Transport publiczny w Poznaniu

Na koniec 2020 r. liczba kart PEKA będących nośnikiem opłat za przejazdy wyniosła 714,4 tys.

Funkcję organizatora w zakresie zbiorowego transportu publicznego na terenie Poznania pełni Zarząd Transportu Miejskiego (ZTM).

Realizując porozumienia międzygminne, ZTM odpowiada za organizację transportu zbiorowego w aglomeracji poznańskiej, integrując tym samym cały obszar aglomeracyjny, organizując usługę transportową łączącą strefę podmiejską z Poznaniem.

Porozumienia międzygminne w zakresie organizacji przez Miasto Poznań lokalnego transportu zbiorowego zawarte zostały z 19 następującymi gminami:

• Gmina Czerwonak;
• Gmina Dopiewo;
• Gmina Komorniki;
• Miasto i Gmina Kórnik;
• Miasto Luboń;
• Gmina Mosina;
• Miasto i Gmina Murowana Goślina;
• Miasto i Gmina Pobiedziska;
• Miasto Puszczykowo;
• Gmina Rokietnica;
• Gmina Suchy Las;
• Miasto i Gmina Swarzędz;
• Miasto i Gmina Szamotuły;
• Gmina Tarnowo Podgórne;
• Gmina Duszniki;
• Gmina Kaźmierz;
• Gmina Kleszczewo;
• Miasto i Gmina Kostrzyn;
• Gmina Zaniemyśl.

Funkcję kluczowego operatora świadczącego usługi w zakresie przewozów autobusowych i tramwajowych na terenie Poznania w 2020 r. pełniło na zlecenie ZTM Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o. (MPK). Pozostali operatorzy, obsługujący linie podmiejskie w ramach zawartych porozumień międzygminnych, to:

• Kórnickie Przedsiębiorstwo Autobusowe KOMBUS Sp. z o.o.;
• Przedsiębiorstwo Transportowe TRANSLUB Sp. z o.o.;
• Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Komorniki Sp. z o.o.;
• Zakład Komunikacji Publicznej Suchy Las Sp. z o.o.;
• Zakład Usług Komunikacyjnych ROKBUS Sp. z o.o.;
• Przedsiębiorstwo Wielobranżowe TRANSKOM Sp. z o.o.;
• Komunikacja Gminy Tarnowo Podgórne TPBUS Sp. z o.o.;
• Zakład Komunalny w Kleszczewie Sp. z o.o.

Poznańska Elektroniczna Karta Aglomeracyjna (PEKA)

Poznańska Elektroniczna Karta Aglomeracyjna jest elektronicznym narzędziem służącym koordynacji transportu zbiorowego w aglomeracji poznańskiej i głównym elementem nowoczesnego systemu informatycznego. Umożliwia ujednolicenie systemu płatności za przejazd świadczony przez różnych, niezależnych przewoźników działających na terenie Poznania i powiatu poznańskiego, a tym samym ułatwienie korzystania z transportu zbiorowego oraz zwiększenie jego dostępności.

Na koniec 2020 r. liczba kart PEKA będących nośnikiem opłat za przejazdy wyniosła 714,4 tys.

Dostępne funkcjonalności karty PEKA to:

• bilet okresowy, sieciowy i trasowany;
• tPortmonetka – opłacanie przejazdów miejskiego transportu zbiorowego (bilet jednorazowy) oraz parkowania w Strefie Płatnego Parkowania;
• możliwość doładowania przez Internet;
• identyfikator cyfrowy;
• karta biblioteczna w Bibliotece Raczyńskich;
• niekwalifikowany podpis elektroniczny;
• wirtualny monitor;
• możliwość korzystania z roweru miejskiego;
• opłacanie parkingu Park&Ride;
• aplikacja MOPR – wgrywanie danych o liczbie posiłków na kartę i możliwość korzystania z nich w barach “Społem”.

System PEKA umożliwia wprowadzenie bardziej elastycznej oferty biletów. Najkrótszym okresem obowiązywania biletów sieciowych oraz trasowanych jest 14 dni. Każda osoba podróżująca ma możliwość dopasowania do własnych potrzeb okresu ważności biletu – do 366 dni dla biletów sieciowych i do 90 dni dla biletów trasowanych.

Atrakcyjny cenowo Bilet Metropolitalny to oferta specjalna dla osób, które mieszkają i odprowadzają podatek dochodowy w Poznaniu lub gminie objętej porozumieniem międzygminnym.

Na koniec 2020 r. funkcjonowały 233 punkty sprzedaży biletów oraz 108 biletomatów stacjonarnych dostosowanych do obsługi systemu.

Liczba sprzedanych biletów w transporcie publicznym w 2020 r. wyniosła 11 mln. Spadek sprzedaży biletów o 37% w stosunku do 2019 r. spowodowany był pandemią COVID-19.

Z 1 lipca 2020 r. została zmieniona taryfa w zakresie cen biletów komunikacji miejskiej:

• bilety okresowe – ceny biletów okresowych dla pasażerów płacących podatki na rzecz Poznania lub gmin objętych porozumieniem dotyczącym organizacji transportu publicznego wzrosły o ok. 20%; koszt Biletu Metropolitalnego 30-dniowego na strefę A zmienił się z 99 zł na 119 zł; koszt rocznego biletu wzrósł o 1 zł – do 949 zł; ceny biletów okresowych dla osób niepłacących podatków na rzecz Poznania lub gmin objętych porozumieniami, zostały podniesione o 30%; koszt biletu okresowego na 30 dni na sieć na strefę A kosztuje 149 zł (poprzednio 115 zł); pozostawiono okresowy bilet trasowany do 6 przystanków, a jego cena wzrosła z 50 do 69 zł dla pasażerów płacących podatki w Poznaniu lub gminie objętej porozumieniem transportowym i 86 zł dla pozostałych pasażerów; inne bilety trasowane zostały zlikwidowane;
• bilety dla seniorów – cena Biletu Seniora wynosi 90 zł (poprzednio 50 zł); osoby powyżej 70. roku życia korzystają z komunikacji publicznej za darmo;
• bilety dla rodzin – cena biletu dla członków rodzin wychowujących czworo i więcej dzieci (4+) na 366 dni od 1 lipca 2020 r. wynosi 120 zł;
• nowy bilet specjalny dla uczniów szkół podstawowych – uprawnienia do bezpłatnych przejazdów na liniach ZTM uczniów szkół podstawowych, których siedziba znajduje się na terenie miasta Poznania lub gmin objętych porozumieniami międzygminnymi zastąpione zostały rocznym biletem specjalnym obowiązującym od 1 października do 30 września roku kolejnego na strefę A+B+C+D w cenie 60 zł; choć zmiany taryf obowiązywały od 1 lipca, to uczniowie korzystali z bezpłatnej komunikacji do końca września 2020 r.;
• opłaty z tPortmonetki – zmieniła się cena za przystanki od pierwszego do siódmego; stawka za pierwszy przystanek wynosi 0,72 zł, za drugi i trzeci 0,60 zł; wzrost ceny za przystanki 1-3 wynosi 20%, za przystanki 4-5 – 18%, a za przystanki 6-7 – 13%; od ósmego przystanku cena nie zmieniła się;
• czasowe bilety jednorazowe – nowością jest bilet obowiązujący do 15 minut na strefę A+B+C+D w cenie 4 zł, który zastąpił bilet do 10 minut za 3 zł; wzrosły zarówno ceny pozostałych dwóch biletów jednorazowych (o 1 zł), jak i czasowych biletów jednorazowych krótkookresowych (24-godzinnych i siedmiodniowych);
• wycofanie ulgi 50% dla posiadaczy karty ISIC, która jest płatną kartą rabatową, a nie legitymacją studencką.

Modernizacja taboru transportu publicznego

Tabor tramwajowy MPK Poznań Sp. z o.o.

W 2020 r. nie dokonano zakupu/odbioru taboru tramwajowego – zakupy i odbiory zrealizowano w 2019 r. Wycofano z eksploatacji łącznie 4 szt. wagonów, w tym: 2 szt. typu 105N oraz 2 szt. typu O(GT8).

Tabor autobusowy MPK Poznań Sp. z o.o.

W 2020 r. wprowadzono do eksploatacji 6 najnowszych autobusów elektrycznych Solaris Urbino 12 Electric o wartości 13,2 mln zł. Zakupu dokonano w ramach projektu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „GEPARD – Bezemisyjny transport publiczny”. Autobusy 12-metrowe wyposażono m.in. w ogniwa fotowoltaiczne, umieszczone na dachu, mające za zadanie wspomaganie instalacji elektrycznej podczas postoju na końcówkach linii komunikacyjnych.

Jednocześnie MPK wycofuje z użytkowania stare autobusy spalinowe (norma emisji spalin EURO3). Z eksploatacji wycofano 22 szt. autobusów, w tym: 5 szt. autobusów typu MAN NL223, 1 szt. typu MAN NL283, 3 szt. typu MAN NG 313, 9 szt. typu Solaris Urbino 12 i 4 szt. typu Solaris Urbino 18.

Przeprowadzono procedury wyboru wykonawców usług związanych z dostawą 37 autobusów elektrycznych, niskopodłogowych oraz budową stacji ładowania. Oba zakupy są współfinansowane ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w ramach projektu “Elektryfikacja wybranych linii autobusowych w Poznaniu”.

W 2020 r. spółka przystąpiła do prac nad projektem zakładającym zakup 84 autobusów zasilanych wodorem (38 pojazdów o standardowej długości 12 metrów oraz 46 przegubowych 18-metrowych) wraz z budową stacji tankowania. Wniosek o dofinansowanie bierze udział w konkursie „Zielony Transport Publiczny” organizowanym przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

W Poznaniu funkcjonuje 28 punktów ładowania autobusów elektrycznych: 20 zlokalizowanych jest na terenie zajezdni, 5 na terenie miasta, a 3 to mobilne ładowarki. W stacje ładowania zainwestowano 2,06 mln zł.

Modernizacja infrastruktury

W 2020 r. realizowano prace budowlano-modernizacyjne oraz projektowe infrastruktury publicznego transportu zbiorowego, m.in.:

• przebudowa trasy tramwajowej: Kórnicka – os. Lecha – rondo Żegrze wraz z budową odcinka od ronda Żegrze do ul. Unii Lubelskiej (odc. I: ul. Kórnicka – os. Lecha i Ring Łacina – wykonawca aktualizacji dokumentacji projektowej naniósł projekt na nową mapę do celów projektowych oraz przeprowadził analizę rozwiązań pod kątem zgodności z obecnymi przepisami i nowymi wytycznymi, a także aktualności uzgodnień.; odc. II: os. Lecha – rondo Żegrze – zakończono roboty budowlane z podstawowego zakresu dotyczącego rozbudowy ronda Żegrze oraz przebudowy torowiska w ciągu ulic Chartowo i Żegrze; odc. III: rondo Żegrze – ul. Unii Lubelskiej – zakończono wszystkie roboty budowlane);

Odcinek od ronda Żegrze do ul. Unii Lubelskiej po przebudowie

arch. PIM

• budowa trasy tramwajowej od pętli Wilczak do Naramowic – wydano decyzję ZRiD (Zezwolenie na Realizację Inwestycji Drogowej) na pozostałe odcinki II-VII; opracowano projekt budowlany i wykonawczy; rozpoczęto prace budowlane na wszystkich odcinkach II-VII; trwa m.in. budowa konstrukcji torowiska wraz z montażem szyn oraz realizacja układu dróg (częściowo realizacja nawierzchni bitumicznych);
• budowa trasy tramwajowej na Naramowice – etap II – opracowywana jest koncepcja końcowa uwzględniająca uwagi wynikające z procesu konsultacji społecznych oraz opinii miejskich jednostek organizacyjnych;
• przebudowa torowisk w ulicach Wierzbięcice i 28 Czerwca 1956 r. – wykonano przyłączenia do sieci energetycznej oraz wizualizację na podstawie dokumentacji technicznej projektu; w ramach robót budowlanych wykonano przebudowę ciepłociągu w ul. Wierzbięcice, rozpoczęto roboty w pozostałych branżach (drogowej, torowej, sieć i infrastruktura podziemna);
• budowa trasy tramwajowej na os. Kopernika wzdłuż ulic Arciszewskiego i Rembertowskiej – 1 grudnia 2020 r. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu wydała decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach; stała się ona ostateczna z 1 stycznia 2021 r.;
• korekta funkcjonowania układu komunikacyjnego w rejonie ronda Rataje – wykonano roboty budowlane, sanitarne oraz teletechniczne w zakresie wymiany nawierzchni na Dworcu Rataje; Dworzec Rataje wyposażono w nową infrastrukturę towarzyszącą (ławki, kosze) oraz monitoring; zakres prac zrealizowanych w 2020 r. obejmował również budowę układu torowo-drogowego w ul. Jana Pawła II oraz wprowadzenie zmian związanych z tymczasową organizacją ruchu;

Dworzec Rataje po odnowieniu

arch. PIM

• rozbudowa infrastruktury transportu publicznego w rejonie Strzeszyna i Strzeszyna Greckiego – odebrano koncepcje wstępne dwóch opracowań w ramach etapu I, tj.: „Koncepcję zintegrowanego węzła przesiadkowego „Druskienicka” w Poznaniu” oraz „Programu funkcjonalno-użytkowego nowych pętli autobusowych na Strzeszynie i Podolanach”; obecnie trwają dalsze prace projektowe;
• trasa tramwajowa do zintegrowanego węzła transportowego Grunwaldzka – opracowano dokumentację pt.: „Analiza kosztów i korzyści (AKK) koncepcji trasy tramwajowej do zintegrowanego węzła przesiadkowego „Grunwaldzka”;
• zakup i montaż zwrotnic najazdowych wraz z napędami i rejestratorami zwrotnic na węźle Kórnicka od strony mostu Św. Rocha oraz zakup i montaż smarownic torowych (ul. Starołęcka, ul. Mostowa, ul. Dowbora-Muśnickiego);
• przebudowa linii kablowej SN-15 kV stacji prostownikowej „Bóżnicza” – GPZ EC-1/GPZ Cytadela – projekt i wykonanie prac na terenie GPZ Cytadela;
• przebudowa sieci trakcyjnej i kabli trakcyjnych w ul. Stawnej oraz przebudowa kabli trakcyjnych w ul. Towarowej – Św. Marcin w rejonie Akademii Muzycznej;
• wymiana kabli trakcyjnych ze stacji prostownikowych Murowana i Kazimierza Wielkiego;
• częściowa modernizacja sieci trakcyjnej na ul. Przybyszewskiego, ul. Dąbrowskiego i ul. Kraszewskiego – projekt i realizacja;
• opracowanie projektu budowy linii kablowej SN stacji prostownikowej Naramowice – spalarnia ITPOK (zasilanie trasy tramwajowej na Naramowice z OZE);
• koncepcja budowy podstacji trakcyjnej przy ul. Księcia Mieszka I – wzmocnienie zasilania trasy PST;
• modernizacja stacji prostownikowej Forteczna – opracowanie dokumentacji projektowej;
• przebudowa ciągu tramwajowego Roosevelta – Pułaskiego wraz z węzłem Pułaskiego/al. Wielkopolska;
• budowa Punktów Nadzoru Ruchu wraz z Punktami Obsługi Klienta Ogrody i Dębiec;
• budowa przejazdu rowerowego w torowisku na skrzyżowaniu ul. Przybyszewskiego i ul. Szamarzewskiego;
• wykonanie dokumentacji projektowej przystanku Sielska oraz dla budowy łuku torowego na pl. Wiosny Ludów wraz z korektą układu drogowego i dostosowaniem przystanków Wrocławska do obsługi taborem 45m;
• przebudowa torowiska w ulicach Lewandowskiej, Dowbora-Muśnickiego i Kórnickiej;
• budowa przystanków Pusta przy skrzyżowaniu ul. Mogileńskiej i ul. Warszawskiej – projekt i realizacja;
• przebudowa przystanków i torowiska w obrębie Rynku Jeżyckiego – projekt i realizacja;
• projekt przebudowy infrastruktury torowo-sieciowej w ul. Mielżyńskiego i ul. Fredry – etap II;
• nasadzenie kompensacyjne Promenada Piątkowsko-Winogradzka;
• utworzenie placu postojowego oraz informacji pasażerskiej na Dworcu Rataje;
• montaż odwodnienia liniowego na drodze rowerowej na Dworcu Junikowo;
• wymiana nawierzchni platform przystankowych i nawierzchni w peronach oraz modernizacja instalacji elektrycznej i montaż grzejników elektrycznych – Śródka;
• wykonanie, dostawa i montaż Tablic Informacji Pasażerskiej (końcowe rozliczenie w 2021 r.);
• przebudowa wiaduktu nad przystankiem PST Szymanowskiego;
• wymiana łańcuchów transportowych – schody ruchome na Dworcu Zachodnim;
• przygotowanie dokumentacji projektowo-wykonawczej na przebudowę platform przystankowych oraz budowa i modernizacja platform przystankowych: Porzeczkowa, Spławska, Wietrzna, Morasko Kościół.

Usprawnienia transportu publicznego

W 2020 r. zostały zrealizowane usprawnienia komunikacji zbiorowej:

• uruchomiono trasę tramwajową do pętli Unii Lubelskiej;

Tramwaj na pętli Unii Lubelskiej

arch. PIM

• uruchomiono buspas na ul. Garbary, na odcinku od ul. Małe Garbary do ul. Długiej;
• sporządzono dokumentację projektową dla trzech zadań: wydzielenie śluzy autobusowej na skrzyżowaniu ul. Dymka z ul. Szwajcarską; wydzielenie pasów ruchu dla publicznego transportu zbiorowego na moście Królowej Jadwigi z włączeniem w rejonie węzła AWF; wydzielenie torowiska tramwajowego na ul. Głogowskiej od ul. Krauthofera do ul. Dalekiej wraz z budową przystanku wiedeńskiego Sielska w kierunku Górczyna z włączeniem kontrapas ruchu rowerowego z ul. Sielskiej w ul. Głogowską;
• remont nawierzchni ul. Garbary na odcinku od ul. Estkowskiego do ul. Długiej wraz z kształtowaniem terenów zieleni oraz zagospodarowaniem małą architekturą pasa drogowego;
• wprowadzenie usprawnień dla autobusów komunikacji publicznej poprzez modernizację sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu ulic Czechosłowackiej i Góreckiej;
• opracowywanie i wdrażanie zmian w programach sygnalizacji świetlnych.

Buspasy

W 2020 r. wyznaczono nowe buspasy:

• buspas na ul. Przybyszewskiego na odcinku od ul. Marcelińskiej do skrzyżowania z ul. Bukowską;
• buspas na ul. Garbary na odcinku od przystanku „Estkowskiego” do ul. Szyperskiej oraz od ul. Dominikańskiej do ul. Długiej;

Buspas na ul. Garbary

arch. UMP

• siatkę buspasów na czas budowy tramwaju na Naramowice;
• śluzę od przystanku Górecka do ul. Czechosłowackiej.

Buspasy są przeznaczone dla:

• autobusów;
• taksówek;
• rowerzystów;
• służb komunalnych;
• motocyklistów;
• motorowerzystów;
• pojazdów elektrycznych;
• samochodów, które przewożą minimum 3 osoby.

Buspasy w Poznaniu

Źródło: ZDM

Buspasy tymczasowe

Źródło: ZDM

Długość buspasów w największych miastach Polski

Źródło: GUS

Polityka Mobilności Transportowej Miasta Poznania

Polityka Mobilności Transportowej Miasta Poznania (PMT) ma za zadnie zaktualizować dotychczasową Politykę Transportową o elementy, które są wynikiem zmian w obszarze mobilności mieszkańców Poznania. Ostateczny dokument ma charakter ogólny i będzie wskazywać kierunek, w którym Miasto planuje podążać.

W 2020 r. opracowano PMT, która podlegała opinii ekspertów – dr Marcina Cybulskiego – psychologa transportu oraz prof. dra hab. inż. Andrzeja Rudnickiego – inżyniera transportu. Zgłoszone uwagi zostały rozstrzygnięte przez powołany zarządzeniem nr 661/2019/P Prezydenta Miasta Poznania Zespół ds. opracowania PMT i wprowadzone do dokumentu.

W dalszym etapie przeprowadzono procedurę Oceny Oddziaływania na Środowisko (OOŚ) oraz konsultacje społeczne obu dokumentów (PMT i OOŚ). W wyniku konsultacji społecznych zostały złożone uwagi do projektu dokumentu, które w wyniku prac Zespołu zostały rozstrzygnięte, przyjęte i wprowadzone do dokumentu. Tak opracowany dokument został złożony wraz ze wstępnym projektem uchwały do Biura Rady Miasta pismem z 17 grudnia 2020 r., wypełniając zobowiązanie wynikające z Uchwały nr X/141/VIII/2019 Rady Miasta Poznania z 16 kwietnia 2019 r. w sprawie przystąpienia do opracowania kompleksowej Polityki Mobilności.

Projekt podlega opinii eksperta zewnętrznego w kwestii ostatecznego kształtu i oczekuje na dalsze procedowanie przed jego uchwaleniem.

Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miasta Poznania

Równolegle do prowadzonych prac nad Polityką Mobilności Transportowej Miasta Poznania zlecono przygotowanie, przeprowadzenie i opracowanie Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miasta Poznania (SUMP – Sustainable Urban Mobility Plan), który stanowi dokument wykonawczy (realizacyjny) dla strategicznego i kierunkowego dokumentu Polityki Mobilności.

Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (PZMM) jest opracowany dla całego Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania (Metropolia Poznań), obejmującego terytorium 23 samorządów, w tym Miasta Poznania, Powiatu Poznańskiego i 17 gmin Powiatu Poznańskiego oraz gmin: Śrem, Szamotuły, Skoki i Oborniki.

Mimo stanu epidemii i zmian w funkcjonowaniu Urzędu Miasta Poznania ukończono prace nad projektem dokumentu PZMM. Dokonano odbioru diagnozy dotyczącej zagadnień transportowych, wykonanej w ramach opracowania, stanowiącej podstawę dla dalszych prac nad dokumentem. Przeprowadzono trzy etapy konsultacji społecznych PZMM (pierwszy etap odbył się w formie spotkań stacjonarnych, natomiast dwa kolejne w formie spotkań zdalnych przy wykorzystaniu platform komunikacji elektronicznej). Gotowy projekt dokumentu PZMM został poddany ocenie oddziaływania na środowisko oraz upubliczniony na ostatnim etapie konsultacji społecznych. Prowadzone były również działania promocyjne związane z mobilnością w zakresie i w sposób możliwy realizacyjnie w czasie epidemii.

Licznik rowerzystów

W 2018 r. przy przystanku pl. Wolności uruchomiono pierwszy w Poznaniu licznik rowerzystek i rowerzystów. W kolejnych latach zamontowano dwa liczniki na Wartostradzie oraz po jednym na ul. Grunwaldzkiej i ul. Dolna Wilda.

Najwięcej rowerzystek i rowerzystów skorzystało z Wartostrady Wschodniej. Umiejscowiony tam licznik zarejestrował ponad 336 tys. przejazdów, a licznik na Wartostradzie Zachodniej niespełna 308 tys. W tym samym czasie obok licznika na pl. Wolności przejechało prawie 297 tys., na ul. Grunwaldzkiej ponad 229 tys., a na ul. Dolna Wilda ponad 22 tys. cyklistów.

Licznik rowerowy na Wartostradzie Wschodniej

arch. UMP

Od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r. liczniki zarejestrowały 1 192 609 przejazdów. Liczby pokazują, że poznaniacy chętnie korzystają z tego środka transportu i jest on popularny wśród mieszkańców szczególnie w miesiącach wiosenno-letnich.

Licznik z wyglądu przypomina wysoką szafkę wyposażoną w 2 ekrany wyświetlające liczbę osób podróżujących rowerem danego dnia oraz całkowitą liczbę poruszających się rowerem od momentu uruchomienia urządzenia.

Centrum Sterowania Ruchem

Nadzór nad działaniem Inteligentnego Systemu Transportowego (ITS), utrzymanie urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego czy też kontrola pracy sygnalizacji świetlnej to tylko niektóre z zadań realizowanych w ramach Centrum Sterowania Ruchem.

Do zadań Centrum Sterownia Ruchem należy:

• analizowanie istniejącej organizacji ruchu w zakresie ITS i jej efektywności;
• opracowywanie i wdrażanie zmian w programach sygnalizacji świetlnych;
• współpraca w zakresie ITS i bezpieczeństwa ruchu z innymi organami zarządzającymi ruchem, zarządami dróg i kolei, policją i innymi jednostkami;
• prowadzenie analizy natężenia ruchu drogowego – badanie ruchu i przeprowadzanie jego analiz;
• aktualizowanie programów elementów ITS;
• zdalne oddziaływanie na pracę elementów ITS;
• bieżące kontrolowanie pracy ITS w zakresie awarii;
• identyfikowanie i realizowanie priorytetów dla pojazdów komunikacji zbiorowej;
• nadzorowanie systemu informacji dla użytkowników sieci o: natężeniu ruchu wraz z informacją o alternatywnych trasach przejazdu, wolnych miejscach parkingowych, utrudnieniach w ruchu;
• wprowadzanie modyfikacji programów i parametrów sterowania eliminujących problemy ruchowe.

System informacji pasażerskiej

Miasto Poznań systematycznie i konsekwentnie podnosi standard transportu publicznego, rozbudowując systemy informacji pasażerskiej.

Tablice Informacji Pasażerskiej (TIP) są dużym udogodnieniem dla pasażerów. Dzięki nim oczekujący na przystanku są na bieżąco informowani o odjazdach pojazdów poszczególnych linii w czasie rzeczywistym.

W systemie funkcjonuje 185 tablic na terenie aglomeracji, w tym 166 w Poznaniu (156 na przystankach i 10 na dworcach). W 2020 r. system TIP rozbudowano przede wszystkim na przystankach w Śródmieściu oraz na ważnych węzłach komunikacyjnych.

W 2020 r. tablice zamontowano w następujących lokalizacjach:

• przystanki Krańcowa na ul. Warszawskiej (2 tablice);
• przystanek Łomżyńska na ul. Warszawskiej (1 tablica);
• przystanek Ogrody na ul. Nowina (1 tablica);
• przystanki na węźle AWF na ul. Strzeleckiej (2 tablice) i Drodze Dębińskiej (1 tablica);
• przystanki Rondo Solidarności na ul. Murawa (2 tablice) i Al. Solidarności (1 tablica);
• przystanki Os. Pod Lipami na ul. Słowiańskiej (2 tablice) i ul. Murawa (1 tablica);
• przystanek Os. Kosmonautów (1 tablica);
• przystanki Fredry (2 tablice);
• przystanki Wrocławska (2 tablice);
• pętla Górczyn (1 tablica);
• pętla Ogrody (1 tablica).

Montaż kolejnych 20 tablic planowany jest na:

• węźle Rondo Starołęka (8 tablic);
• przystankach Małe Garbary (5 tablic);
• przystankach pl. Bernardyński (3 tablice);
• przystankach pl. C. Ratajskiego (2 tablice);
• przystankach pl. Wielkopolski (2 tablice).

Ponadto tablice informacji pasażerskiej będą montowane w ramach remontów oraz dużych inwestycji.

Przy okazji budowy nowoczesnych Punktów Nadzoru Ruchu MPK i Punktów Obsługi Klienta ZTM na Dębcu i na Ogrodach zamontowano specjalne totemy. Są one nie tylko wskazówką dla turystów lub mieszkańców nieznających danego rejonu, ale także ułatwiają korzystanie z komunikacji miejskiej.

Na totemie znajdzie się fragment mapy miasta, informacje o odległości i kierunku najbliższych ważnych lub atrakcyjnych turystycznie miejsc (parki, muzea, zabytki, szkoły, cmentarze, targowiska), a także interaktywny panel z komunikatem online o najbliższych odjazdach tramwajów lub autobusów.

Węzeł Kaponiera doposażono w tablice LED z aktualną informacją pasażerską o najbliższych odjazdach. Tablice ze zmienną treścią nie tylko umożliwiają zapoznanie się z aktualnymi odjazdami z przystanków dostępnych z danego wejścia, ale także pozwalają zobaczyć informację o odjazdach z innych przystanków w obrębie Kaponiery.

Wprowadzono usprawnienia umożliwiające publikację komunikatów o nadchodzących zmianach na wewnętrznych tablicach LCD w dużej części pojazdów. Wzorem tablic przystankowych jest to treść komunikatu przewijana na pasku u dołu tablicy. Dzięki temu można dotrzeć z aktualnymi informacjami również do pasażerów korzystających z przystanków, na których nie ma jeszcze tablic elektronicznych.

Miejsca parkingowe

Udostępnianie informacji o miejscach parkingowych i naprowadzanie na wolne miejsca parkingowe powoduje:

• mniejszą liczbę samochodów jeżdżących w poszukiwaniu miejsc parkingowych w centrum, co przekłada się na mniejsze zatłoczenie ulic;
• możliwość wcześniejszego zaplanowania podróży do centrum;
• wykorzystywanie udostępnianych danych przez programistów systemów nawigacyjnych.

Przejścia dla pieszych

Zwiększenie bezpieczeństwa osób niewidomych i niedowidzących to najważniejszy cel instalacji urządzeń akustycznych na sygnalizatorach świetlnych. Ułatwiają one samodzielne pokonanie przejścia dla pieszych osobom z dysfunkcjami wzroku.

Tego rodzaju techniczna pomoc ma szczególne znaczenie na ruchliwych ulicach. Dzięki temu pieszy jest dźwiękiem naprowadzany na sygnalizator, a intensywność nadawanego sygnału informuje o świetle, jakie jest zapalone. Miasto sukcesywnie wyposaża sygnalizacje świetlne w sygnalizacje dźwiękowe. Urządzenia takie działają m.in. na: Alejach Solidarności (os. Zwycięstwa), ul. Grunwaldzkiej (przy ul. Marszałkowskiej), skrzyżowaniu ulic Piłsudskiego i Inflanckiej; ulicach Serbska i Wilczak.

Sygnalizacja akustyczna działa w godzinach 7:00-20:00.