Infrastruktura techniczna w Poznaniu

Ponad 98% osób mieszkających w Poznaniu korzysta z miejskiej sieci wodociągowej, a 95% z sieci kanalizacyjnej.

Wodociągi i kanalizacja

Zużycie wody z wodociągów w 2021 r. wyniosło 31,1 mln m³ (rok wcześniej 31,8 mln m³), w tym 22,7 mln m³ zużyły gospodarstwa domowe. Oznacza to, że przeciętna osoba mieszkająca w Poznaniu zużyła w ciągu roku na cele bytowe 43 m³ wody.
Jakość wody dostarczanej przez system wodociągowy spółki Aquanet SA (Aquanet) była po uzdatnieniu dobra i nie odbiegała od obowiązujących norm.

Wszystkie ścieki były oczyszczane mechanicznie i biologicznie w 2 podstawowych dla Poznania oczyszczalniach:

• Centralnej Oczyszczalni Ścieków (COŚ) w Koziegłowach;
• Lewobrzeżnej Oczyszczalni Ścieków (LOŚ) przy ul. Serbskiej.

Lewobrzeżna Oczyszczalnia Ścieków

arch. UMP

Łączna ilość ścieków oczyszczonych przez poznańskie oczyszczalnie wyniosła 48,6 tys. m³/rok.

Inwestycje i remonty w sieci wodociągowo-kanalizacyjnej w Poznaniu

W 2021 r. spółka Aquanet SA kontynuowała realizację projektu „Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej dla ochrony zasobów wodnych w Poznaniu i okolicach” – etap VI, w ramach działania „Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach” w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Głównym celem projektu jest podłączenie do sieci kanalizacyjnej 14,2 tys. osób. Do końca 2021 r. spółka zrealizowała 68% projektu, który ma być zakończony w 2023 r.

W 2021 r. spółka Aquanet SA prowadziła prace inwestycyjno-remontowe w celu poprawy gospodarki wodno-ściekowej i ochrony zasobów wodnych. Realizowano m.in.:

• remont wodociągowej magistrali wschodniej, od ul. Naramowickiej do ul. Murawa (5,0 mln zł);
• konserwację wodociągu w Al. Niepodległości, od św. Marcin do ul. Niezłomnych (1,2 mln zł);
• remont odcinka sieci wodociągowej pod mostem Królowej Jadwigi (1,1 mln zł);
• wykonanie dodatkowych powłok ochronnych konstrukcji żelbetowej kanałów piaskowników na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków (8,8 mln zł).

Łączne nakłady inwestycyjno-remontowe spółki Aquanet w 2021 r. wyniosły 175,5 mln zł.

Współpraca zagraniczna spółki Aquanet SA

Projekt REWAISE – REsilient WAter for Smart Economy pozyskał dofinansowanie w ramach konkursu Horizon, organizowanego przez Komisję Europejską. W dwuetapowym konkursie międzynarodowy projekt, dla którego jednym z liderów była spółka Aquanet, znalazł się w gronie 5 zwycięzców (na 68 startujących). Projekt został przygotowany wspólnie z blisko 30 podmiotami, m.in. z Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Szwecji. REWAISE otrzymał dofinansowanie w wysokości 15 mln euro, w tym 1,4 mln euro przeznaczone będzie na cele spółki Aquanet SA. Projekt dotyczy m.in. odzysku cennych surowców z osadów odwodnionych. Zakończenie projektu planowane jest na 2025 r.

Projekt SIREN – Integrated system for SImultaneous Recovery of Energy, organics and Nutrients and generation of valuable products from municipal wastewater dotyczy gospodarki osadowo-odciekowej w Centralnej Oczyszczalni Ścieków. Partnerami projektu są Norwegian Institute for Water Research i Vestfjorden Avløpsselskap. Koszt dla spółki Aquanet to 1,2 mln zł, z czego dofinansowanie zewnętrzne wyniesie 750 tys. zł. Zakończenie projektu zaplanowane jest na 2023 r.

Projekt SNIT-Shortcut NITrification in activated sludge process treating domestic wastewater – key technology for low-carbon and clean wastewater treatment dotyczy zmian technologicznych w procesie oczyszczania ścieków. Partnerem jest norweska firma Aquateam COWI AS. Wkład spółki Aquanet wyniesie 1,9 mln zł, przy czym dofinansowanie zewnętrzne obejmie 430 tys. zł. Projekt zakończy się w 2023 r.

Spółka Aquanet SA bierze udział w międzynarodowych badaniach porównawczych (European Benchmarking Co-operation), w ramach których monitorowane są wskaźniki, które umożliwiają wyodrębnienie obszarów, obiektów czy procesów odbiegających swoim poziomem od uzyskiwanych w innych przedsiębiorstwach o tym samym profilu działalności. Pozwala to na skuteczną, długookresową poprawę efektywności działania w różnych obszarach gospodarki wodnej.

W grudniu 2021 r. zawarto umowę pomiędzy Miastem Poznań oraz AQUANET Laboratorium Sp. z o.o. na wykonywanie badań polegających na pobieraniu próbek, określaniu ilości materiału genetycznego wirusa COVID-19 w próbkach ścieków oraz ustalenie ich genomu.

Energia elektryczna

W 2020 r. (najnowsze dane GUS) do sieci elektrycznej podłączonych było 279,4 tys. poznańskich gospodarstw domowych, czyli o 4,7 tys. więcej niż rok wcześniej.

O 4,5 GWh wzrosło także roczne zużycie energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, osiągając poziom 492,2 GWh. Roczne zużycie energii elektrycznej w przeliczeniu na 1 osobę wyniosło więc 922,1 kWh.

Inwestycje i modernizacje w sieci energetycznej w Poznaniu

W 2021 r. spółka Enea Operator Sp. z o.o. w Poznaniu realizowała Program poprawy niezawodności pracy sieci oraz ciągłości zasilania, w ramach którego m.in.:

• modernizowano ciągi liniowe średniego napięcia w zakresie kompleksowej modernizacji całych odcinków linii, łącznie z montażem łączników sterowanych zdalnie;
• likwidowano zagrożenia zwarciowe w sieci średniego napięcia;
• prowadzono prace w celu zwiększenia automatyzacji elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej;
• realizowano program likwidacji sieci 6kV, którego celem było zmniejszenie nakładów na eksploatację ponad 50-letniej awaryjnej sieci 6 kV; był to kolejny etap realizacji projektu modernizacyjnego, którego zakończenie planowane jest na 2022 r.

Enea Operator Sp. z o.o. rozpoczęła budowę ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów elektrycznych na obszarze Poznania. Projekt obejmuje budowę 109 punktów ładowania, zainstalowanych w 44 lokalizacjach. Trwały także prace nad projektem „Budowa elektroenergetycznej sieci inteligentnej na terenie miasta Poznania”, który ma na celu zapewnienie efektywnego i zrównoważonego, pod względem ekonomicznym i technicznym, systemu energetycznego, o niskim poziomie strat oraz wysokim poziomie jakości oraz bezpieczeństwa dostaw i ochrony.

Stacja ładowania samochodów elektrycznych

arch. UMP

W 2021 r. trwały prace nad opracowaniem inteligentnego i bezobsługowego systemu stabilizacji pracy dystrybucyjnych sieci elektroenergetycznych, w oparciu o modułowe instalacje wodorowego bufora energetycznego z perspektywą użytkowego wykorzystania wodoru.

Realizowany był także Projekt eNeuron, w ramach którego następuje opracowanie innowacyjnych narzędzi do optymalnego projektowania i działania lokalnych systemów energetycznych integrujących rozproszone zasoby energii. Kluczowym elementem jest promowanie koncepcji Energy Hub, jako koncepcyjnego modelu sterowania i zarządzania przenośnymi i zintegrowanymi systemami energetycznymi, w celu zoptymalizowania ich modelu i działania.

Sieć ciepłownicza

Dostęp do sieci ciepłowniczej na terenie Poznania zapewnia Veolia Energia Poznań SA, należąca do francuskiej grupy kapitałowej Veolia Environment.

Na koniec 2021 r. długość sieci ciepłowniczej wynosiła 581,3 km i wzrosła w ciągu roku o 9,8 km. W 2021 r. spółka wyprodukowała 7 861 GJ energii cieplnej, tj. o 1 759 GJ więcej niż rok wcześniej.

W Elektrociepłowni Karolin uruchomiony został akumulator ciepła, czyli zbiornik wody w kształcie walca o wysokości 63 m i 24 m średnicy, do zmagazynowania 4 tys. GJ energii. W rezultacie, poznański system dystrybucji ciepła zyska większą elastyczność, a także obniży się jego awaryjność. Nowy akumulator oznacza zmniejszenie zużycia węgla o 11,5 tys. ton, a także o 310 ton oleju opałowego rocznie. Inwestycja przyczyni się także do zredukowania emisji CO₂ do atmosfery o 24 tys. ton rocznie. Koszt akumulatora wyniósł ok. 42 mln zł.

Modernizacja i nowe podłączenia do sieci cieplnej w Poznaniu w 2021 r.

W 2021 r. spółka Veolia Energia Poznań SA realizowała projekt „Efektywna dystrybucja ciepła – Etap I”. Projekt polega na modernizacji określonych fragmentów sieci ciepłowniczej kanałowej na preizolowaną oraz wymianie węzłów grupowych na węzły indywidualne w celu zmniejszenia awaryjności sieci ciepłowniczej. Zakładane efekty to: zmodernizowanie 36 km sieci ciepłowniczej, zmniejszenie zużycia energii pierwotnej o 44 224 GJ/rocznie, roczny spadek emisji gazów cieplarnianych: 7 099 Mg, redukcja emisji pyłów całkowitych zawieszonych: 1,5 Mg/rocznie. W 2021 r. program został wykonany w 74%, a jego zakończenie jest przewidziane na 2022 r.

Kolejny realizowany projekt pn. „Wykorzystanie wysokosprawnej kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe – Etap I” obejmuje budowę sieci ciepłowniczej (12,5 km) i przyłączy, modernizację fragmentów sieci ciepłowniczej (0,5 km) oraz budowę przepompowni sieciowych i systemu akumulacji ciepła. W 2021 r. program został zrealizowany w 70%, a zakończy się w 2022 r.

Działania proekologiczne

Spółka Veolia Energia Poznań SA opracowała narzędzia i wyznaczyła plan działania dotyczący ochrony środowiska naturalnego i bioróżnorodności. W 2021 r. w ramach nasadzeń kompensacyjnych nasadzono 200 drzew, przeprowadzono akcje edukacyjne dla pracowników, zwiększając ich wiedzę dotyczącą bioróżnorodności, na terenie ECII Karolin założono łąkę kwietną – odpowiednio oznaczoną i opisaną w terenie. Ponadto na terenie zakładu, w ramach zwiększenia bioróżnorodności, wprowadzano sukcesywnie miododajne rośliny zielne. Wprowadzono także zakaz stosowania pestycydów oraz opracowano dokument „Wytyczne do prowadzenia zabiegów pielęgnacyjnych i ochronnych dla poszczególnych typów siedlisk przyrodniczych, zidentyfikowanych na terenie zakładu Veolia Energia Poznań”. Spółka dba także o ochronę sokołów i nietoperzy, które zasiedlają teren firmy.

Gazownictwo

Dostawcą paliwa gazowego dla poznańskich gospodarstw domowych oraz przemysłu jest Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Oddział Poznań, obsługująca 176,2 tys. odbiorców, w tym 174,6 tys. odbiorców indywidualnych.

W 2021 r. spółka sprzedała 239,5 mln m³ gazu, tj. o 28,8 mln m³ więcej w porównaniu z 2020 r. Blisko 56% gazu w mieście zużywają odbiorcy przemysłowi, a ponad 44% – gospodarstwa domowe. Do miejskiej sieci gazowej podłączonych jest 83% osób mieszkających w Poznaniu.

Rozbudowa sieci gazowej w 2021 r. była realizowana m.in. w rejonie ulic: Arnikowej, Lubczykowej, Skibowej, Rzepeckiej, Gubińskiej, Wdzięcznej, Koszalińskiej. Sieć zmodernizowano m.in. przy ulicach: Barzyńskiego, Norwida, Reymonta, Gostyńskiej, Szelągowskiej, Garbary, Elbląskiej.