Innowacje

W Poznaniu w działalności badawczo-rozwojowej pracowało blisko 5,5 tys. osób, w tym ponad 4 tys. stanowili pracownicy naukowo-badawczy.

W 2016 r. (najnowsze dostępne dane) nakłady w gospodarce na działalność badawczo-rozwojową w Poznaniu zwiększyły się o 0,2 mld zł i wyniosły 1,7 mld zł, w tym jedną czwartą przeznaczono na prace rozwojowe. W działalności badawczo-rozwojowej pracowało blisko 5,5 tys. osób, w tym ponad 4 tys. stanowili pracownicy naukowo-badawczy. W Poznaniu blisko połowa pracujących była zatrudniona w usługach o wysokim nasyceniu wiedzą oraz high-tech i przemyśle high-tech.

Instytucje innowacyjności

W 2017 r. w Poznaniu funkcjonowały różnorodne instytucje innowacyjności, m.in.:

• parki technologiczne, stanowiące platformę współpracy gospodarki i nauki oraz kreujące przyjazne środowisko dla rozwoju innowacji: utworzony przez Miasto Poznań Poznański Park Technologiczno-Przemysłowy, Poznański Park Naukowo-Technologiczny afiliowany przy Fundacji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, prywatny park naukowo-technologiczny Nobel Tower z inkubatorem przedsiębiorczości, a także prywatny Inkubator Biznes i Nauka
• multidyscyplinarne ośrodki badawcze nowoczesnych technologii, m.in. takie jak: Zespół Inkubatorów Wysokich Technologii, Wielkopolskie Centrum Zaawansowanych Technologii, Międzyuczelniane Centrum NanoBioMedyczne, Centrum Mechatroniki, Biomechaniki i Nanoinżynierii, BioCentrum, Krajowe Centrum Innowacji w Logistyce i e-Gospodarce, Centrum Biologii Medycznej, Centrum Badawcze Polskiego Internetu Optycznego, Centrum Innowacji PCSS-Huawei
• inkubatory przedsiębiorczości i centra transferu technologii.

Poznańskie szkoły wyższe i ośrodki B+R, przy współpracy z samorządem lokalnym i przedsiębiorstwami, realizowały wspólne projekty ukierunkowane na rozwój innowacyjności.

Sektory kreatywne

W Poznaniu dynamicznie rozwijały się sektory kreatywne, szczególnie związane z designem i branżą gier komputerowych. W ciągu roku powstało prawie 700 nowych firm z tych sektorów. Według opublikowanego przez Komisję Europejską w 2017 r. European Culture and Creative Cities Monitor, na tle innych polskich miast, Poznań charakteryzuje się najwyższym poziomem rozwoju w zakresie kultury i sektorów kreatywnych. Szczególnie wysoko oceniono przyrost nowych miejsc pracy w sektorach kreatywnych oraz firmach nowych mediów i komunikacji.

Design

W skali kraju, Poznań staje się znaczącym ośrodkiem środowiska designu. W mieście funkcjonują szkoły wyższe kształcące w zakresie projektowania i wzornictwa, jak Uniwersytet Artystyczny, Uniwersytet SWPS z wyższą szkoła projektowania School of Form, Politechnika Poznańska, Uniwersytet Przyrodniczy oraz w zakresie technologii, grafiki i projektowania aplikacji i gier komputerowych, jak Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Politechnika Poznańska, Uniwersytet Artystyczny, Wyższa Szkoła Bankowa oraz Collegium da Vinci; działa pierwsze w Polsce centrum designu i kreatywności Concordia Design.

Branża gier

Dynamicznie rozwija się branża gier. W okresie 3 lat w Wielkopolsce powstało 9,4% polskich młodych firm z branży gier, mniej jedynie niż w Małopolsce i na Mazowszu, a ich działalność jest skoncentrowana w Poznaniu.

W 2017 r. działała Poznańska Gildia Graczy – organizacja pozarządowa związana z branżą gier wideo.

Miasto Poznań włączyło się w działania na rzecz rozwoju sektora design i branży gier, m.in. poprzez wsparcie organizacji dużych imprez branżowych, takich jak: targi arena DESIGN, Poznań Design Festiwal, Poznań Game Arena z Game Industry Conference i targami pracy GeekCareers, Poznań Game Jam, Blog Conference, promowanie poznańskich twórców gier komputerowych na imprezach targowych Quo Vadis w Berlinie, Gamescom w Kolonii oraz wdrażanie projektów mających na celu zwiększenie kompetencji zawodowych przyszłych pracowników, jak pilotażowy projekt nauczania uczniów liceów Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania programowania w popularnych językach poprzez tworzenie gier komputerowych.

Projekty miejskie

Przedsiębiorcy sektorów kreatywnych korzystali z miejskich projektów mających na celu wspieranie innowacyjnej współpracy biznesu, nauki, społeczeństwa i samorządu, jak m.in.:

• Przestrzeń Pracy Wspólnej +jeden
• Poznański Park Technologiczno-Przemysłowy z Inkubatorem
• program Startup Poznań.

W 2017 r. z Przestrzeni „+jeden” skorzystało 4,1 tys. osób, związanych przede wszystkim z branżą IT, outsourcingu, konsultingu, marketingu, e-commerce, HR, architektury, a z oferty Inkubatora – 34 młode, innowacyjne przedsiębiorstwa, głownie z branży IT.

W Przestrzeni Pracy Wspólnej „+jeden” odbyły się 64 wydarzenia dla startupów, jak m.in.:

• Hive61
• Geek Girls Carrots
• Agile Poznań
• WordPress WordUP Poznań
• Rails Girls
• Poznań DevOps Mee tup #1
• Allegro Tech Talks
• regionalny finał konkursu Imagine Cup Smart Cities Tour.

Miasto Poznań było współgospodarzem jednej z najważniejszych w kraju imprezy dla autorów blogów, twórców internetowych i przedstawicieli branży marketingowej 3. Blog Conference 2017.

Realizowany był unijny projekt „Gen-Y City – Get into the swing of the City”, mający na celu opracowanie i wdrażanie polityki wspierania branży innowacyjnej i kreatywnej.

Startupy

W 2017 r. w Poznaniu funkcjonowało prawie 250 startupów znajdujących się w różnych fazach rozwoju, które oprócz oferty Miasta mogły korzystać z:

• ponad 25 stref pracy wspólnej
• FutureLab – Inteligentnej Przestrzeni Laboratoriów Przyszłości Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego
• oferty Inqbatora Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego
• inkubatorów naukowo-akademickich i prywatnych, w tym inkubatora CoOffice centrum designu i kreatywności Concordia Design.

Klastering

Miasto Poznań aktywnie uczestniczyło w projektach ukierunkowanych na rozwój innowacyjnych form współpracy biznesowej, będąc członkiem – założycielem Wielkopolskiego Klastra Teleinformatycznego oraz Poznańskiego Klastra Edukacyjnego, należących do Wielkopolskiego Centrum Klasteringu – platformy klastrowej skupiającej liderów oraz partnerów inicjatyw klastrowych w Wielkopolsce.

Do regionalnych inicjatyw klastrowych z siedzibą w Poznaniu należały m.in.:

• Akademia Architekta
• ECDF Klaster
• Polski Klaster Innowacyjnych Technologii Kuźniczych
• Waste Klaster
• Wielkopolski Klaster Energii Odnawialnej
• Wielkopolski Klaster Firm Projektowo-Wykonawczych ARCHI-PROJEKT
• Wielkopolski Klaster MEBEL DESIGN
• Wielkopolski Klaster Medyczny
• Zachodni Klaster Transportowo-Logistyczny.
• Deloitte Technology Fast 50 Central Europe

W prestiżowym rankingu najszybciej rozwijających się firm technologicznie innowacyjnych w Europie Środkowej Deloitte Technology Fast 50 Central Europe znalazły się 2 poznańskie firmy: STX Next Sp. z o.o. (36. miejsce) oraz Netguru Sp. z o.o. (46. miejsce).

Innowacyjność w przemyśle

W przetwórstwie przemysłowym do najbardziej innowacyjnych pod względem wprowadzania nowych produktów i usług należały przemysły:

• motoryzacyjny
• chemiczny
• gumowy
• wyrobów z drewna.

Najniższy poziom innowacyjności występował w przemyśle spożywczym oraz produkcji z surowców mineralnych.

W 2016 r. (najnowsze dostępne dane) roczne nakłady na działalność innowacyjną w przemyśle wyniosły 375 mln zł, w tym na działalność badawczą i rozwojową wydatkowano 30%.

Innowacje społeczne

Ważnym kierunkiem rozwoju innowacji były dynamicznie rozwijające się w Poznaniu innowacje społeczne. W 2017 r. działały m.in.:

• Inkubator Wielkopolskie Innowacje Społeczne, wdrażający innowacyjne rozwiązania dedykowane osobom z wykluczeniami
• Centrum Inkubowania Innowacji Społecznych Po-po-jutrze ukierunkowane na kształcenie ustawiczne osób dorosłych
• Inkubator Innowacji Społecznych Wielkich Jutra, wspierający przygotowanie do realizacji innowacyjnych projektów w zakresie usług opiekuńczych dla osób niesamodzielnych
• Laboratorium Innowacji Społecznych, dedykowane studentom w celu ułatwienia im wejścia na rynek pracy poprzez rozwój kompetencji oczekiwanych przez pracodawców.

W 2017 r. w efekcie współpracy Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego (PCSS) i Centrum Badań Kosmicznych PAN (CBK) w siedzibie PCSS uruchomiona została należąca do CBK fontanna cezowa, zbudowana w Narodowym Laboratorium Fizyki w Teddington pod Londynem. Jest to drugi najdokładniejszy zegar atomowy w Polsce i jeden z kilkunastu na świecie. W urządzeniu chmura atomów cezu-133 jest schładzana i podrzucana za pomocą światła laserowego w komorze próżniowej, przypominając wyrzut strumienia wody w fontannie, co po odpowiednim dostrojeniu wzbudzonych mikrofali pozwala uzyskać wzorcową realizację sekundy.

Selvita, jedna z największych innowacyjnych firm biotechnologicznych w Europie, otworzyła w Poznaniu laboratoria na terenie Wielkopolskiego Centrum Zaawansowanych Technologii zlokalizowanego w Kampusie Morasko, zatrudniające specjalistów z dziedziny chemii i biologii. Laboratoria te będą realizować przede wszystkim badania na zlecenia największych światowych koncernów farmaceutycznych i chemicznych, docelowo także własne projekty innowacyjne, obejmujące prace nad nowymi, oryginalnymi lekami, głównie na nowotwory.  Selvita jest polską firmą zatrudniającą ponad 380 osób, w tym jedna trzecia posiada stopień naukowy doktora. Oprócz laboratoriów w Krakowie i Poznaniu posiada biura w Wielkiej Brytanii i USA, gdzie prowadzi badania kliniczne nowego potencjalnego leku na ostrą białaczkę szpikową.

W 2017 r. Polski Fundusz Rozwoju podpisał umowę inwestycyjną z Zakładami H. Cegielski Poznań SA (HCP) na kwotę 40 mln zł, co umożliwi poznańskiej spółce rozwój nowych produktów i pozyskanie partnerów strategicznych. HCP planuje wdrożenie produkcji nowych, innowacyjnych wyrobów, jak nowoczesne napędy elektryczne i produkty dla sektora energetycznego. Zakłady HCP opracowały innowacyjny wysokosprawny napęd elektryczny z pięciofazowym silnikiem indukcyjnym o podwyższonym momencie obrotowym, przeznaczony do stosowania w transporcie elektromobilnym, szynowym i nowoczesnych aplikacjach przemysłowych. Jednym z zastosowań nowego napędu będzie samochód użytkowy URSUS ELVI, do którego HCP zaprojektuje i wdroży swój napęd elektryczny.

W 2017 r. w Poznaniu przy ul. Strzeszyńskiej otwarto Centralną Dyspozycję Mocy Enea Operator (CDM), najnowocześniejszy w Polsce obiekt do zarządzania siecią 110 kV. CDM zarządza i koordynuje ruch sieciowy wysokiego napięcia na obszarze północno-zachodniej Polski. Zadaniem CDM jest także bilansowanie mocy oraz zarządzanie generacją odnawialnych źródeł energii przyłączonych do sieci wysokiego i średniego napięcia. Zastosowane w CDM nowoczesne systemy informatyczne oparte są na polskich rozwiązaniach.  Enea Operator SA jest jednym z czterech największych operatorów systemu dystrybucyjnego w kraju, zarządza ponad 100 tys. km linii elektroenergetycznych na obszarze ponad 58 tys. km² dostarczając energię elektryczną do 2,5 mln klientów.