Podejmowane przez Miasto Poznań w 2020 r. działania z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia miały na celu przede wszystkim zwiększenie dostępu do badań, konsultacji i porad lekarskich. Równie ważne były także edukacja oraz kampanie informacyjne.

Wieloletnie programy profilaktyczne i zdrowotne

Rada Miasta Poznania Uchwałą nr XXXV/628/VIII/2020 z 29 września 2020 r. przyjęła do realizacji program promocji i ochrony zdrowia pn. „Pakiet zdrowotny dla kombatantów Poznańskiego Czerwca 1956 r. na lata 2020-2022” dedykowany kombatantom Powstania Poznańskiego Czerwca 1956 r. Celem programu jest poprawa stanu zdrowia i jakości życia mieszkańców Poznania posiadających uprawnienia kombatanckie – uczestników Powstania Poznańskiego Czerwca 1956 r. – poprzez zapewnienie im dostępu do szerokiego spektrum działań leczniczych, rehabilitacyjnych, profilaktycznych i informacyjno-edukacyjnych. W ramach programu zapewniony jest bezpłatny dostęp do konsultacji i świadczeń medycznych bez konieczności zapisywania się i oczekiwania w kolejce do poradni specjalistycznych zlokalizowanych w różnych miejscach Poznania. W związku z tym, że realizacja programu rozpoczęła się pod koniec 2020 r., podjęte działania skupione były na sprawach organizacyjnych i promocji programu. Przygotowano materiały informacyjno-promocyjne (ulotki, książeczki, filmy promocyjne, informacje o programie zamieszczone na stronach internetowych realizatora programu i Miasta). Całkowity koszt realizacji programu zaplanowano na kwotę 300 tys. zł, z tego 47 tys. wydatkowano w 2020 r.

Ponadto w 2020 r., w zakresie promocji i ochrony zdrowia, Miasto kontynuowało następujące programy wieloletnie:

program leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców miasta Poznania w latach 2017-2020 – celem programu jest ograniczanie zjawiska niepłodności i bezdzietności; w 2020 r. złożono 363 wnioski o dofinansowanie procedury zapłodnienia pozaustrojowego metodą in vitro, z czego zakwalifikowano 327; od początku trwania programu do końca grudnia 2020 r. odnotowano 476 ciąż, w tym 33 ciąże wielopłodowe; urodziło się 274 dzieci; całkowity koszt realizacji 4-letniego programu zaplanowano na kwotę 7,3 mln zł, z tego ponad 1,3 mln zł wydatkowano w 2020 r.;

Plakat promocyjny programu leczenia niepłodności

arch. UMP

program profilaktyki zachorowań na grypę sezonową w populacji osób od 60. roku życia, zamieszkujących miasto Poznań, na lata 2019-2023 – bezpłatne szczepienia przeciwko grypie sezonowej skierowane były do osób w wieku 60+ oraz podopiecznych wybranych miejskich jednostek organizacyjnych i prowadzonych na zlecenie Miasta Poznania; szczepieniami objęto 6,7 tys. osób; całkowity koszt realizacji 5-letniego programu zaplanowano na kwotę 1,6 mln zł, z tego ok. 449 tys. zł wydatkowano w 2020 r.;
program profilaktyki zakażeń wywołanych wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), w tym raka szyjki macicy, dla miasta Poznania na lata 2019-2023 – bezpłatne szczepienia oraz edukacja w zakresie profilaktyki zakażeń HPV były skierowane w pierwszej kolejności do dziewcząt i chłopców z miejskich placówek opiekuńczo-wychowawczych i prowadzonych na zlecenie Miasta Poznania oraz dziewcząt i chłopców z rocznika 2007 (13-latków), a w następnej kolejności do młodzieży z roczników 2002-2006, która nie skorzystała z programu w latach poprzednich; w 2020 r. szczepieniami objęto 568 osób; całkowity koszt realizacji 5-letniego programu zaplanowano na kwotę 1,5 mln zł, z tego 296,9 tys. zł wydatkowano w 2020 r.

Działania na rzecz poprawy zdrowia osób starszych

Poza wieloletnim programem bezpłatnych szczepień przeciwko grypie sezonowej, Miasto Poznań w 2020 r. zapewniło seniorkom i seniorom następujące usługi zdrowotne:

Rehabilitacja 65+ – w 2020 r. bezpłatnymi zabiegami rehabilitacji ogólnoustrojowej objęto 91 osób; świadczenia zdrowotne były realizowane przez 2 miejskie jednostki organizacyjne, tj. Zakład Opiekuńczo-Leczniczy i Rehabilitacji Medycznej SPZOZ oraz Poznański Ośrodek Specjalistycznych Usług Medycznych; koszt zakupu świadczeń wyniósł 131 tys. zł;
Punkt Opieki Farmaceutycznej 70+ – dedykowany osobom z problemem wielolekowości (stosujących regularnie co najmniej 10 preparatów leczniczych i suplementów); w ramach prowadzonego punktu zapewniano specjalistyczne konsultacje z dziedziny farmacji i geriatrii z wywiadem medycznym i farmakoterapeutycznym, przeglądem przyjmowanych leków i preparatów oraz szczegółowymi zaleceniami i – w uzasadnionych przypadkach – listem do lekarza rodzinnego dot. farmakoterapii; ze względu na pandemię COVID-19 konsultacje ze specjalistą z dziedziny farmakologii odbywały się głównie w formie teleporad, z wykorzystaniem telefonu lub dowolnego komunikatora internetowego; w 2020 r. udzielono 280 konsultacji;
Miejska wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego – udostępniała bezpłatnie sprzęt rehabilitacyjny, pielęgnacyjny, wspomagający; w wypożyczalni udzielano też instruktażu obsługi; usługa skierowana była szczególnie do osób starszych (70+) znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej; w 2020 r. z wypożyczalni skorzystało 95 osób; Miasto Poznań wydatkowało na ten cel 70 tys. zł;
Senioralny Dom Krótkiego Pobytu PETRA – zapewniał osobom w nim przebywającym dodatkowe wsparcie terapeutyczne obejmujące dogoterapię, teatroterapię, choreoterapię, terapię lustrzaną;
zajęcia w Ośrodku Adaptacyjno-Rehabilitacyjnym – zajęcia ukierunkowane na poprawę stanu fizycznego i psychicznego osób starszych zorganizowało Wielkopolskie Stowarzyszenie Alzheimerowskie;
zajęcia Wielkopolskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej – zajęcia służące poprawie stanu fizycznego i psychicznego seniorów, obejmujące m.in. zajęcia w ramach ośrodka terapii ruchowej dla osób III wieku, warsztaty, grupy wsparcia, pomoc psychologiczną, działania profilaktyczne, usprawniające i rehabilitacyjne oraz różnorodne formy wypoczynku;
zajęcia Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej – zajęcia służące poprawie stanu fizycznego i psychicznego seniorów, obejmujące m.in. warsztaty, grupy wsparcia, pomoc psychologiczną, działania profilaktyczne usprawniające i rehabilitacyjne oraz różnorodne formy wypoczynku i rekreacji;
Akademia Zdrowia 2020 – zorganizowana została przez Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy Flandria;
projekt „Zdrowie dla seniorów” – zrealizowany przez Stowarzyszenie Inspiracja.

Wczesne wykrywanie chorób

Działania podejmowane przez Miasto Poznań w 2020 r. ukierunkowane na wczesne wykrywanie chorób miały na celu przede wszystkim zwiększenie dostępu do badań, konsultacji lekarskich i fizjoterapeutycznych. W tym celu zrealizowano takie projekty, jak:

profilaktyka oraz wczesne wykrywanie chorób układu krążenia – inicjatywa obejmowała kampanię edukacyjno-informacyjną „UDAR – liczy się każda minuta”, badania przesiewowe z zakresu profilaktyki chorób układu krążenia wśród mieszkańców oraz cykl prelekcji/warsztatów poświęconych tej tematyce; na podstawie badań opracowano raport, który pokazuje, jak wiele wskaźników jest przekroczonych w niepokojącym zakresie; dane statystyczne zawarte w raporcie pokazują, że choroby układu krążenia są przyczyną ponad 40% wszystkich zgonów; działaniami bezpośrednimi objęto 1,4 tys. osób, a koszt kampanii wyniósł ok. 50 tys. zł;
profilaktyka oraz wczesne wykrywanie chorób nowotworowych – w ramach działania przeprowadzono kampanię informacyjno-edukacyjną ukierunkowaną na zapobieganie i wczesne wykrywanie różnych rodzajów nowotworów, w tym m.in. raka piersi i nowotwory skóry, zachęcającą poznaniaków do wykonywania regularnych badań profilaktycznych; działaniami objęto 33,5 tys. osób, a koszt kampanii w 2020 r. wyniósł 39 tys. zł;
Punkt Profilaktyki Intymnej 24h – celem projektu jest zwiększanie dostępności do profilaktyki intymnej oraz usług ginekologicznych i urologicznych; w ramach prowadzonego punktu zapewniano: konsultacje lekarskie i poradnictwo w zakresie chorób zakaźnych przenoszonych drogą płciową, higieny intymnej oraz antykoncepcji naturalnej, mechanicznej i farmakologicznej, rozpoznanie i doraźną pomoc medyczną, dostępność skierowania na badania diagnostyczne z zakresu chorób ginekologicznych, zakaźnych przenoszonych drogą płciową oraz USG w przypadku wskazań lekarskich, dostępność do przepisania leków w przypadku wskazań lekarskich, konsultacje urologiczne w kierunku profilaktyki raka prostaty dedykowane mężczyznom po 40. roku życia; z usług punktu w 2020 r. skorzystało 3,4 tys. osób; koszt funkcjonowania punktu w 2020 r. wyniósł ok. 1,1 mln zł;
Biała Sobota z okazji Światowego Dnia Chorego – wydarzenie współorganizowane przez Miasto Poznań i Caritas Archidiecezji Poznańskiej było okazją do skorzystania z oferty badań i konsultacji medycznych; w ramach wydarzenia wykonano ponad 1,7 tys. badań, porad, konsultacji i innych świadczeń prozdrowotnych, 102 osoby zapisano na badania profilaktyczne realizowane w ramach programów zdrowotnych, ponad 600 osób objęto edukacją zdrowotną i z zakresu udzielania pierwszej pomocy; łącznie z przygotowanej oferty skorzystały 1274 osoby; koszt organizacji wydarzenia po stronie Miasta to 4,8 tys. zł;
działania mające na celu wczesne wykrywanie i przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się COVID-19 – badaniami w kierunku koronawirusa SARS-CoV-2 objęto:
- 781 osób – pracowników i podopiecznych wybranych placówek opiekuńczo-wychowawczych i pomocy społecznej – jako naturalnych skupisk ludzkich, a tym samym potencjalnych ognisk zakaźnych; kwota przeznaczona na realizację badań wyniosła 274,4 tys. zł;
- 86 pracowników miejskich jednostek organizacyjnych; kwota przeznaczona na realizację badań wyniosła 270,6 tys. zł.

Edukacja prozdrowotna

Działania edukacyjne mające na celu promocję zdrowia podejmowane przez Miasto Poznań w 2020 r. obejmowały takie projekty, jak:

Powszechna edukacja w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej oraz rozwój i działalność wolontariatu ratowniczego w ramach kwalifikowanej pierwszej pomocy – w ramach działania przeprowadzono cykl warsztatów z zakresu udzielania pierwszej pomocy; osoby uczestniczące miały możliwość uzyskania certyfikatu ukończenia kursu Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy – nabycia kompetencji ratownika; działaniem objęto 200 osób, a jego koszt wyniósł 20 tys. zł;
Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym – w ramach zadania zrealizowano 2 projekty: pierwszy adresowany był do 2 grup odbiorców – osób 60+ (profilaktyka zaburzeń otępiennych, depresji, uzależnień, zaburzeń lękowych), a także dzieci i młodzieży oraz rodziców i opiekunów (profilaktyka uzależnień i promocja życia bez używek oraz wczesna interwencja terapeutyczna dla młodzieży zagrożonej uzależnieniem, profilaktyka zaburzeń koncentracji, depresji, zaburzeń lękowych, zaburzeń odżywiania w wieku młodzieńczym); drugi projekt obejmował cykl warsztatów na temat stresu oraz depresji, prowadzonych w formie zdalnej na platformach e-learningowych, skierowanych do młodzieży szkolnej; pomocą objęto 710 osób; koszt działań wyniósł 38 tys. zł;
Promocja zdrowego odżywiania i zapobieganie zaburzeniom odżywiania – przeprowadzono zajęcia z młodzieżą z poznańskich liceów na temat zdrowego odżywiania oraz chorób będących wynikiem zaburzeń odżywiania: anoreksji, bulimii, ortoreksji, kompulsywnego objadania się oraz innych zaburzeń; wskazano korzyści wynikające ze zdrowego stylu życia i zbilansowanego odżywiania; poza młodzieżą, odbiorcami zaplanowanych działań byli również rodzice przedszkolaków, studenci oraz inni mieszkańcy Poznania; zaplanowane działania odbyły się w formie zdalnej; objęto nimi ok. 1,8 tys. osób; koszt projektu wyniósł 14,3 tys. zł;
wydarzenia naukowo-szkoleniowe zorganizowane we współpracy Miasta Poznania z Uniwersytetem Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu:
- konferencja „Kulturowe uwarunkowania opieki nad pacjentem”;
- 32. spotkanie Europejskiej Akademii Niepełnosprawności Dziecięcej;
- sympozjum „Stany Naglące w Neonatologii 2020. Praktyczna Neonatologia”;
- konferencja „XIV Wielkopolskie Dni Hipertensjologii”;
- konferencja „XI Poznańskie Spotkania Infekcjologiczne”;
- konferencja „COVID-19 – aktualny stan wiedzy”;
- II konferencja naukowa „Badania kliniczne – możliwości i wyzwania we współczesnym świecie”;
- VI konferencja naukowa poświęcona tematyce stwardnienia rozsianego.