Projekty rozwoju i promocji edukacji w Poznaniu

Miasto Poznań podejmowało liczne działania w celu polepszenia warunków nauki dzieci, młodzieży i dorosłych w szkołach, a także maksymalizacji efektywności lokalnego systemu oświaty.

Prace nad poznańską polityką oświatową

W 2019 r. kontynuowane były prace nad przygotowaniem dokumentu strategicznego – polityki oświatowej Miasta Poznania. W 2019 r. został powołany Zespół sterujący pracami nad polityką oświatową miasta Poznania, składający się z 29 przedstawicieli i przedstawicielek różnych środowisk. Powołano także 8 Zespołów problemowych, których prace skupiały się na następujących obszarach:

• doskonalenie kadry pedagogicznej
• zarządzanie szkołami i placówkami oświatowymi (np. zajęcia dodatkowe, etaty, dostosowywanie oferty edukacyjnej do zmieniających się potrzeb demograficznych)
• edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna (rozwój małego dziecka)
• szkoła w środowisku lokalnym (sprawy uczniowskie, rady osiedli, szkoła a szkoły wyższe, kultura wolnego czasu, kultura szkolna)
• dostępność szkół (w tym obwody, bariery architektoniczne)
• szkolnictwo zawodowe i rynek pracy
• praca z uczniami i uczennicami ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi (zdolni/wymagający wsparcia)
• edukacja pozaformalna (inne formy edukacji, edukacja pozaszkolna w tym NGO)

Projekty unijne realizowane w poznańskich szkołach

W 2019 r. w poznańskich szkołach realizowano projekty polepszające jakość edukacji i kształcenia, jak również polepszające warunki nauki w placówkach. Projekty te dofinansowane były ze środków unijnych w ramach programów: Erasmus+, Power, eTwinning, URBACT III, Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Część projektów realizowanych było przez więcej niż jedną szkołę. Były to m.in.:

• „Uczeń z Pasją” – projekt miał na celu wsparcie zainteresowań uczniów i uczennic, zaoferowanie im doradztwa zawodowego, rozwój zawodowy kadry pedagogicznej oraz doposażenie szkolnych pracowni
• „Podwyższenie kompetencji z zakresu matematyki i informatyki przez licealistów Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania” – celem projektu było podniesienie wiedzy i kompetencji uczestników i uczestniczek projektu poprzez przeprowadzenie zajęć dydaktyczno-wyrównawczych z matematyki, zajęć rozwijających z informatyki oraz doposażenie sal w niezbędne pomoce dydaktyczne i sprzęt specjalistyczny do prowadzenia zajęć z matematyki i informatyki
• „Cyfrowa Szkoła Wielkopolska” – projekt polegający na doposażeniu szkół w sprzęt multimedialny oraz organizowaniu zajęć rozwijających zainteresowania młodzieży
• „On Board_Connecting cities through Education” – projekt realizowany przez Miasto Poznań wspólnie z jeżyckimi szkołami podstawowymi nr: 23, 36, 71, Radą Osiedla Jeżyce, Politechniką Poznańską oraz EduLab (Poznańskiego Centrum Superkomputero-Sieciowego). Najważniejszym celem projektu jest utworzenie sieci powiązań lokalnych podmiotów i instytucji, angażowanie ich w działania proedukacyjne oraz nabycie przez uczniów i uczennice w nowoczesne umiejętności, przy dodatkowym wsparciu wdrożonych innowacyjnych narzędzi edukacyjnych, w tym również technologii i narzędzi cyfrowych
• „Zmiany w szkole – zmiany na lepsze. Podnosimy cyfrowe kompetencje nauczycieli” – projekt realizowany przez Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 4 miał na celu zdobycie przez kadrę pedagogiczną dodatkowych kompetencji w zakresie wykorzystywania różnych programów i narzędzi informatycznych oraz dostosowania sposobów przekazywania i nabywania wiedzy i umiejętności do percepcji młodzieży
• „Young Europeans THINK & ACT” – projekt realizowany przez Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 12 miał na celu m.in. promowanie aktywnej europejskiej postawy obywatelskiej, świadomego uczestnictwa w życiu społeczności lokalnej oraz poszerzanie wiedzy nt. zagadnień związanych z ochroną środowiska, zrównoważonych źródeł energii i gospodarki wodnej
• „School building for better everyday school life” – projekt realizowany przez Liceum Ogólnokształcące Mistrzostwa Sportowego miał na celu znalezienie sposobów poprawienia jakości szkolnego życia w krótko- i długoterminowej przyszłości, zaplanowanie projektu idealnej szkoły
• „Connecting Schools Across Borders” – projekt realizowany przez Liceum Ogólnokształcące Mistrzostwa Sportowego miał na celu wzrost świadomości młodzieży w kwestii rozumienia demokracji lokalnej i europejskiej
• „Europejskie kompetencje nauczycieli i innowacyjne metody nauczania to najlepsza marka szkoły” – projekt realizowany przez Liceum Ogólnokształcące Mistrzostwa Sportowego miał na celu podniesienie poziomu kluczowych kompetencji i umiejętności uczniów i uczennic, w szczególności pod kątem ich odnalezienia się na rynku pracy
• „Poprawa jakości kształcenia w VIII LO” – głównym celem projektu było nabycie kompetencji kluczowych przez młodzież, złagodzenie problemów rozwojowych uczniów i uczennic z potrzebami emocjonalnymi, nabycie nowych kwalifikacji i kompetencji zawodowych przez 2 nauczycieli i nauczycielki oraz doposażenie 4 pracowni przedmiotów przyrodniczych i 4 pracowni matematycznych
• „Droga do nowoczesnej szkoły – kształcenie kadry pedagogicznej” – projekt realizowany przez XX Liceum Ogólnokształcące miał na celu podniesienie poziomu językowego kadry pedagogicznej oraz uatrakcyjnienie oferty szkolnej i lekcji, wzrost kompetencji społecznych i cyfrowych kadry pedagogicznej
• „All disease begins in the gut” – projekt realizowany przez XX Liceum Ogólnokształcące miał na celu poszerzenie wiedzy nt. probiotyków, fermentacji i zdrowego odżywiania wśród młodzieży
• „It’s our world – take care of it” – projekt realizowany przez XX Liceum Ogólnokształcące miał na celu poszerzenie wiedzy nt. zmian klimatu, ochrony środowiska, czystej energii wśród uczniów i uczennic oraz zwrócenie uwagi na problem równości płci i eliminacji głodu
• „Are we really social with social media” – projekt realizowany przez XX Liceum Ogólnokształcące miał na celu poszerzenie wiedzy nt. negatywnego, nadmiernego korzystania z mediów społecznościowych i telefonów komórkowych wśród młodzieży
• „National Games and Sports Bring us Together” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 2 miał na celu przybliżenie uczniom i uczennicom narodowych zabaw, gier sportowych oraz sportów, jak również propagowanie zdrowego trybu życia oraz aktywności fizycznej
• „We All Stand Together” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 2 miał na celu zapobieganie wykluczeniu społecznemu uczniów i uczennic pochodzących z zagrożonych wykluczeniem grup w szkole (imigranci, mniejszości etniczne, osoby z niepełnosprawnościami) z naciskiem na zwiększenie włączania ich w społeczność szkolną i lokalną oraz ich integrację
• „Mały Medyk” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 10 miał na celu nabycie wiedzy, umiejętności z zakresu pierwszej pomocy, zdrowego trybu życia i wiedzy o człowieku wśród uczniów i uczennic
• „Focus your cameras on Europe” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 19 miał na celu przyswojenie przez młodzież zasad fotografowania i obsługi sprzętu, poznawanie innych perspektyw, wzrost motywacji do nauki, rozwój cech takich, jak: tolerancja, brak dyskryminacji, poczucie własnej wartości
• ,,Europejska tęcza – przewodnik do nauki obywatelstwa” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 58 miał na celu stworzenie przewodnika zawierającego scenariusze zajęć dotyczące rozmawiania i poszukiwania wartości
• „Kultura w małych rękach” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 58 miał na celu poznanie przez uczniów i uczennice innych kultur i historii krajów partnerskich, upowszechnianie kultury polskiej
• „Our best for heritage” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 66 miał na celu doskonalenie przez młodzież umiejętności komunikowania się w jęz. angielskim oraz poszerzenie wiedzy nt. dziedzictwa kulturowego
• ,,MMA, or Magic Maths Around, time” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 77 miał na celu rozwój kompetencji matematycznych i językowych wśród uczniów i uczennic
• ,,EN(i)gMA, czyli English i Maths jako kompetencje przyszłości” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 77 miał na celu rozwój kompetencji zawodowych kadry pedagogicznej oraz wzrost ich motywacji do nauczania
• „Wielkopolska szkoła ćwiczeń w Cogito” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 90 miał na celu wsparcie procesu uczenia się nauczycieli i nauczycielek przedmiotów matematycznych, przyrodniczych, informatyki i języków obcych oraz wspomaganie szkół w kształtowaniu kluczowych kompetencji
• „Zaprogramuj przyszłość” – projekt realizowany przez Szkołę Podstawową nr 90 miał na celu przygotowanie nauczycieli i nauczycielek edukacji wczesnoszkolnej do włączenia nauki programowania do zajęć oraz wyposażenie szkół w sprzęt do programowania.

Zajęcia dodatkowe i rozwijające

Miasto Poznań w 2019 r. sfinansowało dodatkowe zajęcia w szkołach w celu wyrównania szans edukacyjnych i rozwoju osób zdolnych. Dzięki temu możliwe było zorganizowanie zajęć przedmiotowych oraz antydyskryminacyjnych. Łącznie szkoły zrealizowały prawie 300 projektów przedmiotowych oraz 130 projektów antydyskryminacyjnych. Ponadto szkoły otrzymały dodatkowe środki na organizację zajęć sportowych.

W ramach otwartego konkursu ofert w 2019 r. Miasto Poznań podpisało 21 umów na działania organizacji pozarządowych, mające na celu rozwój zainteresowań i pasji poznańskich uczniów i uczennic w następujących obszarach:

• nauka, szkolnictwo wyższe, edukacja, oświata i wychowanie
• działalność na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynek dzieci i młodzieży

W ramach zawartych umów organizacje pozarządowe zrealizowały takie działania, jak:

• zajęcia profilaktyczno-psychoedukacyjne wspomagające dzieci i młodzież i ich rodziny
• promocję dzieci i młodzieży ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi, z uwzględnieniem dzieci zdolnych
• upowszechnianie wiedzy wśród dzieci i młodzieży
• doskonalenie kompetencji kadry pedagogicznej i rozwoju placówek oświatowych
• edukację poprzez rozwój zainteresowań i pasji sportowych uczniów i uczennic
• wsparcie organizacji wypoczynku oraz zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży, w szczególności z rodzin będących w trudnej sytuacji materialnej podczas wakacji letnich i ferii zimowych

Miasto Poznań wspierało edukację dzieci i młodzieży mających problemy z przyswajaniem wiedzy w ramach programu nauczania poprzez realizację projektu „Korki w mieście”. Projekt realizowało Centrum Inicjatyw Rodzinnych poprzez Fundację Instytut Rozwoju Aktywności. Korepetycje udzielane uczniom i uczennicom szkół podstawowych i ponadpodstawowych były bezpłatne. Mogła z nich skorzystać każda zainteresowana osoba po wcześniejszym zgłoszeniu. Projekt integrował pokolenia, korepetycji udzielali zarówno młodzi, jak i emerytowani nauczyciele i nauczycielki.

Wychowawcza rola szkoły

W 2019 r. Miasto Poznań po raz drugi dofinansowało półkolonie miejskie, które organizowane były przez poznańskie szkoły podstawowe. Półkolonie skierowane były dla uczniów i uczennic klas 1-3 szkół podstawowych. W trakcie 2-miesięcznych wakacji łącznie odbyły się 73 turnusy w 56 szkołach. Wzięło w nich udział ponad 2,2 tys. dzieci. Za 5-dniowy turnus rodzice ponosili koszt 100 zł. W trakcie półkolonii dzieci brały udział w różnych zajęciach i atrakcjach organizowanych i przygotowywanych przez wykwalifikowane osoby. Celem zajęć było m.in. stymulowanie rozwoju umysłowego i fizycznego, poznawanie najbliższej okolicy, a także tworzenie dzieciom warunków do aktywnego, kulturalnego, ciekawego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego. Oferta półkolonii obejmowała również wyżywienie w postaci 2 posiłków (śniadań oraz obiadów).

W 3 szkołach podstawowych w roku szkolnym 2019/2020 funkcjonowało łącznie 12 oddziałów przygotowawczych dla uczniów i uczennic cudzoziemskich. Kadra pedagogiczna pracująca w tych placówkach posiadała niezbędną wiedzę oraz znała sytuację społeczną, czy też środowisko lokalne dziecka, co ułatwiało wsparcie oraz jego adaptację w otoczeniu szkolnym. Dodatkowo kadra współpracowała ściśle z rodzicami, a większość z nich znała język rodzimy dzieci uczęszczających do tychże oddziałów (np. ukraiński). Na koniec roku szkolnego 2018/2019 w poznańskich szkołach uczyło się łącznie 898 uczniów i uczennic cudzoziemskich, w tym 687 z Ukrainy.

W 2019 r. zrealizowano projekt „Witaj w Poznaniu!”. Jego celem było wsparcie uczniów i uczennic cudzoziemskich w integracji ze środowiskiem szkolnym i lokalnym, rozbudzenie w nich zainteresowania poznawczego w zakresie poznańskiej kultury i tradycji oraz doskonalenie umiejętności językowych. Produktem finalnym projektu było merytoryczne opracowanie 20 dwustronnych kart pracy przeznaczonych dla uczniów i uczennic, dostosowanych do potrzeb dwóch grup wiekowych: uczniów i uczennic klas 1-3 oraz 4-8. W narracji kart przedstawiona została historia rodzeństwa z Ukrainy, które przyjechało z rodzicami do Poznania i zwiedza miasto. Teksty koncentrują się na zagadnieniach związanych z poznańskim dziedzictwem, a kolejne etapy jego poznawania rozgrywają się w miejscach najważniejszych lokalnych atrakcji. Pojawiają się również elementy związane z organizacją życia w mieście – funkcjonowaniem w środowisku szkolnym, transportem publicznym. Karty te są wsparciem dla nauczycieli i nauczycielek uczących jęz. polskiego jako drugiego. Karty powstały m.in. we współpracy z Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT, a realizatorem projektu był Migrant Info Point.

Poznańskie szkoły: Zespół Szkół Handlowych, XXXVIII Liceum Ogólnokształcące oraz Szkoła Podstawowa nr 10 we współpracy ze Związkiem Sybiraków w 2019 r. otrzymały dofinansowanie ze środków Miasta Poznania na przeprowadzenie działań edukacyjno-historycznych przybliżających młodzieży tematykę zsyłek na Syberię i historii Polaków i Polek, do dziś zamieszkujących te tereny. W związku ze współpracą z Sybirakami realizowane były następujące działania: cykliczne spotkania z Sybirakami, opieka nad sztandarem Sybiraków, którą wykonują uczniowie i uczennice z Zespołu Szkół Handlowych, konkursy plastyczne, występy artystyczne, działalność wolontariacka i charytatywna, wieczornica patriotyczna, udział szkół w XIII Marszu Pamięci w Katyniu. Działania przybliżały wiedzę historyczną oraz integrowały pokolenia.

Wśród licznych przedsięwzięć zwracających dzieciom i młodzieży uwagę na ważne obszary funkcjonowania w społeczeństwie, w 2019 r. poznańskie szkoły zaangażowały się m.in. w:

• projekt „Poznań dzieli się życiem”, którego głównym celem było podniesienie wiedzy nt. oddawania krwi, bycia dawcą szpiku i organów
• współpracę z Fundacją Redemptoris Missio niosącą pomoc potrzebującym mieszkańcom i mieszkankom Afryki, czy Fundacją Burego Misia wspierającą dzieci z niepełnosprawnościami
• udział w ogólnopolskiej akcji Szlachetna paczka
• współpracę z hospicjami, domami pomocy społecznej i innymi instytucjami działającymi w obszarze pomocy społecznej
• projekty promujące zdrowy tryb życia, dobre nawyki żywieniowe
• projekty rozwijające kompetencje społeczno-emocjonalne

Najważniejsze wydarzenia i inicjatywy edukacyjne

W 2019 r. odbyła się druga edycja międzynarodowego New Education Forum. Głównym tematem wydarzenia były „Kompetencje XXI wieku i wyzwania edukacji. Samorząd – Pracodawca – Oświata”. Forum było próbą odpowiedzi na pytania: o jakim pracowniku marzą obecnie pracodawcy? Czego oczekuje dzisiejsza młodzież od edukacji? Jakie kompetencje są pożądane na rynku pracy? W jaki sposób oświata ma sprostać wyzwaniom ery cyfrowej? Rozmawiano także o kluczowych elementach samorządowej polityki edukacyjnej i współpracy między biznesem, oświatą i władzami lokalnymi. Dla uczestników i uczestniczek konferencji zorganizowano zajęciach z efektywnego wdrażania dobrych praktyk edukacyjnych czy pozyskiwania funduszy europejskich. Wydarzenie zorganizowało Miasto Poznań, Centrum Innowacyjnej Edukacji oraz Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Podsumowanie działań w ramach przedsięwzięć związanych z New Education Forum, w tym 2 poznańskich edycji tego wydarzenia, odbyło się w Brukseli podczas spotkania europejskich ekspertów i ekspertek z dziedziny edukacji.

Ponad 3,5 tys. uczniów i uczennic z blisko 600 szkół z Polski wzięło udział w VI edycji Olimpiady Solidarności – Dwie dekady historii, której finał odbył się w Poznaniu na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza. Wydarzenie zgromadziło 16 zespołów wojewódzkich (uczniów i uczennic drugich klas liceum i trzecich klas technikum), które rywalizowały o indeksy oraz roczne stypendia naukowe. Olimpiada sprawdzała wiedzę historyczną z lat 1970-1990. Zwycięzcą olimpiady został zespół z województwa lubelskiego, 2. miejsce zajęła drużyna z województwa mazowieckiego, a 3. miejsce – z województwa małopolskiego.

Na przełomie marca i kwietnia 2019 r. w poznańskich placówkach oświatowych odbywały się Drzwi Otwarte dla dzieci, młodzieży i rodziców. Spotkania umożliwiały zapoznanie się ze specyfiką danej placówki, profilami klas czy oddziałów, charakterystyką działań edukacyjnych prowadzanych w danym przedszkolu czy szkole. Można było też skorzystać z usług Centrum Doradztwa Zawodowego dla Dzieci i Młodzieży w zakresie wyboru przyszłej szkoły ponadpodstawowej. W związku ze szczególną sytuacją, jaką była rekrutacja do szkół ponadpodstawowych tzw. „podwójnego rocznika” absolwentów i absolwentek szkół podstawowych i gimnazjów, organizowane były liczne spotkania dla dyrektorów i dyrektorek szkół oraz rodziców.

W 2019 r. odbyły się kolejne Targi Edukacyjne, którym towarzyszyły Poznańskie Targi Książki oraz szeroki program spotkań, warsztatów i konferencji, w tym Ogólnopolski Kongres Oświatowy EDUTEC oraz Targi Technologii i Wyposażenia dla Edukacji EDUTEC. Hasłem przewodnim tej edycji targów był „Kierunek bezpieczeństwo”. Na targach swoją ofertę przedstawiło ponad 170 placówek edukacyjnych, w tym zagranicznych, a liczba 54,4 tys. osób odwiedzających okazała się rekordową. Targi Edukacyjne pomagają młodzieży w wyborze dalszej drogi kształcenia, a kadrze pedagogicznej, dzięki licznie odbywającym się konferencjom, dostarczają wiedzy zawodowej. Targi przyciągają także przedstawicieli i przedstawicielki samorządów, kadrę szkolną i oświatową, dla których jest to okazja do zaobserwowania kierunków zmian zachodzących w oświacie i poznania najnowszych technik nauczania.

Uniwersytet im. A. Mickiewicza (UAM), jako jedyny ośrodek akademicki w Polsce, otworzył LEGO® Education Innovation Studio. Będzie ono organizować zajęcia kursowe na Wydziale Matematyki i Informatyki UAM, warsztaty dla nauczycieli i nauczycielek, lekcje pokazowe oraz praktyki dla osób studiujących. Uczniowie i uczennice będą mieli okazję poznać ekscytujące, interaktywne środowisko do nauki wspierające pracę zespołową, komunikację oraz rozwijające kreatywność.

Poznańskie szkoły: podstawowa nr 77 oraz VIII Liceum Ogólnokształcące zaangażowały się w projekt Code for Green – Ekologia i nowoczesna technologia. W projekcie uczestniczyło 140 uczniów i uczennic prowadzonych przez szkolnych koordynatorów i koordynatorki i wspieranych przez Politechnikę Poznańską oraz UAM. Młodzież, która brała udział w projekcie, uczyła się na lekcjach programowania i kodowania, rozwijając jednocześnie wiedzę i umiejętności związane m.in. z ekologią i ochroną klimatu. W szkołach zaangażowanych w projekt powstały nowoczesne pracownie, w których uczniowie i uczennice prowadzili badania naukowe oraz nabywali wiedzę i umiejętności, które pozwolą im w przyszłości skutecznie dbać o środowisko. Był to autorski program Fundacji Forum Inicjatyw Społecznych, sfinansowany ze środków Fundacji Terre des Hommes oraz Volkswagen Belegschaftsstiftung.