Aktywność organizacji pozarządowych

W 2017 r. z budżetu Miasta Poznania przyznano organizacjom pozarządowym na realizację zadań publicznych 1187 dotacji jednorocznych i 73 dotacje wieloletnie.

Współpraca Miasta Poznania z organizacjami pozarządowymi

Miasto Poznań wspiera działalność III sektora finansowo i organizacyjnie w zakresie realizacji zadań publicznych mających na celu zaspakajanie potrzeb społecznych, w oparciu o uchwalany cyklicznie „Roczny Program Współpracy Miasta Poznania z Organizacjami Pozarządowymi” oraz uchwalony po raz pierwszy w 2016 r. „Wieloletni Program Współpracy Miasta Poznania z organizacjami pozarządowymi na lata 2017-2020”.

W 2017 r. organizacje pozarządowe uzyskały na realizację zadań publicznych 1 187 dotacji jednorocznych i 73 dotacje wieloletnie.

Diagnoza organizacji pozarządowych i wolontariatu

W 2017 r. opracowano diagnozę III sektora i wolontariatu w Poznaniu. Według GUS w mieście zarejestrowanych jest prawie 4 tys. pomiotów non-profit (fundacji, stowarzyszeń, organizacji kościelnych, klubów sportowych). Rejestr stowarzyszeń zwykłych prowadzony przez Prezydenta Miasta Poznania zawierał ponad 650 pomiotów. Według danych Krajowego Rejestru Sądowego (rejestr ten nie obejmuje organizacji kościelnych ani stowarzyszeń zwykłych) w Poznaniu zarejestrowanych było około 2,5 tys. organizacji. Na podstawie wykonanych badań i analizy danych statystycznych, szacuje się, że w Poznaniu aktywnie działa od 1,5 tys. do 1,8 tys. organizacji pozarządowych i kościelnych.

Obszary działalności najliczniej reprezentowane przez III sektor to:

nauka, szkolnictwo wyższe, edukacja, oświata i wychowanie (27%)
kultura, sztuka, ochrona dóbr kultury i dziedzictwa narodowego (25%)
wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej i sportu (19%).

Sytuację finansową poznańskiego III sektora można ocenić jako raczej dobrą. Zdolność do zapewnienia środków na własną działalność na początku roku kalendarzowego posiada ponad połowa organizacji, 40% ma z tym problemy, w tym 20% – duże. Ponad połowa organizacji nie zatrudnia pracowników, a niecałe 20% podmiotów zatrudnia (w różnych formach prawnych) od 1 do 3 pracowników.

Aktywność organizacji w pozyskiwaniu grantów i dotacji finansowych na działalność nie jest wysoka – 14% z nich w 2016 r. w ogóle nie realizowało projektów, a 60% nie realizowało żadnych projektów współfinansowanych ze środków Miasta Poznania. Średniorocznie poznańskie organizacje realizują od 1 do 3 projektów, tyle samo liczbie realizuje projekty miejskie. Średnia wartość projektu wynosi ok. 10 tys. zł.

Poznańskie Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu

Jednym z narzędzi wspierania organizacji pozarządowych, a tym samym wspierania w sposób pośredni rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i zaangażowania mieszkańców w życie społeczne jest Poznańskie Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu, znane również jako „Centrum Bukowska”. Centrum w 2017 r. prowadziły 3 organizacje pozarządowe, wyłonione w konkursie, które od lat aktywnie działają na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Poznaniu (Wielkopolska Rada Koordynacyjna Związek Organizacji Pozarządowych, Wielkopolskie Forum Organizacji Osób z Niepełnosprawnościami, Stowarzyszenie Na Tak).

W ofercie Poznańskiego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu są m.in.:

promocja i rozwój partnerstwa pomiędzy samorządem a organizacjami pozarządowymi oraz wewnątrz środowiska organizacji pozarządowych
zwiększenie wiedzy i umiejętności przedstawicieli organizacji pozarządowych działających na terenie Poznania z zakresu ich funkcjonowania oraz profesjonalizacja poznańskich organizacji pozarządowych
doradztwo dla przedstawicieli stowarzyszeń i fundacji w zakresie prowadzenia organizacji i promocji działań
wspieranie w zakresie zakładania organizacji pozarządowej
prowadzenie szkoleń, spotkań tematycznych i porad specjalistycznych dla przedstawicieli organizacji pozarządowych i wolontariuszy
udostępnienie bazy lokalowej do pracy poznańskim organizacjom pozarządowym lub inicjatywom oddolnym, a także przestrzeni do realizacji szkoleń i konferencji
pośrednictwo w zakresie wolontariatu
wsparcie organizacji pozarządowych będących pracodawcami zatrudniającymi osoby z niepełnoprawnościami
bezpłatne porady prawne dla osób z niepełnosprawnościami

W przestrzeni Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu znajdują się również Centrum Inicjatyw Lokalnych, Centrum Wolontariatu Miejskiego oraz 2 punkty nieodpłatnej pomocy prawnej.

Mając na celu integrowanie i promowanie środowiska organizacji pozarządowych oraz osób zaangażowanych w działalność społeczną Miasto Poznań organizuje cykliczne imprezy i kampanie społeczne, takie jak:

Poznański Dzień i Tydzień Organizacji Pozarządowych, którego celem jest wypromowanie lokalnych organizacji oraz prezentacja ich działalności szerszej społeczności; w 2017 r. wydarzenie zainicjował Dzień Organizacji Pozarządowych z prezentacją stowarzyszeń, fundacji i klubów sportowych na stoiskach na płycie Placu Wolności; organizacje pozarządowe zorganizowały liczne warsztaty i wystąpienia, zabawy dla dzieci, badania i konsultacje, w Tygodniu Organizacji Pozarządowych można było uczestniczyć w 31 wydarzeniach (szkolenia, spotkania, warsztaty, wykłady, pokazy) w siedzibach organizatorów
konkurs Poznański Wolontariusz Roku, który odbył się w zmienionej formule i został zapowiedziany poprzez kampanię społeczną promującą wolontariat pod hasłem „Ludzie z dobrem wypisanym na twarzy”; w kampanii wzięli udział laureaci konkursów z lat poprzednich oraz aktor Michał Grudziński; wynikiem ich wspólnej pracy był film o wolontariacie dostępny na platformie youtube.pl; na konkurs wpłynęło ponad 80 zgłoszeń w 6 kategoriach
konkurs INICJATORY na najlepszą inicjatywę pozarządową zrealizowaną w Poznaniu; do konkursu zgłaszać można było działania podjęte w roku poprzednim w 5 kategoriach: edukacja, kultura, sport, środowisko i zdrowie
Tydzień Organizacji Pozarządowych.

Kwoty przeznaczone na dotacje dla organizacji pozarządowych w 2017 r. według zapisów Rocznego Programu Współpracy Miasta Poznania z Organizacjami Pozarządowymi

Nazwa sfery pożytku publicznego	Kwota w zł przyznana w drodze uchwały Rady Miasta Poznania nr XXXVI/613/VII/2016
Pomoc społeczna, w tym pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób	33,2 mln
Wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej	4,9 mln
Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zwiększenie świadomości prawnej społeczeństwa	668 tys.
Działalność na rzecz integracji cudzoziemców	146 tys.
Ochrona i promocja zdrowia	600 tys.
Działalność na rzecz osób niepełnosprawnych	3,9 mln
Działalność na rzecz osób w wieku emerytalnym	1,3 mln
Działalność wspomagająca rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości	120 tys.
Działalność wspomagająca rozwój wspólnot i społeczności lokalnych	855 tys.
Nauka, szkolnictwo wyższe, edukacja, oświata i wychowanie	310 tys.
Działalność na rzecz dzieci i młodzieży	90 tys.
Kultura, sztuka, ochrona dóbr kultury i dziedzictwa narodowego	11,5 mln
Wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej	8,8 mln
Ekologia i ochrona zwierząt oraz ochrona dziedzictwa przyrodniczego	150 tys.
Turystyka i krajoznawstwo	100 tys.
Upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspierających rozwój demokracji	100 tys.
Ratownictwo i ochrona ludności	100 tys.
Działalność na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami	100 tys.
Promocja i organizacja wolontariatu	50 tys.
Działalność na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka	1,3 mln
Przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecznym	8,1 mln
Działalność na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 w zakresie określonym w pkt. 1-32	50 tys.
Inicjatywa lokalna	3 mln

Źródło: Uchwała Rady Miasta Poznania nr XXXVI/613/VII/2016

Pozarządowe organy konsultacyjne i opiniotwórcze

Społeczne zespoły doradcze i opiniotwórcze

W 2017 r. funkcjonowało 10 zespołów o charakterze doradczym i inicjatywnym, w skład których wchodzili przedstawiciele organizacji pozarządowych:

Poznańska Rada Działalności Pożytku Publicznego
Miejska Rada Seniorów
Miejska Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych
Rada Rodziny Dużej
Młodzieżowa Rada Konsultacyjna przy Prezydencie Miasta Poznania
5 komisji dialogu obywatelskiego.

Zainaugurowała działalność Rada Młodzieżowych Jeżyków, będąca organizacją młodzieżową powstałą na bazie Dziecięcego Budżetu Obywatelskiego, w której skład wchodzą przedstawiciele jeżyckich szkół. Rada została objęta patronatem Poznańskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego, a jej działania były dofinansowywane w ramach środków Centrum Inicjatyw Lokalnych.

Konsultacje społeczne

W 2017 r. Rada Miasta Poznania przyjęła uchwałę w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych na terenie miasta Poznania. W ciągu roku Miasto Poznań przeprowadziło 79 konsultacji społecznych z mieszkańcami, wykorzystując przestrzeń publiczną i internetową, w tym przebudowaną internetową Platformę Konsultacji Społecznych oraz Metropolitalny Portal Konsultacji Społecznych. W konsultacjach każdorazowo uczestniczyło średnio 40 osób, tym przeprowadzono 6 konsultacji z organizacjami pozarządowymi, a liczba organizacji biorących w nich udział wyniosła 13.

Inne formy dialogu społecznego obejmowały: stałe konsultacje przy podejmowaniu decyzji planistycznych i inwestycji drogowych oraz konsultacje jednorazowe, dotyczące różnych ważnych dla mieszkańców projektów, bezpośrednie spotkania Prezydenta Miasta z mieszkańcami osiedli, projekt Poznański Budżet Obywatelski (PBO).

Trwały prace nad uruchomieniem w 2018 r. projektu Otwarty Poznań – nowoczesnej platformy internetowej do komunikacji z mieszkańcami.

Poznański Budżet Obywatelski

W 2017 r. w ramach PBO, którego budżet został zwiększony do 18 mln zł, zostało zgłoszonych 325 projektów, na które głosowało 45,1 tys. osób. Miasto Poznań prowadziło działania zachęcające mieszkańców, szczególnie seniorów i młodzież, do udziału w PBO, m.in. poprzez akcję Maraton Pisania Wniosków, licealny projekt Poznaj Poznań tej, wydarzenie Gala Ogłoszenia Wyników PBO18.

Struktura planowanego dofinansowania przez Miasto Poznań organizacji pozarządowych wg obszarów działalności w 2017 r.