W 2020 r. turystyka była jedną z gałęzi gospodarki, która poniosła największe straty w trakcie pandemii Covid-19. W okresie od stycznia do października liczba turystów w obiektach noclegowych spadła o 60% w porównaniu z rokiem 2019.
Atrakcyjna oferta turystyczna wpisuje się w aktualne trendy rozwoju turystyki oraz uwzględnia potrzeby różnych grup turystek i turystów krajowych i zagranicznych, jest budowana w oparciu o wielowiekową historię, rzekę Wartę oraz dobrze zagospodarowane i utrzymane tereny zieleni.
Głównymi produktami i markami turystycznymi Poznania zarządzają:
Bogata oferta turystyczna przygotowana w ramach poszczególnych produktów markowych w 2020 r. musiała zostać przebudowana z powodu pandemii Covid-19. Część zaplanowanych wydarzeń nie odbyła się z powodu wprowadzanych obostrzeń i zamykania placówek kulturalno-turystycznych, część została przeniesiona do przestrzeni wirtualnej.
więcej o PLOT i Poznańskim Centrum Dziedzictwa na badam.poznan.pl
Trakt Królewsko-Cesarski
Trakt Królewsko-Cesarski jest głównym szlakiem turystycznym Poznania prowadzącym od Ostrowia Tumskiego do historycznej Dzielnicy Zamkowej. Ukazuje najciekawsze, historyczne miejsca w Poznaniu wzdłuż ok. 3-kilometrowej trasy, która jest opowieścią o Poznaniu, jego mieszkankach i mieszkańcach na tle poszczególnych epok. Trasa została zaprojektowana tak, aby w dogodny sposób umożliwić zwiedzanie osobom poruszającym się pieszo, rowerem oraz tramwajem. Identyfikację szlaku wspomagają specjalne oznakowania. Operatorem Traktu jest Poznańskie Centrum Dziedzictwa.
Działania wokół Traktu w 2020 r. obejmowały popularyzację historii i walorów Poznania, poprzez m.in. organizację wycieczek do miejsc znajdujących się na Trakcie oraz przygotowywanie różnych pozycji wydawniczych, takich jak: publikacje, foldery, katalogi, mapy. Odbyły się następujące wydarzenia oraz przedsięwzięcia:
Brama Poznania ICHOT
Brama Poznania jest miejscem, które w nowoczesny sposób, z wykorzystaniem multimediów i światła, opowiada o początkach państwa polskiego i wyspie katedralnej. Mieści się w nowoczesnym budynku na historycznej Śródce. Operatorem Bramy jest Poznańskie Centrum Dziedzictwa.
W 2020 r. Bramę Poznania odwiedziło ponad 119,6 tys. osób, zarówno stacjonarnie jak i online.
Oferta Bramy Poznania w 2020 r. obejmowała stałą ekspozycję, czasowe wystawy, a także szeroką działalność programową. Licznie zorganizowane wydarzenia i podejmowane przedsięwzięcia popularyzowały historię miejsca i ułatwiały jej percepcję oraz zwiększały dostępność. Należały do nich takie inicjatywy, jak:
Centrum Szyfrów Enigma
Celem realizacji przedsięwzięcia jest powstanie nowoczesnej placówki wystawienniczej prezentującej dokonania trójki polskich matematyków: Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego związane ze złamaniem szyfru niemieckiej maszyny Enigma. Poprzez interdyscyplinarny charakter, łączący historię z naukami opartymi na matematyce i lingwistyce, oraz atrakcyjne formy przekazu, Centrum Szyfrów ma stać się jedną z największych atrakcji na turystycznej mapie Poznania.
W ramach porozumienia ramowego między Poznańskim Centrum Dziedzictwa a Wydziałem Historii UAM podjęto realizację wspólnego projektu „Centrum Szyfrów Enigma. Biografia Miejsca” na lata 2020 – 2021. Projekt zakłada opracowanie i udostępnienie na potrzeby Mediateki w CS Enigma materiałów źródłowych dotyczących historii obecnego Collegium Martineum oraz pozyskanie wywiadów ze świadkami historii.
więcej o Centrum Szyfrów Enigma na badam.poznan.pl
W 2020 r. rozpoczęto prace dotyczące wprowadzenia nowej marki produktowej z zakresu wystawiennictwa. Zakłada się, że wydzielenie marki przyniesie korzyści wizerunkowe oraz ułatwi komunikację z odbiorcami, jak również poszerzy publiczność o nowe grupy odbiorców.
Przy tworzeniu Galerii Śluza Poznańskie Centrum Dziedzictwa współpracuje z Uniwersytetem Artystycznym w Poznaniu w kwestiach możliwości aranżacyjnych tej przestrzeni Śluzy Katedralnej oraz kluczowych wytycznych strategicznych dotyczących rozwoju marki Galeria Śluza. W roku akademickim 2020/2021 studenci Wydziału Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu opracowują w ramach pracy dyplomowej wystawę czasową, która będzie prezentowana w Galerii Śluza.
Projekt “Fest Fyrtel” pozwala poznać prawdziwe oblicze poszczególnych śródmiejskich dzielnic miasta: Jeżyc, Wildy i Łazarza, zwrócić uwagę na to co niepowtarzalne i wyjątkowe. W ramach projektu powstała opracowana wspólnie z mieszkańcami seria map, przedstawiających najciekawsze miejsca, postaci i historie oraz witryna internetowa, odbywają się spotkania, czy ekspozycje wystaw w witrynach sklepowych. W 2020 r. odbyły się:
“Poznań za pół ceny” jest jedną z bardziej rozpoznawalnych marek turystycznych Poznania. W 2020 r. weekendowa impreza, zorganizowana w pierwszy weekend maja, odbyła się po raz 13. Ze względu na ograniczenia epidemiczne edycja ta miała zmienioną formułę polegającą na serii spacerów online i możliwości zamówienia voucherów do wykorzystania w przyszłości u ok. 40 partnerów akcji. Wydłużono czas trwania akcji, a zapisy spacerów dostępne są cały czas na stronie www.poznanzapolceny.pl.
Wydarzenie to przyciąga turystów do Poznania, stanowiąc jednocześnie element promocji turystycznej oraz budowy sieci współpracy i integracji branży turystycznej, a w trakcie pandemii Covid-19 jest również wsparciem branży turystycznej.
Dni Twierdzy Poznań
W 2020 r. odbyła się 8. edycja Dni Twierdzy Poznań, które są markowym produktem turystycznym miasta, opartym na lokalnym dziedzictwie.
Koordynowana przez Poznańską Lokalną Organizację Turystyczną akcja, pomimo trudności związanych z pandemią COVID-19, po raz kolejny była okazją do prezentacji dostępnych miejsc i atrakcji związanych z fortyfikacjami miejskimi sięgających historią do średniowiecza. Dzięki współpracy z muzeami oraz miłośniczkami i miłośnikami fortyfikacji, którzy opiekują się społecznie wieloma obiektami, udostępniono dla zwiedzających łącznie ok. 20 atrakcji. Impreza przyciągnęła 6-7 tys. osób.
Wydarzenie, poza wzrostem atrakcyjności turystycznej miasta i powiększaniem zasobu dostępnych atrakcji, ma też na celu podniesienie wiedzy o potrzebie ochrony dziedzictwa historycznego oraz budowanie współpracy i integrację środowiska miłośników fortyfikacji.
Poznańska Karta Turystyczna
Poznańska Karta Turystyczna funkcjonuje w Poznaniu od 2003 r i oferuje pakiet zniżek i atrakcji. Dla Poznania i poznańskiej branży turystycznej karta jest przede wszystkim sposobem na wsparcie rozwoju oraz promocję lokalnych i regionalnych produktów, atrakcji turystycznych oraz potencjału turystycznego Poznania i okolic. Karta integruje działania marketingowe podmiotów działających w obszarze turystyki, angażuje różne podmioty i instytucje w celu rozwijania funkcji turystycznych i zintegrowania działań marketingowych. Informacje zamieszczone na stronie internetowej Poznańskiej Karty Turystycznej dostępne są w 3 językach: polskim, angielskim i niemieckim.
Kartę można było kupić w następujących miejscach:
W 2020 r. z powodu pandemii i wprowadzanych restrykcji, w tym: czasowego zamknięcia punktów Informacji Turystycznej, instytucji kultury, obiektów turystycznych i rekreacyjnych, sprzedaż karty znacznie spadła.
W związku z pandemią COVID-19 i z wprowadzanymi ograniczeniami, gospodarka turystyczna w 2020 r. poniosła bardzo duże straty.
Do marca 2020 r. baza noclegowa Poznania systematycznie się rozwijała zwiększając ofertę obiektów i miejsc noclegowych, z których korzystało coraz więcej turystów.
Z oferty poznańskich turystycznych obiektów noclegowych w 2020 r. skorzystało 402,6 tys. osób, w tym co szósta z zagranicy (66,75 tys.). Łączna liczba udzielonych noclegów w Poznaniu w 2020 r. wyniosła 670,8 tys., z tego turystom i turystkom zagranicznym udzielono 125,4 tys. noclegów. Najczęściej odwiedzały Poznań osoby z Niemiec, Wielkiej Brytanii oraz Hiszpanii. W związku z obostrzeniami związanymi z pandemią COVID-19, w tym czasowym zamknięciem obiektów noclegowych, liczba turystów w obiektach noclegowych zmniejszyła się o 57,5% w porównaniu z rokiem 2019 a liczba udzielonych noclegów o 56%.
Na czas opracowywania Raportu najnowsze dane dot. obiektów noclegowych były dostępne wg stanu na lipiec 2020 r. W lipcu 2020 r. w Poznaniu dostępnych było 7,9 tys. miejsc w 82 obiektach noclegowych, przeważnie o charakterze całorocznym. W strukturze bazy noclegowej Poznania dominowały miejsca noclegowe w hotelach, stanowiąc 72% dostępnych miejsc, uzupełnione miejscami oferowanymi przez: pozostałe obiekty noclegowe – 8%, inne obiekty hotelowe – 7%, hostele – 4,5%, szkolne schroniska młodzieżowe – 2%, oraz poniżej 2%: kempingi, pokoje gościnne, zespoły domków turystycznych, pensjonaty, motele. Wśród udostępnionych miejsc noclegowych przeważały miejsca w hotelach 3-gwiazdkowych i 4-gwiazdkowych.
Liczba obiektów i miejsc noclegowych w lipcu 2020 r. w Poznaniu w porównaniu z 2019 r. zmniejszyła się o 21%, w tym hoteli o 20%. Jednak dane te mogą nie odzwierciedlać w pełni sytuacji bazy noclegowej, ponieważ część hoteli mogło nie raportować o swojej sytuacji do GUS w okresach kiedy były zamknięte z powodu wprowadzanych ograniczeń epidemiologicznych.
Na koniec 2020 r. w Poznaniu funkcjonowały następujące hotele:
Według danych GUS, w Poznaniu w 2020 r. zarejestrowanych było 2,8 tys. placówek gastronomicznych (sklasyfikowanych według sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności w dziale „Restauracje i pozostałe placówki gastronomiczne”). Największą koncentrację restauracji i barów obserwuje się w centrum miasta oraz w pobliżu i wewnątrz głównych punktów handlowych. Co roku liczba takich placówek w Poznaniu systematycznie się zwiększała. Jednak sytuacja epidemiologiczna w 2020 r. wpłynęła na trudności w utrzymaniu obiektów gastronomicznych, a w niektórych przypadkach zamykanie ich działalności.