W 2020 r. Miasto Poznań kontynuowało wdrażanie w mieście rozwiązań smart city.

Model Smart City Poznań

W 2020 r. Miasto Poznań kontynuowało działania związane z wdrażaniem dokumentu operacyjnego “Smart City Poznań”, w którym przedstawiono Model Smart City Poznań. W Modelu Smart City Poznań osią, wokół której funkcjonować mają wszystkie podejmowane działania, są mieszkańcy.

Poznański Model Smart City charakteryzuje jakość, szeroko rozumiana oszczędność (m.in. czasu, energii, miejsca) i pragmatyka. Obejmuje on rozwiązania uniwersalne i pomysły, z których mogą korzystać wszystkie grupy społeczne i które spełniają kryteria smart city.

Wszystkie działania zawierają się w sześciu wzajemnie przenikających się obszarach:

  • jakość życia – Smart Living;
  • środowisko – Smart Environment;
  • gospodarka – Smart Economy;
  • społeczność – Smart Community;
  • mobilność – Smart Mobility;
  • cyfrowe miasto – Smart Digital City.

Do każdego obszaru zostały przypisane cele zgodne ze Strategią Rozwoju Miasta Poznania 2020+.

Folder – Strategia Rozwoju Miasta Poznania 2020+

Aplikacja Smart City Poznań

Aplikacja Smart City Poznań jest efektem ciągłej pracy nad poprawą jakości życia mieszkańców Poznania. Miastu zależy, by tworzyć nowe sposoby komunikacji z mieszkańcami, a także udoskonalać te już istniejące. Dzięki skupieniu kilku funkcjonalności w jednym miejscu, takich jak dostęp do informacji z życia Miasta w ramach aktualności, powiadomień, a także ankiet i sondaży, a przede wszystkim – możliwości zgłoszeń o charakterze interwencyjnym, Miasto zyskało nowoczesne i stale rozwijające się narzędzie do rozwiązywania problemów szeroko pojętej estetyki i bezpieczeństwa w przestrzeni publicznej.

Projekty smart city

W Poznaniu w 2020 r. rozwiązania z zakresu smart city były wdrażane i rozwijane w różnych obszarach rozwoju miasta.

Przyjęto, że projekt jest kwalifikowany jako projekt smart, jeżeli spełnia przynajmniej 2 kryteria z podanych: 

  • wykorzystuje narzędzia technologiczne – ICT (najczęściej IT) do wspierania procesów; 
  • jest innowacyjny, czyli obejmuje wykonywanie czegoś, co nie było dotychczas zrobione i dlatego jest określone jako “innowacyjne”, “nowe”, “unikalne” lub “udoskonalone”;
  • integruje, czyli zapewnia płynny przepływ danych i ich integrację; 
  • jest inkluzywny, czyli angażuje inne wydziały/podmioty spoza Urzędu Miasta Poznania (podmioty publiczne, prywatne, mieszkańców, NGO).

Do nowych (lub rozbudowanych) projektów smart city należały m.in.:

E-usługi miejskie

W 2020 r. Miasto Poznań wykorzystywało inteligentne rozwiązania z zakresu e-usług, m.in. takie, jak:

  • e-urząd: 
    • optymalizacja elektronicznego systemu rezerwacji wizyt “Zarezerwuj wizytę w urzędzie”;
    • rejestracja pojazdu i prawo jazdy;
    • wyszukiwarka indywidualnych tablic rejestracyjnych pojazdów;
    • informacja online o terminie odbioru dowodów rejestracyjnych zatrzymanych przez organ ruchu drogowego i stacje diagnostyczne;
    • wniosek o wydanie wtórnika tablicy rejestracyjnej oraz informacja online o terminie odbioru wtórników tablic rejestracyjnych;
    • wniosek o wydanie wtórnika nalepki kontrolnej;
    • wniosek o wydanie potwierdzonej za zgodność z oryginałem kserokopii dowodu rejestracyjnego;
    • wniosek o wydanie zaświadczenia potwierdzającego dane pojazdu;
    • rekrutacja elektroniczna “Nabór” – system łączący w sobie rekrutację do wszystkich szczebli placówek oświatowych: przedszkoli, szkół podstawowych oraz szkół ponadgimnazjalnych;
    • rekrutacja do żłobków;
    • rekrutacja do pracy i na staże w Urzędzie Miasta Poznania;
    • giełda pracy dla pracowniczek i pracowników oświatowych;
    • system głosowania na projekty Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego;
    • system obsługi procedowania zadań dotacyjnych WITKAC;
    • zapewnienie dostępności plików audio;
    • rozszerzenie usługi “Wyszukiwarka cmentarna”;
    • rozbudowa zasobów mapowych poznan.pl/plan;
    • statystyki wortali;
    • uruchomienie wortalu “Koronawirus”;
    • uruchomienie komunikatów transportowych, dotyczących awarii i bezpieczeństwa;
    • uruchomienie usług “Wybory Prezydenta RP”;
    • uruchomienie ChatBota na wortalu “Poznań Kontakt”;
    • uruchomienie wyszukiwarki narad IAP;
  • elektroniczne systemy zarządzania z nowoczesnymi narzędziami wspierającymi, jak m.in.: Zintegrowany System Informatyczny Wspomagający Zarządzanie Miastem z systemem obiegu spraw i korespondencji MDOK, BIC Portal – zarządzanie procesami, Moodle – e-learning, Webankieta, ePUAP;
  • serwisy internetowe i aplikacje mobilne;
  • system otwartego dostępu do informacji i danych Miasta;
  • usługa informatora “Glanc Poznań” dla podatników podatku PIT.

E-usługi były świadczone także przez miejskie jednostki organizacyjne. Obejmowały one:

  • drogownictwo;
  • e-usługi geodezyjne z Cyfrowym Modelem Przestrzennym 3D Miasta Poznania;
  • lokale mieszkalne i użytkowe;
  • odpady i odbiór ścieków;
  • pomoc społeczną;
  • Poznański Rower Miejski;
  • transport publiczny;
  • usługi komunalne.

W 2020 r. z miejskich e-usług skorzystało 900 tys. osób.

Miejski Informator Multimedialny i Biuletyn Informacji Publicznej

Większość miejskich e-usług była udostępniona poprzez elektroniczną platformę informacyjno-usługową Miejskiego Informatora Multimedialnego (MIM) pod adresem www.poznan.pl, dostarczoną i obsługiwaną przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe.

W 2020 r. liczba unikatowych użytkowniczek i użytkowników MIM wyniosła blisko 3,6 mln, a liczba wizyt 9,3 mln. Najwięcej wizyt odnotowano na takich wortalach tematycznych, jak: kultura, oświata, transport – rowery.

W 2020 r. kontynuowano modyfikację i zwiększono funkcjonalność MIM w zakresie obsługi spraw urzędowych, internetowych systemów wsparcia spraw i procedur oraz obsługi klienta. Uruchomiono m.in.:

  • certyfikat dla strony poznan.pl;
  • Elektroniczną Tablicę Ogłoszeń;
  • e-narzędzie Infoteka wyświetlające chronologicznie aktualności ze wszystkich wortali MIM;
  • nowe formularze do publikacji deklaracji dostępności cyfrowej;
  • formularze do głosowania;
  • ikonkę smogową z informacją o jakości powietrza na stronie głównej;
  • nowe funkcjonalności w ramach usług rezerwacji wizyt, rejestrze umów, wyszukiwarce cmentarnej, stronie głównej MIM i portalu osiedlowym.

Na stronie Smart City udostępniono informację statystyczną dotyczącą portali MIM i Biuletynu Informacji Publicznej (BIP).

W 2020 r. zostały wygenerowane raporty Big Data dotyczące:

  • Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego;
  • miejskiej sieci bezprzewodowego internetu Wi-Fi;
  • rezerwacji kolejek w delegaturach Urzędu Miasta Poznania;
  • zgłoszeń ofert na staże organizowane przez Urząd Miasta Poznania i ofert pracy;
  • interwencji;
  • kolejek wyborczych.

Internetowy BIP odwiedziło ponad 2 mln unikatowych użytkowniczek i użytkowników, a liczba wizyt wyniosła 3,7 mln.

Najwięcej osób poszukiwało informacji z zakresu spraw prowadzonych przez Wydział Spraw Obywatelskich i Uprawnień Komunikacyjnych i Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego oraz interesowało się ofertami pracy w Urzędzie Miasta Poznania i miejskich jednostkach organizacyjnych.

Liczba wizyt na MIM i BIP w 2020 r.

Portal/wortal Liczba wizyt
MIM 9 344 693
BIP 4 713 413
Wortal Oświata  946 048
Wortal Info 1 049 226
Wortal Transport 65 186
Kultura.Poznan.pl 207 759
Wortal Turystyka 194 948
Wortal Środowisko 156 646
Biuletyn Miejski 147 506
Wortal Poznań Biznes Partner 155 653
Wortal Zdrowie 78 627
Wortal Studia 78 354
Wortal Fakty i Liczby 105 172
Wortal Pozarządowy Poznań 83 630
Wortal Straż Miejska 24 937
Wortal Dziecko 53 030

Wortal Sport

67 650
Wortal Osiedla 52 486
Centrum Niepełnosprawni 60 017
Centrum Informacji Kulturalnej  71 139
Wortal Wydawnictwo Miejskie Posnania 41 849
Wortal Inwestycje 52 335
Wortal Prezydent Miasta Poznania 61 648
Wortal Rewitalizacja – Odnowa 23 029
Wortal Smart City 52 675
Wortal Poznań Kontakt 29 753
Wortal Rowery 23 064
Wortal Koronawirus 147 824

Wortal Gospodarka komunalna
13 303
Wortal Centrum Inicjatyw Lokalnych 2 957
Wortal Wydział Kultury  3 935
Wortal Urbanistyka i Architektura 3 765
Wortal Panel obywatelski  614
arch. UMP
  
  

Otwarte dane

W 2020 r. w Poznaniu w ramach projektu otwartych danych miejskich funkcjonowały:

W 2020 r. wpłynęły 1134 wnioski o udostępnienie informacji publicznej. Najwięcej zapytań dotyczyło decyzji architektonicznych, budowlanych, urbanistycznych (230) oraz gospodarki gruntami (110).

Więcej informacji o otwartej administracji zawarto w rozdziale Otwarta administracja Miasta Poznania.

Cyberbezpieczeństwo

W 2020 r. kontynuowano wdrażanie Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji, w tym działań dotyczących ochrony danych osobowych oraz cyberbezpieczeństwa. W ramach rozbudowy Security Operations Center (SOC) uruchomiono rozwiązania do oceny podatności na zagrożenia, co pomaga zmniejszyć prawdopodobieństwo skutecznego ataku na infrastrukturę informatyczną Urzędu Miasta Poznania i zapewnić zgodność z normami i przepisami prawa. Wdrożone rozwiązania oferują szybkie wykrywanie zasobów, kontrolę konfiguracji, profilowanie celów, wykrywanie szkodliwego oprogramowania, wyszukiwanie wrażliwych danych i wiele innych funkcjonalności. W 2020 r. uruchomiono moduł Rejestrów Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji, w tym rejestrów związanych z ochroną danych w oprogramowaniu Smarter przeznaczonego dla Urzędu Miasta Poznania oraz miejskich jednostek organizacyjnych.

Aplikacje mobilne i usługi internetowe

W 2020 r. osoby użytkujące sieć internetową miały możliwość korzystania z miejskich aplikacji mobilnych i usług internetowych oraz aplikacji komercyjnych, w tym bazujących na otwartych danych miejskich, m.in. takich, jak:

W działaniach informacyjnych Miasto Poznań korzystało także z mediów społecznościowych, takich jak Instagram, Facebook, Twitter, Pinterest, LinkedIn oraz serwisów internetowych: YouTubeFoursquare, a także z systemu SMS wysyłanych nieodpłatnie do zainteresowanych osób. Wykorzystywane były także systemy informacyjne udostępniające na bieżąco nagłówki wiadomości z 14 stron miejskich w dwóch najpopularniejszych standardach RSS 2.0 oraz Atom 1.0.

Bezpłatny dostęp do Internetu

W centrum miasta, na Ostrowie Tumskim, dworcach autobusowych i terenie Nowego Zoo dostępna była miejska bezpłatna bezprzewodowa sieć dostępu do Internetu wireless.poznan.pl. Dostęp do bezprzewodowego Internetu mieli także pasażerowie miejskiego transportu publicznego.

W 2020 r. Miasto Poznań kontynuowało 5-letnie utrzymanie trwałości efektów unijnego projektu “Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Poznaniu”.

Konkursy smart city

Miasto Poznań zostało laureatem konkursu organizowanego przez Smart City Forum w kategorii Smart City powyżej 500 tys. mieszkańców 2019. Poznań wyróżniony został także w Emerging Europe Awards 2020. Miasto zostało nazwane liderem polskich miast w kategorii Smart City Development wśród miast przyjaznych biznesowi. Zwieńczeniem roku było otrzymanie nagrody specjalnej w prestiżowym międzynarodowym konkursie Access City Award. Jurorzy docenili dostępność usług publicznych w czasie pandemii – zwłaszcza pomoc dla seniorów, osób samotnych i z niepełnosprawnościami.

Projekt Inicjatywa 100 Inteligentnych Miast

W 2020 r. Miasto Poznań przystąpiło do projektu Inicjatywa 100 Inteligentnych Miast. Projekt oferuje zarówno doradztwo i wskazówki od światowej klasy ekspertów w celu poprawy jakości życia w obszarach miejskich, jak również pomoc i wsparcie we wdrażaniu zaawansowanych technologii oraz możliwość wymiany doświadczeń miast biorących udział w inicjatywie. Partnerami w projekcie są również Capgemini, PCSS, Fundacja Altum.

Wydarzenia smart city

W 2020 r. w Poznaniu po raz pierwszy odbyła się konferencja Smart City Wielkopolska 2020. Pomysł na pierwsze takie wydarzenie, jakim jest Smart City Wielkopolska, powstał dzięki współpracy Wielkopolskiego Centrum Wspierania Inwestycji z Miastem Poznań. Miastami partnerskimi współtworzącymi konferencję były Gniezno, Kalisz, Konin, Leszno, Ostrów Wielkopolski i Piła. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele: IBM Poland & Baltics, PCSS, Sweco Consulting Sp. z o. o. Wychodząc naprzeciw wyzwaniom cywilizacyjnym, przed jakimi stają miasta, stworzono platformę wymiany doświadczeń, dobrych praktyk i poszukiwania innowacyjnych rozwiązań dla wielkopolskich miast. Prezentowano na niej najlepsze rozwiązania krajowe oraz międzynarodowe. Wydarzenie odbywało się w formie hybrydowej (w studiu telewizyjnym, skąd konferencja transmitowana była do sieci).

Współpraca z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym

Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (PCSS) aktywnie uczestniczyło w wydarzeniach 2020 r. wykorzystujących nowoczesne technologie. Były to m.in.:

  • sesja Live Surgery podczas 1. Sympozjum Sekcji Urologii Robotowej PTU – podczas sesji Live Surgery, po raz pierwszy w Polsce, transmisja była prowadzona w technologii 3D; partnerem wydarzenia było PCSS i medVC; 
  • konferencja inaugurująca projekt NLPQT – Narodowe Laboratorium Fotoniki i Technologii Kwantowych – PCSS wchodzi w skład Konsorcjum, pracującego nad projektem;
  • warsztaty PIONIER Research & Classroom podczas XI Konferencji „Lepsza Edukacja” – głównymi zagadnieniami XI edycji konferencji było wdrażanie nowatorskich pomysłów w procesie dydaktycznym z wykorzystaniem innowacyjnych technologii, programów, urządzeń i koncepcji; 
  • spotkanie partnerów projektu OpenQKD, związanego z technologią Quantum Key Distribution;
  • ogólnoeuropejski hackathon EUvsVirus, którego celem było opracowanie innowacyjnych rozwiązań przezwyciężenia społecznych problemów spowodowanych epidemią COVID-19 – w hackathonie, w roli mentorów, wzięli udział przedstawiciele PCSS;
  • projekt Immersify, w trakcie którego prowadzone były badania i prace nad technologiami kodowania wideo, przesyłania strumieniowego i wyświetlania z wykorzystaniem dużych instalacji immersyjnych i środowisk wizualizacyjnych, takich jak ściany wizualizacyjne 8K, instalacje typu Deep Spaces, ekrany planeratów oraz kina przyszłości; ponadto zespół pracował nad technologiami nagrywania i odtwarzania dźwięku ambisonicznego; projekt został zaprezentowany podczas konferencji NEM Summit odbywającej się w 2020 r. online (NEM jest międzynarodową konferencją organizowaną od 2008 r., poświęconą nowym technologiom i zastosowaniom dotyczącym multimediów oraz treści audiowizualnych);
  • Droniada – cykliczne wydarzenie organizowane od 2014 r., pozwalające pokazywać swoje kompetencje w zakresie technologii przemysłu 4.0, ze szczególnym uwzględnieniem dronów, teleinformatyki i systemów analizy informacji; edycji w 2020 r. towarzyszył hackathon oraz warsztaty online, w których w roli prelegentów udział wzięli przedstawiciele PCSS;
  • ERC Space and Robotics Event – prestiżowe wydarzenie robotyczno-kosmiczne łączące międzynarodowe zawody robotów mobilnych z pokazami naukowo technologicznymi; edycja 2020 r. była pierwszą zorganizowaną w formule hybrydowej; honorowy patronat nad wydarzeniem objęły Europejska Agencja Kosmiczna, Ministerstwo Rozwoju, PCSS i Ogólnopolska Sieć Naukowo-Badawcza PIONIER;
  • Ars Electronica Festival 2020 – doroczny festiwal sztuki i technologii cyfrowej odbywający się w Linz, w Austrii; organizatorzy imprezy przyznają nagrody Prix Ars Electronica w kilku kategoriach, m.in. w dziedzinie animacji komputerowej, społeczności cyfrowych, interaktywnej sztuki czy muzyki elektronicznej; w 2020 r. festiwal odbył się w formie online, łącząc Ogrody Keplera zlokalizowane w Linzu z blisko 120 miejscami na całym świecie; zaangażowane podmioty (m.in. muzea, galerie, instytuty badawcze) zaprezentowały swoje pokazy, warsztaty czy wystawy w ramach 4 kanałów online’owych; PCSS zaprezentował pokaz „The Meeting Point” w ramach projektu Immersify, który odbył się w formie streamingu na żywo z Poznania;
  • projekt Manufacturing-Industry-Digital-Innovation-Hubs – PCSS jako centrum kompetencji i twórca struktury lokalnego „Digital Innovation Hub – DIH” dołączył do budowy wspólnej platformy MIDIGH dedykowanej dla przemysłu wytwórczego; uczestnicy sesji podsumowującej projekt debatowali online nad możliwościami i wyzwaniami dla cyfrowej transformacji europejskiego przemysłu wytwórczego i MŚP; wspólnym miejscem docelowym „trzech wirtualnych pociągów cyfrowej transformacji ze stacji MIDIH” jest nowy wieloletni program Komisji Europejskiej na lata 2021–2027. ;
  • Polish Combinatorial Conference ;
  • Transatlantic Orthopaedic Live Surgery Broadcast 2020 – podczas wydarzenia przeprowadzono jednoczesne transmisje z kilku sal operacyjnych, zlokalizowanych w różnych częściach globu: Monachium, Poznaniu, Petersburgu, Toronto i Willmington.

Większość wydarzeń zaplanowanych na 2020 r. zostało przeniesionych do przestrzeni wirtualnej.

PCSS wspierało instytucje kultury w upowszechnianiu wydarzeń kulturalnych, w tym spektakli teatralnych odwołanych w związku z przeciwdziałaniem zagrożeniu epidemiologicznemu wywołanemu koronawirusem, udzielając im wsparcia technologicznego. PCSS zrealizował w Internecie i/lub kanałach społecznościowych transmisje m.in.:

PCSS przeprowadziło rejestrację i transmisję w Internecie światowej premiery eksperymentalnego projektu operowego „IZOLACJA: Carmen/Don Giovanni/Don Pasquale” w reżyserii Krzysztofa Cicheńskiego w foyer Teatru Wielkiego w Poznaniu. Prowadziło również obsługę onlinowej części Festiwalu Animator 2020 oraz realizowało wirtualnie wydarzenie towarzyszące – Animator PRO.

PCSS wsparło technicznie wideokonferencję szpitali z Shenzhen i Poznania. Chiński Third People’s Hospital of Shenzhen to szpital, który może pochwalić się jednymi z najlepszych wyników w leczeniu zakażeń koronawirusem. Duże doświadczenie tamtejszego personelu medycznego pozwoliło wypracować odpowiednie procedury postępowania w obliczu epidemii. Lekarze z Shenzhen przekazali poznańskim lekarzom opracowane przez nich protokoły diagnostyki i leczenia COVID-19, przewodnik dotyczący m.in. zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa oraz podręcznik dla osób objętych kwarantanną domową. Odpowiedzieli także na szereg pytań o leczenie zakażonych czy testowanie pracowników ochrony zdrowia. Po stronie polskiej w wideokonferencji, obok Prezydenta Poznania Jacka Jaśkowiaka, wzięli udział: prof. Iwona Mozer-Lisewska, ordynator Oddziału Zakaźnego Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. J. Strusia, a także prof. Agnieszka Adamek, prof. Maciej Bura, dr Beata Bolewska oraz dyrektor PCSS – dr inż. Cezary Mazurek. Chińskie Shenzhen jest miastem partnerskim Poznania od 1993 r.

PCSS aktywnie włączyło się w organizację wydarzenia Noc Naukowców. Wirtualne studio „na żywo” i osiem youtubowych kanałów stworzonych specjalnie na tę okazję składały się na wyjątkową „Telewizję Nocy Naukowców”. Poznańskie uczelnie i instytuty naukowe zaprosiły tym razem online, za pomocą kamer internetowych, do laboratoriów, by odkryć fascynujące tajniki świata wiedzy.