Tereny zieleni w Poznaniu

27% powierzchni Poznania zajmują tereny zieleni.

Zasoby zieleni 

W 2018 r. w Poznaniu znajdowało się:

• 47 ogólnodostępnych parków o powierzchni 343 ha,
• 116 zieleńców o powierzchni 86 ha,
• tereny zieleni osiedlowej,
• zagospodarowane rekreacyjnie tereny leśne,
• ogrody zoologiczne i dydaktyczne,
• Palmiarnia Poznańska.

Do ogólnodostępnych terenów zieleni zalicza się także:

• miejskie trawniki o powierzchni 313 ha,
• 22 cmentarze,
• 85 rodzinnych ogrodów działkowych (coraz częściej otwartych dla wszystkich mieszkańców w sezonie wegetacyjnym),
• zieleń przyuliczną.

Bieżące utrzymanie terenów zieleni 

W 2018 r. Miasto Poznań poniosło łączne nakłady na utrzymanie zieleni w kwocie 8,9 mln zł. Zrealizowano m.in.:

• ,,Program ratowania starych, cennych drzew z przyrodniczego i społecznego punktu widzenia oraz nasadzenia nowych w aglomeracji poznańskiej “- opracowano dokumentację monitoringu rozwoju szrotówka kasztanowcowiaczka wraz z oceną wpływu metod i sposobów stosowanych w latach poprzednich na stan zdrowotny kasztanowców. Dokonano także oceny stanu zdrowotnego kasztanowców i platanów klonolistnych na terenie Poznania wraz z dokumentacją fotograficzną oraz prowadzono cięcia pielęgnacyjne przy 675 drzewach na terenie miasta,
• Zadanie “Rewaloryzacja Parku Sołackiego” – wykonano cięcia pielęgnacyjne przy 300 drzewach,
• Program “Bezpieczne przestrzenie“, w ramach którego uporządkowano tereny zieleni przy ul. Lotniczej, Piątkowskiej/Szydłowskiej oraz przy ul. Juraszów,
• Zadanie ”Rewaloryzacja zieleni w centrum miasta – park im. K. Marcinkowskiego”, gdzie posadzono 1 246 krzewów,
• 35 zadań z zakresu bieżącego utrzymania oraz 20 zadań inwestycyjnych zleconych przez jednostki pomocnicze Miasta, na kwotę 1, 9 mln zł.

Tereny zieleni administrowane przez Zarząd Zieleni Miejskiej:
62% – parki
16% – zieleńce
22% – zieleń miejska o nieuregulowanym statusie prawnym

Park Rataje

Kontynuowana była budowa parku Rataje o powierzchni 13,8 ha wraz z dodatkową powierzchnią biologicznie czynną wynoszącą 10,5 ha. Park powstaje na dotychczas zaniedbanym, nieuporządkowanym obszarze będącym częściowo nieużytkiem.

W 2018 r.:

• posadzono 306 drzew i  34,4 tys. krzewów, a także trawy ozdobne, byliny, zioła pnącza,
• założono trawniki i łąki kwietne,
• wybudowano alejki parkowe i drogi rowerowe,
• ustawiono ławki, kosze i stojaki rowerowe,
• ustawiono skansen Średzkiej Kolei Powiatowej i wybudowano plac zabaw oraz oświetlenie.

Park Rataje

arch. UMP

Lasy komunalne 

W 2018 r. powierzchnia lasów komunalnych wyniosła 2 567 ha (o 3 ha więcej niż w 2017 r.). Leśna infrastruktura rekreacyjna obejmuje 17 parkingów leśnych oraz 92 obiekty rekreacyjno-wypoczynkowe, które są wykorzystywane do organizacji  imprez plenerowych – w 2018 r. odbyły się 182 takie imprezy (o 17 więcej niż rok wcześniej).

W lasach komunalnych wdrożony został system informacji przestrzennej, którego celem jest ułatwienie bieżącej kontroli stanu lasów i śledzenia zmian zachodzących w ekosystemach leśnych przy wykorzystaniu nowoczesnej technologii geomatycznej. System umożliwia podejmowanie szybkich i trafnych decyzji z zakresu gospodarowania, ochrony i prowadzenia nadzoru nad lasami miejskimi.

W 2018 r. oddano do użytkowania I etap zadania ”Poznawcze szlaki rekreacyjno-turystyczne Leśnictwa Antoninek”, który obejmuje:

• oznakowanie tras,
• tablice informacyjne,
• innowacyjne altany o funkcji użytkowej i artystycznej,
• ramy widokowe,
• leżanki,
• stojaki rowerowe,
• ławki,
• modernizację fragmentów ścieżek pieszo-rowerowych.

Kolejny etap zakłada powstanie w 2019 r. ścieżki w koronach drzew, ścieżki przez bagna i pływającego pomostu na Stawie Browarnym.

Miasto Poznań w 2018 r. otrzymało nagrodę w konkursie Towarzystwa Urbanistów Polskich „Najlepiej zagospodarowana przestrzeń publiczna w Wielkopolsce”. Wyróżnienie zostało przyznane za realizację „Parku przy ul. Heweliusza” oraz „Wieży widokowej i pomostu na Stawie Rozlanym”.

Obszary cenne przyrodniczo 

Na terenie Poznania systematycznie zwiększa się liczba i powierzchnia obszarów cennych przyrodniczo, objętych ochroną prawną. W 2018 r. ustanowiono nowy użytek ekologiczny “Kobylepole”, o powierzchni 8,66 ha. Użytek powstał dla zapewnienia ochrony:

• najcenniejszych, okazałych drzew o obwodach pomnikowych,
• cennych, zbliżonych do naturalnych i półnaturalnych, lasów liściastych i fragmentów nieleśnych zbiorowisk roślinnych, związanych z siedliskami wilgotnymi, w tym zespołów lasów liściastych – łęgu wiązowo-jesionowego (Querco-Ulmetum minoris) i grądu środkowoeuropejskiego (Galio sylvatici-Carpinetum),
• bogactwa i różnorodności biologicznej krajobrazu naturalnego,
• krajobrazu kulturowego (dawnego parku należącego do rodziny Mycielskich).

Na koniec 2018 r. na obszarze Poznania znajdowało się 51 form ochrony przyrody:

• 10 użytków ekologicznych,
• 2 rezerwaty przyrody,
• 1 obszar chronionego krajobrazu,
• 3 obszary Natura 2000,
• 35 pomników przyrody.

Ogród Zoologiczny i Palmiarnia Poznańska 

W 2018 r. zwiększyła się liczba zwiedzających Ogród Zoologiczny (o 20,1%) i minimalnie zmniejszyła liczba zwiedzających Palmiarnię Poznańską (o 0,3%). Łącznie obiekty odwiedziło  669 tys. osób (o 77 tys. więcej niż w 2017 r.).

Ogród Zoologiczny i Palmiarnia Poznańska prowadziły liczne działania w celu uatrakcyjnienia swoich ofert, w tym m.in.:

• organizowano imprezy wystawiennicze i artystyczne (53 – w Palmiarni oraz parku Wilsona, 1 203 – w ogrodach zoologicznych),
• Palmiarnia Poznańska:
  • zrewitalizowano plac zabaw w Parku Wilsona,
  • zainstalowano ścieżkę dydaktyczną w Parku Wilsona,
  • zbudowano wolierę dla papug – inwestycja została zrealizowana w ramach PBO,
  • zamontowano platformę przyschodową w akwarium,
• Nowe Zoo:
  • wykonano dokumentację techniczną modernizacji Fortu III wraz z koncepcją wykorzystania,
  • realizowano przebudowę stawów i systemu przepustu wód powierzchniowych,
  • zmodernizowano pawilon zwierząt nocnych, zaplecze hodowlanych ptaków, zaplecze hodowlanych ssaków, stację uzdatniania wody, monitoring wizyjny,
  • otwarto nowy wybieg dla gerez białobrodych oraz jedynych w Polsce koziorożców nubijskich,
• na terenie Starego Zoo m.in. zmodernizowano pawilon małpiarni oraz wybieg dla żółwi sępich.

Ogród Zoologiczny w Poznaniu uczestniczy w międzynarodowych projektach ochrony gatunkowej m.in. puszczyka uralskiego czy bociana białego.

Rodzinne Ogrody Działkowe 

W 2018 r. w Poznaniu funkcjonowało 85 Rodzinnych Ogrodów Działkowych (ROD), o 2 mniej niż rok wcześniej. Liczba działek w ramach ROD wyniosła 17,8 tys., a ogólna powierzchnia 770 ha (rok wcześniej 792 ha). Tereny te służą m.in. poprawie ekosystemu miasta oraz jakości życia mieszkańców.

Poznańskie cmentarze

Do ogólnodostępnych terenów zieleni zalicza się także 22 cmentarze o łącznej powierzchni 252 ha.

Największą powierzchnię (191 ha) posiadają cmentarze komunalne Junikowo i Miłostowo, na których w 2018 r. pochowano 3,7 tys. zmarłych, w tym 1,6 tys. w urnach. Na koniec 2018 r. liczba wolnych miejsc grzebalnych wynosiła 3,2 tys.

W ramach akcji „Dbamy i pamiętamy” ponad 200 uczniów z 10 poznańskich szkół porządkowało groby Powstańców Wielkopolskich na Miłostowie (40 grobów) oraz kwatery powstańcze na Junikowie (obszar przy ok. 200 grobach). Dodatkowo przy uporządkowanych grobach na Miłostowie umieszczano proporce z hasłem: „Tu spoczywa Powstaniec Wielkopolski”, a przy kwaterach powstańczych na Junikowie powstały 3 maszty z flagami z hasłem: „Tu spoczywają Powstańcy Wielkopolscy”.