studiujących, uruchomiono także nowe cykle wydarzeń w Świecie Saun pt. „Freestylowe Bitwy Saunowe”, czy Festiwal Sztuki Saunowej.
Termy były również miejscem organizacji ważnych imprez ogólnopolskich, licznych zawodów, czy zgrupowań (pływackich, w skokach do wody) oraz imprez okolicznościowych. W 2019 r. gościły m.in.:
- mecze Ekstraklasy w piłce wodnej
- Zimowe Mistrzostwa Polski w skokach do wody
- Festiwal sprintu – ogólnopolskie zawody pływackie
- Drużynowe Mistrzostwa Młodzików w pływaniu 12-13 lat
- Miting Pływacki Stowarzyszenia Na Tak
- Letnie Mistrzostwa Polski w skokach do wody
- VI Malta Waterpolo Cup
- Grand Prix Polski w pływaniu
- Finał Pucharu Świata w pływaniu w płetwach
- Sauna Cup – Puchar Polski Saunamistrzów – jedno z najważniejszych wydarzeń saunowych w Polsce
- zgrupowania, w tym Kadry Narodowej Paraolimpijskiej w pływaniu, Kadry Narodowej w pływaniu synchronicznym, Kadry Młodzieżowej w skokach do wody oraz polskich i zagranicznych zgrupowań w pływaniu i w skokach do wody
- ferie zimowe w letnim wydaniu
Wypoczynek nad Wartą i inwestycje nadrzeczne
W celu zwiększenia dostępności rzeki Warty, uatrakcyjnienia terenu oraz podniesienia poziomu bezpieczeństwa realizowane były kontynuowane oraz nowe projekty i inwestycje. Do głównych działań zrealizowanych nad Wartą w 2019 r. należały:
- Wartostrada – budowa trasy pieszo-rowerowej wzdłuż rzeki wraz z rewitalizacją zieleni. Inwestycja finansowana była z wykorzystaniem funduszy unijnych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. W 2019 r. oddano do użytku kolejny fragment Wartostrady między ul. Czartoria a mostem Chrobrego wraz z zadaszoną wiatą rowerową. Ponadto rozpoczęto budowę nowego, najdłuższego odcinka pomiędzy mostem Królowej Jadwigi a parkiem w Starym Korycie Warty oraz zaplanowano budowę trasy przy Bramie Poznania. Długość 3 fragmentów wyniesie łącznie ok. 2,5 km. Nowością na Wartostradzie jest montaż punktów zliczania rowerów oraz budowa 3 zadaszonych wiat dla jednośladów. Polepszono także bezpieczeństwo wcześniej powstałych tras poprzez wyposażenie w oświetlenie, kamery monitoringu i kosze na śmieci
arch. UMP
- Poznański Tramwaj Wodny obsługiwany przez statki „Bajka” i „Widmo”. Rejsy funkcjonowały sezonowo od kwietnia do września i oferowały 2-godzinne, weekendowe wycieczki na trasie: Katedra (przy ul. Marii Panny) – Politechnika (przy ul. Przystań) – Rataje (przy os. Piastowskim) – Wilda (przy Łazienkach Rzecznych) – Chwaliszewo (przy Starym Korycie) – Szeląg (przy ul. Ugory). Te same statki oferowały również w pozostałe dni tygodnia rejsy w kierunku Starołęki i Karolina. Wycieczki Wartą urozmaicały cyklicznie organizowane na pokładzie statków warsztaty ekologiczne i animacje dla dzieci
arch. UMP
- plaże miejskie uruchomione zostały w 4 lokalizacjach, tj. na Wildzie, Ratajach, Chwaliszewie i Szelągu. Były to przestrzenie funkcjonujące w sezonie letnim, które wyposażono (w zależności od lokalizacji) w bezpłatne leżaki, hamaki, parasole, jacuzzi. Umożliwiały dostęp do sprzętu sportowego, boisk sportowych, gastronomii, miejsc do grillowania, a także atrakcji wodnych. Na ich terenie odbywały się różne wydarzenia, m.in. występy stand-uperów, koncerty, warsztaty plastyczne i muzyczne, turnieje piłki plażowej oraz zajęcia sportowe
- strefy biwakowe dostępne były na Szelągu przy ul. Nadbrzeże oraz przy Wartostradzie na ul. Głównej. Wyposażone w niezbędną architekturę umożliwiały zorganizowanie ogniska
- Tymczasowa Przystań w Starym Porcie ulokowana była przy tzw. cyplu nad Wartą. Funkcjonowała całodobowo i umożliwiała bezpłatne zacumowanie łodzi przy jednym z jej pomostów oraz dostęp do punktów poboru energii elektrycznej oraz zaplecza sanitarnego z prysznicem. Była to też przestrzeń dla wydarzeń kulturalnych, regat, pikników i kina plenerowego
- zaplecze przystani jachtowej Stary Port to stalowy kontener z tarasem na dachu wybudowany od strony ul. Estkowskiego i mostu Chrobrego w 2019 r. Obiekt posiada część gastronomiczną oraz socjalno-sanitarną z pralnią i prysznicem. Wybudowane zaplecze jest jednym z elementów planowanych całorocznej mariny oraz przystani nurtowej
arch. UMP
- wypożyczalnie motorówek funkcjonowały w Starym Porcie oraz na Szelągu
- remont zabytkowych budynków Łazienek Rzecznych i Dziecińca pod Słońcem obejmował kompleksowe prace modernizacyjne przeprowadzone w 2019 r. W wyremontowanych przestrzeniach Łazienek zostanie otwarta m.in. restauracja z tarasem widokowym. Remont Dziecińca, poza modernizacją budynków, objął także rewaloryzację ogrodu, który ma być miejscem spacerów, wypoczynku i prowadzenia plenerowej działalności kulturalnej. Na terenie ogrodu powstał plac zabaw, boiska do siatkówki plażowej, fontanna oraz nowy budynek techniczny
Łazienki Rzeczne
arch. UMP
Wypoczynek nad jeziorami i innymi terenami zieleni
Na terenie Poznania znajdują się 4 jeziora: Maltańskie, Rusałka, Strzeszyńskie i Kierskie, ulokowane w ciągu wschód-zachód, wzdłuż rzek Bogdanki i Cybiny. Jeziora położone są w tzw. klinach zieleni i są atrakcyjnymi, wielofunkcyjnymi obszarami aktywnej rekreacji i wypoczynku. Wody poznańskich jezior podlegają stałej rekultywacji a ich jakość ciągłej obserwacji i badaniu.
Plaża nad Jeziorem Kierskim
arch. PIM
Od kilku lat w Poznaniu realizowany jest projekt finansowany z Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego (PBO) – „Plażojada – Szlakiem Trzech Jezior: Rusałka, Strzeszynek, Kiekrz”, polepszający warunki rekreacji na tych obszarach. W PBO na 2019 r. został ponownie wybrany ogólnomiejski projekt „Plażojada-2 park wodny i miejsce spotkań”, będący kontynuacją wcześniejszego projektu. W ramach Plażojady-2 zamontowane zostaną na 4 plażach (Parkowej, Smoczej, Malibu i Dzikiej) wiaty wyposażone w stoły i ławki oraz, w zależności od zapotrzebowania, monitoring, oświetlenie, leżaki stacjonarne. Zrewitalizowana zostanie część ścieżek. Na Plaży Parkowej nad jeziorem Kierskim powstanie park wodny. W 2019 r. na terenie przyległym do kąpieliska w Krzyżownikach (Plaża Smocza) została zakończona modernizacja pawilonu, w którym zapewniono pomieszczenia z przeznaczeniem m.in. na zaplecze dla ratowniczek i ratowników oraz wypożyczalnię sprzętu pływającego, tj. rowery wodne, łodzie wiosłowe, czy kajaki. Obok budynku wyznaczono miejsce dla punktu gastronomicznego typu food track.
Miasto Poznań systematycznie rozbudowuje szlaki krajoznawczo-edukacyjne w lasach komunalnych. W 2019 r. zagospodarowano teren w dolinie rzeki Cybiny nowymi elementami. Wybudowano 100-metrową ścieżkę na palach, wiodącą przez teren bagienny oraz pływający pomost na stawie Browarnym. Szlak uatrakcyjniono małą architekturą, m.in. stojakami na rowery, ławkami i tablicami informującymi o walorach przyrodniczych tego miejsca. Inwestycja jest efektem realizacji projektu „Poznawcze szlaki rekreacyjno-turystyczne leśnictwa Antoninek”.
Oferta spędzania czasu wolnego, zwłaszcza dla rodzin z małymi dziećmi oraz dla pasjonatów historii i transportu, obejmowała m.in. przejazdy zorganizowanym taborem zabytkowym, do których należały:
- Kolejka Parkowa Maltanka, której prawie 4-kilometrowa trasa przebiega wzdłuż jeziora Maltańskiego, pomiędzy rondem Śródka a Nowym Zoo. W 2019 r. Maltanka otworzyła swój 47. sezon. Od początku działalności przewiozła łącznie 5 mln pasażerów
- linie turystyczne obsługiwane zabytkowym taborem, tj. dzienne linie: tramwajową nr 0 i autobusową nr 100 oraz nocne linie: tramwajową nr 0N oraz autobusową nr 200