Uchwalona przez Radę Miasta Poznania Polityka Prorodzinna dla miasta Poznania na lata 2016 – 2020 ukierunkowuje działania Miasta na rzecz poznańskich rodzin.

Uchwalona polityka prorodzinna wyznacza ogólne kierunki działań Miasta na lata 2016 – 2020, natomiast działania szczegółowe w poszczególnych obszarach wprowadzane są odrębnymi dokumentami.

Celami polityki prorodzinnej Miasta Poznania są:

ukształtowanie w świadomości poznaniaków przyjętego przez Miasto systemu wartości, w którym rodzina i dzieci są wartościami priorytetowymi,
poprawa sytuacji demograficznej i odwrócenie trendu odpływu poznańskich rodzin do gmin ościennych,
tworzenie warunków do godzenia obowiązków wobec rodziny z indywidualnymi aspiracjami jej członków,
tworzenie warunków sprzyjających integracji międzypokoleniowej, w tym utrwalanie postawy szacunku i odpowiedzialności za osoby starsze,
zwiększenie liczby poznańskich rodzin i zmiana ich struktury.

Realizacja miejskiej polityki skierowanej do poznańskich rodzin w 2018 r. obejmowała w szczególności:

zapewnianie i rozszerzanie form opieki żłobkowej,
zapewnienie instytucjonalnej opieki i ochrony rodzin i dzieci, w tym z problemami, poprzez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie i jednostki podległe,
realizację świadczeń zabezpieczenia społecznego, poprzez Poznańskie Centrum Świadczeń, które obsługuje poznańskie rodziny w zakresie prowadzonych postępowań administracyjnych dotyczących wypłaty: świadczeń rodzinnych (zasiłki rodzinne z dodatkami, jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, Poznańskie Świadczenie Żłobkowe oraz Poznańskie Świadczenie dla Wieloraczków), rodzicielskich, opiekuńczych i związanych z niepełnosprawnością, alimentacyjnych, wychowawczych 500+, pomocy mieszkaniowej (dodatki mieszkaniowe i energetyczne, obniżka czynszu), zasiłków i stypendiów szkolnych oraz wyprawki szkolnej, świadczenia Dobry Start oraz ustalania uprawnień do Kart dla Rodzin Wielodzietnych i Poznańskiej Złotej Karty,
funkcjonowanie Centrum Inicjatyw Rodzinnych, które jako innowacyjne miejsce przyjazne rodzinie, organizowało wydarzenia i wsparcie wychowawcze dla rodzin; poprzez swoją działalność Centrum promuje rodzinę i wspiera jej rozwój, wzmacnia inicjatywy międzypokoleniowe, doradza w zakresie wiedzy o rodzinie i dla rodziny oraz informuje mieszkańców o ofercie dedykowanej rodzinom,
pomoc uczniom oraz organizacja czasu wolnego dzieci, w tym m.in. letnich półkolonii dla dzieci z klas I-III szkoły podstawowej,
organizację Poznańskich Dni Rodziny, Gali Rodzin.

Centrum Inicjatyw Rodzinnych

arch. CIR

W 2018 r. Miasto Poznań poszerzyło ofertę wydarzeń dedykowanych poznańskim rodzinom. Zostały zorganizowane po raz szósty Poznańskie Dni Rodziny, podczas których zaproponowano rodzinom wiele wydarzeń, spotkań i imprez o charakterze integrującym i promującym życie rodzinne. Na uczestników czekały liczne atrakcje: spektakle teatralne, pokazy baletowe i akrobatyczne. Dla maluchów uruchomiona została strefa animacji z zabawami ruchowymi i działaniami plastycznymi oraz warsztaty edukacyjne. Do współpracy została także zaproszona poznańska i brytyjska młodzież w ramach projektu Erasmus + YouNG Goes Euro. W ramach wydarzenia odbyło się seminarium dla rodziców i osób pracujących z dziećmi w wieku do lat 5 „Wokół ciała i ducha. Jak zadbać o rozwój dziecka?” z udziałem 4 specjalistów z obszaru psychologii, stomatologii i fizjoterapii.

Na Dziedzińcu UMP zostało zorganizowane wydarzenie Dzień Dziecka z licznymi atrakcjami dla dzieci z obradami III Dziecięcej Rady Miasta Poznania. W skład Rady weszli uczniowie szkół podstawowych – laureaci konkursu artystycznego „Zobacz mój Poznań – miasto widziane oczami dzieci”. Na konkurs wpłynęły prace plastyczne, literackie (wiersze i powieść) oraz 3 filmy. Obchody Poznańskich Dni Rodziny zakończyła Poznańska Parada Pokoleń oraz festyn w parku Stare Koryto Warty. Główną atrakcją był koncert Eleni oraz Dawida Kwiatkowskiego.

Podczas uroczystej Gali Rodzin wręczone zostały statuetki nagrodzonym partnerom Karty Dużej Rodziny. Wyróżnieni partnerzy wybrani zostali na podstawie ankiety przeprowadzonej przez PCŚ wśród ponad 200 użytkowników Karty – poznańskich rodzin wielodzietnych. Wyłoniono 6 laureatów, nagrodzonych w 2 kategoriach:

najlepsza oferta partnerska 2018 (laureatem zostały m. in. Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji),
najciekawsza oferta partnerska w kategorii debiut.

Przyznano także nagrodę Partnera Honorowego dla spółki Termy Maltańskie Sp. z o.o.. Wręczono nagrody laureatom konkursu plastycznego pt. „Rodzinna historia związana z Poznaniem”. Na konkurs skierowany do poznańskich rodzin i uczniów szkół podstawowych wpłynęło ponad 50 prac.

Ogólnopolski Festyn Rodzinny na Ostrowie Tumskim to jednodniowy festyn odbywający się w niedzielę w okresie wiosenno-letnim i organizowany przez Miasto wraz z Caritas Archidiecezji Poznańskiej. Ideą przewodnią festynu jest zwiększenie dostępu do usług medycznych (badania, poradnictwo) dla mieszkańców celem polepszenia dobrostanu psychofizycznego oraz zwiększenia świadomości prozdrowotnej. Podczas edycji 2018, przeprowadzono ok. 300 konsultacji oraz ok. 1,5 tys. różnych badań.

Poznańska Parada Pokoleń, podczas której seniorzy, dzieci, młodzież, całe rodziny w barwnym korowodzie przeszli ze Starego Rynku do Parku Stare Koryto Warty, gdzie odbywały się koncerty i wydarzenia (animacje dla dzieci, warsztaty i aktywności dla starszych, gastronomia). Główną atrakcją był koncert Eleni oraz Dawida Kwiatkowskiego. Parada była wydarzeniem kończącym obchody Poznańskich Dni Rodziny 2018.

W 2018 r. Miasto Poznań dofinansowało półkolonie miejskie w okresie letnich wakacji. Półkolonie organizowane były przez 46 poznańskich szkół podstawowych oraz Centrum Kultury Zamek. Łącznie z oferty półkolonii miejskich skorzystało 1,7 tys. uczniów klas I – III. Za 5-dniowy turnus rodzice ponosili koszt jedynie 100 zł. Dzieci brały udział w zajęciach i atrakcjach organizowanych i przygotowywanych przez opiekunów. Organizatorzy zadbali o aspekt wychowawczy, edukacyjny, a także rozrywkowy przeprowadzonych działań. Starali się, aby program półkolonii był zróżnicowany i urozmaicony, a także uwzględniał zainteresowania i możliwości psychofizyczne wszystkich uczestników. Celem zajęć było między innymi stymulowanie rozwoju umysłowego i fizycznego, poznawanie najbliższej okolicy, a także tworzenie dzieciom warunków do aktywnego, kulturalnego, ciekawego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego.

W ramach polityki prorodzinnej realizowany jest pakiet różnych zadań skierowanych do rodzin wielodzietnych, rodzin z problemami, czy rodzin niepełnych.

Miasto realizuje ponadto szereg drobnych projektów wspierających rodzinę, w tym projektów dofinansowanych z unijnych lub rządowych programów. W 2018 r. miejskie jednostki organizacyjne realizowały m. in.:

projekt Poprawa dostępu do usług społecznych wspierających rodzinę i rodzinną pieczę zastępczą na terenie Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania, który zakłada poprawę dostępu do usług społecznych dla rodzin biologicznych zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz dzieci z poznańskich rodzin zastępczych w zakresie: asystenta rodziny, osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich w rodzinach zastępczych oraz opracowaniu diagnoz i planów pomocy dla dzieci z rodzin biologicznych. Docelowa liczba beneficjentów na lata 2017 – 2020 to 692 osoby,
Asystentura rodzin. Wspieranie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych w celu przywrócenia zdolności do wypełniania tych funkcji. W 2018 r. asystenci pracowali z 168 rodzinami, w których łączna liczba osób wyniosła 589, w tym: 274 dorosłych i 315 dzieci. Spośród tych rodzin 119 było objętych stałym wsparciem asystenta (rodziny podpisały umowę współpracy),
prowadzenie mediacji rodzinnych, w których pracownicy socjalni lub inni specjaliści MOPR na podstawie diagnozy kierują osoby/rodziny, po uzyskaniu zgody obu stron, na mediacje i z zachowaniem zasady bezstronności prowadzą mediacje rozumiane jako dobrowolne, poufne i niesformalizowane pozasądowe postępowanie w sprawach, w których możliwe jest zawarcie ugody, celem doprowadzenia do ugodowego załatwienia tego sporu. W 2018 r. podjęto działania mediacyjne w odniesieniu do 13 środowisk, z których 3 zakończyły się ugodą,
Wolontariat z MOPR w poznańskich rodzinach mający na celu zapewnienie możliwości aktywnego spędzania czasu wolnego oraz pozyskania pomocy w nauce przez dzieci i młodzież, udzielanie korepetycji na miejscu oraz w środowisku domowym dzieci i młodzieży, zapewnienie możliwości aktywnego spędzania czasu wolnego przez osoby starsze. W 2018 r. z programu skorzystały 42 osoby z 31 środowisk, do których skierowano 33 wolontariuszy. Efektem była poprawa przez dzieci i młodzież wyników nauki w szkole oraz poprawa ich zachowania.

Wsparcie rodzin wielodzietnych

Działania na rzecz poznańskich rodzin wielodzietnych są prowadzone w ramach uchwalonego przez Radę Miasta Poznania programu “Poznań PRO RODZINA – Promocja, Rozwój i Ochrona Rodzin Wielodzietnych w Poznaniu”. Program obejmuje nowe rozwiązania mające na celu poprawę warunków życia i możliwości rozwoju rodzin wielodzietnych.

W ramach programu w 2018 r. zrealizowano m.in.:

1 stycznia 2018 r. połączono programy: Poznańska Karta Rodziny Dużej i ogólnopolska Karta Dużej Rodziny. Od tego czasu za okazaniem karty ogólnopolskiej poznańskie rodziny mogą korzystać ze zniżek i ulg oferowanych także przez lokalne instytucje i prywatnych partnerów i dostępnych w programie miejskim (kod terytorialny Miasta na karcie ogólnopolskiej). W 2018 r. podpisano porozumienia z nowymi 120 lokalnymi partnerami oraz odbyła się uroczysta Gala Rodzin, na której nagrodzono najlepszych partnerów Karty Rodziny Dużej. Partnerzy zostali podzieleni na 7 kategorii: „Edukacja”, „Gastronomia”, „Handel”, „Kultura, Sztuka, Rozrywka”, „Sport i Rekreacja”, „Usługi” i „Zdrowie”,
wydano ponad 7,5 tys. Kart Rodziny Dużej. Łącznie, od początku realizacji projektu, wydano już prawie 29,9 tys. kart. Wydano także nieco ponad 2,5 tys. Wielkopolskiej Karty Rodziny, z której korzysta już łącznie 22,5 tys. osób,
funkcjonowała Rada Rodziny Dużej, która jako organ konsultacyjny, opiniodawczy, doradczy i inicjatywny dla władz Miasta powołana została w celu zapewnienia przedstawicielom rodzin wielodzietnych wpływu na tworzenie i realizację polityki prorodzinnej Miasta. W 2018 r. odbyły się 4 posiedzenia Rady na następujące tematy: funkcjonowanie pieczy zastępczej w Poznaniu; wprowadzenie bonu opiekuńczo-wychowawczego; funkcjonowanie CIR; polityka prorodzinna, parkingowa i mieszkaniowa Miasta Poznania w kontekście rodzin wielodzietnych,
działania Pełnomocnika Prezydenta Miasta Poznania ds. Rodzin Wielodzietnych, obejmujące m. in.: inicjowanie programów służących poszanowaniu podmiotowości i autonomii rodziny wielodzietnej, tworzeniu dobrych warunków dla życia i rozwoju rodziny wielodzietnej, promowaniu modelu i marki rodziny wielodzietnej, propagowaniu informacji o ofercie usług dla rodzin wielodzietnych, podnoszeniu kompetencji rodzin wielodzietnych, wzmacnianiu rodziny, wyrównywaniu szans rozwojowych i życiowych dzieci i młodzieży z rodzin wielodzietnych,
wprowadzenie Poznańskiego świadczenia na rzecz wieloraczków, które wynosi jednorazowo 1000 zł na każde dziecko i jest wypłacane raz w roku do ukończenia przez dzieci 18 r. życia. Celem przyznania świadczenia jest częściowe pokrycie wydatków związanych z opieką nad trojgiem lub więcej dziećmi urodzonymi podczas jednego porodu. Ze świadczenia skorzystały do tej pory 22 rodziny, w których wychowywanych jest 66 dzieci.

Działalność Centrum Inicjatyw Rodzinnych

Zadaniem Centrum Inicjatyw Rodzinnych, miejskiej jednostki wyodrębnionej w ramach Poznańskiego Centrum Świadczeń, jest w szczególności promowanie rodziny oraz wspieranie jej rozwoju. Rolą Centrum jest budowanie przestrzeni do dialogu oraz integracji lokalnych społeczności. W Centrum Inicjatyw Rodzinnych organizowane są różnorakie wydarzenia dla poznańskich rodzin, w tym dla dzieci. Realizowane są m. in. warsztaty dla przyszłych rodziców przygotowujące do roli rodzica, warsztaty kompetencji wychowawczych, czy spotkania grupy wsparcia dla rodziców. Działania CIR realizowane są poprzez zadania stałe, projekty, a także wydarzenia odbywające się zarówno w Centrum, jak i poza nim.

W 2018 r. Centrum Inicjatyw Rodzinnych realizowało 17 cyklicznych projektów, które obejmowały blisko 200 spotkań dla prawie 2,5 tys. uczestników. Zorganizowano także 21 wydarzeń, w których udział wzięło ponad 750 osób.

W 2018 r. placówkę odwiedziło 5,7 tys. klientów, w tym 2,1 tys. dzieci (od początku działalności CIR odwiedziło 11,8 tys. klientów, w tym 4,6 tys. dzieci).

W 2018 r. w Centrum Inicjatyw Rodzinnych:

realizowano projekt „Akademia Zdrowia dla Rodziców”, obejmujący 9 cykli spotkań, w których uczestniczyło blisko 170 osób,
przeszkolono 78 rodziców w zakresie udzielania pierwszej pomocy dzieciom do 10 roku życia,
realizowano spotkania w ramach coachingu rodzicielskiego „Dobre Pytanie” dla grupy blisko 30 osób,
odbyło się 50 spotkań „Czytam i Czuję” – w ramach, których znane osobistości ze świata kultury, polityki i sztuki włączają się do wspólnego czytania oraz zajęć plastycznych z dziećmi, w spotkaniach wzięło udział 700 przedszkolaków,
zorganizowano 200 spotkań dedykowanym rodzinom, wśród których 130 miało charakter warsztatowy,
w ramach współpracy z organizacjami pożytku publicznego realizowano m.in.:
- projekt pt. „Akademia Rodzica” składający się z 27 warsztatów dla 200 uczestników (Stowarzyszenie Strefa Rodziny),
- projekt pt. „Mamy wsparcie” składający się na 25 spotkań grup wsparcia dla 400 uczestników (Fundacja Cali Mali),
- cykl porad prawniczych pt. „Mamy Prawa” (Fundacja Matecznik).

Centrum brało także czynny udział w wydarzeniach zewnętrznych jak np.: Biała Sobota, Dzień Dziecka na Wolnym Dziedzińcu, Lato na Targach, XX Wojewódzko – Archidiecezjalne Dożynki, czy XIX PKO Poznań Maraton.

Wszystkie wydarzenia realizowane przez CIR mają charakter otwarty i są bezpłatne.

Jednym z zadań realizowanych w CIR jest wydawanie Kart Dużej Rodziny dla rodzin 3+. W 2018 r. wydano 1 tys. takich kart, a w ramach programu „Wygoda 3+” pracownicy Centrum dostarczają karty do miejsca zamieszkania rodziny. Co roku z tej usługi korzysta około 100 poznańskich rodzin.

CIR dysponuje także ofertami poznańskich żłobków, przedszkoli i szkół, informacjami dotyczącymi kultury, sportu oraz możliwości spędzania wolnego czasu. Informacje CIR dla rodzin są dostępne na stronie internetowej, profilu na Facebooku oraz w newsletterze rodzinnym (w 2018 r. opublikowano 50 newsletterów, w których znalazło się ponad 3,7 tys. artykułów).