Projekty i wydarzenia kulturalne

W 2024 r. Rada Miasta Poznania uchwaliła „Poznański Program dla Kultury 2024–2028”, który jest aktualizacją programu na lata 2019–2023. Wspólnie ze środowiskiem kultury dokonano rewizji obszarów, priorytetów i działań. Zaktualizowany Program kładzie nacisk na trzy kluczowe zagadnienia: dostępność kultury, ochronę niematerialnego dziedzictwa Poznania oraz kwestie związane z klimatem i ochroną środowiska.

W 2024 r. w ramach wdrażania „Poznańskiego Programu dla Kultury 2024–2028” miejskie instytucje kultury oraz organizacje pozarządowe zrealizowały ponad 3000 projektów i wydarzeń artystycznych:

• 275 projektów wybranych w 12 otwartych konkursach ofert na realizację zadań publicznych w obszarze „Kultura, sztuka, ochrona dóbr kultury i dziedzictwa narodowego” dedykowanych organizacjom pozarządowym;
• 96 projektów, realizowanych przez organizacje pozarządowe w trybie art. 19 a ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, uzyskało wsparcie z budżetu Miasta w procedurze „małych grantów”.

Niematerialne dziedzictwo Poznania to jeden z kluczowych obszarów programu „Po poznańsku. Niematerialne dziedzictwo miasta” realizowanego we współpracy z Poznańskim Centrum Dziedzictwa (PCD). Wśród osiedlowych działań związanych z dziedzictwem wyróżniały się m.in. wystawa czasowa „Wianki. Żywe obrazy” w Bramie Poznania ukazująca tradycje Parady Sobótkowej i Nocy Świętojańskiej nad Wartą, projekt „Fajrant na Łazarzu” z programu Patriotyzm Jutra w ramach Fest Fyrtel, Imieniny Ulicy Święty Marcin oraz „Zamkowy Program Sąsiedzki” wspierający lokalne inicjatywy i budowanie więzi społecznych. Ważną rolę w dokumentowaniu i analizowaniu niematerialnego dziedzictwa odgrywało również Wydawnictwo Miejskie Posnania, które w 2024 r. rozwijało wirtualne muzeum Poznania pod nazwą CYRYL – Cyfrowe Repozytorium Lokalne Poznań – (www.cyryl.poznan.pl) oraz Poznańskie Archiwum Historii Mówionej (www.historiamowiona.pl).

Miejskie instytucje kultury oraz poznańskie organizacje pozarządowe zrealizowały w 2024 r. 36 projektów kulturalnych współorganizowanych z migranckimi osobami twórczymi, organizacjami migranckimi, środowiskami mniejszości etnicznych oraz ukierunkowanych na udział w nich osób i organizacji migranckich.

W 2024 r. kontynuowano działania w ramach Poznańskiego Programu Edukacji Kulturowej (PPEK), wspierającego różnorodność, równość, integrację i wspólne spędzanie czasu. Jednym z kluczowych przedsięwzięć była „Dwulatka. Szkoła Praktyk Animacyjnych” – autorski program CK Zamek, rozwijający umiejętności pracy ze społecznościami lokalnymi, którego 3. edycja miała charakter międzymiastowy dzięki współpracy z Wrocławskim Instytutem Kultury. W jego ramach zrealizowano trzy inicjatywy: „Dę! Dębiec. Spacer wspomnieniowy”, „Opowieści Kiekrza. Turnus 2024” oraz „ŁĄCZNIK. Migracyjna Pracownia Twórcza”. Ważnym elementem PPEK był również „Zamkowy Program Sąsiedzki”, angażujący społeczność w lokalne inicjatywy oraz wzmacniający więzi sąsiedzkie. Kolejnym przedsięwzięciem były „Warsztaty z Bezczynności”, skierowane do osób dorosłych, skupione na poszukiwaniu dobrostanu i odpoczynku. PPEK obejmował także „Włącznik! Forum Kultury Użytecznej” – dwudniowe wydarzenie dla osób związanych z kulturą, sztuką i edukacją, nastawione na wymianę doświadczeń i wiedzy.

W 2024 r. rozwijano system informacji o działalności kulturalnej w Poznaniu, wykorzystując nowoczesne narzędzia komunikacyjne i rozbudowując kanały informacyjne. Wśród kluczowych działań znalazło się uruchomienie przez Galerię Miejską Arsenał projektu Echo Poznań– inkluzywnej aplikacji dostarczającej informacje o wystawach w formie interaktywnego kalendarza, mapy i informatora, z możliwością archiwizacji wydarzeń. Powstał również podcast „IKS kultura.poznan.pl”, emitowany na Spotify, poświęcony poznańskiej kulturze, festiwalom i miejskim inicjatywom, zawierający rozmowy z twórcami oraz relacje z wydarzeń. Wydawnictwo Miejskie Posnania kontynuowało prace nad aplikacją „Afisz” we współpracy z Urzędem Miasta i Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym, rozwijając cyfrowe narzędzie do promocji kultury.

Miejskie instytucje kultury dbały o dostępność wydarzeń, zapewniając tłumaczenia na języki obce, w tym tłumaczenie symultaniczne debat i spotkań oraz angielskie napisy do polskich filmów, a także obcojęzyczne wersje stron internetowych instytucji kultury. Wspierano także osoby z niepełnosprawnościami poprzez tłumaczenia na Polski Język Migowy, audiodeskrypcje, pętle indukcyjne oraz opisy wydarzeń w prostym języku (ETR – Easy to Read).

Miejska oferta kulturalna skierowana była do wszystkich grup społecznych: rodzin, dzieci i młodzieży, seniorów, obcokrajowców i osób z niepełnosprawnościami.

Do ważniejszych projektów kulturalnych wspieranych przez Miasto w 2024 r. należały m.in.:

• festiwale:
  • edycja Malta Festival Poznań 2024 – w programie znalazły się spektakle uznane na całym świecie, łączące artystyczny wyraz z refleksją nad naturą, w tym duże, plenerowe koncerty nad Jeziorem Malta;
  • edycja międzynarodowego festiwalu sztuki audiowizualnej – ŚWIATŁODŹWIĘKI 2024 – odbyły się koncerty, performance, instalacje, które łączyły muzykę i sztuki wizualne w spójne doświadczenie; w 2024 r. miała miejsce pierwsza edycja festiwalu w Pradze i Bratysławie; festiwal odbył się po raz drugi w Londynie pod nazwą Lightsounds;
  • XXIV Festiwal Sztuki Słowa VERBA SACRA 2024 – w 2024 r. obchodzono jubileusz 25-lecia festiwalu;
  • Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej – Poznańska Wiosna Muzyczna – przedstawia szerokie spektrum działań współczesnej sceny muzycznej, prezentując zarówno muzykę twórców z Polski, jak i ze świata;
  • edycja „Hiatus Festival 2024” – międzynarodowy festiwal muzyki awangardowej, który skupia się na łączeniu muzyki eksperymentalnej, akademickiej i elektronicznej;
  • Enter Enea Festival – jedno z największych wydarzeń, które przyciąga licznych przedstawicieli branży muzycznej;
  • Next Fest. Music Showcase & Conference – powstał dzięki szerokiej współpracy wielu instytucji kultury, artystów, managerów, dziennikarzy i wytwórni muzycznych; odkrywa muzyczne trendy, networking i zaangażowanie w promowaniu utalentowanych debiutantów na scenie; jest jednym z największych wydarzeń, które przyciąga licznych przedstawicieli branży muzycznej;
  • III Paderewski Festiwal – program artystyczny, obejmujący recitale i koncerty kameralne, spektakle, spotkania i prelekcje, był okazją do odkrycia zarówno twórczości Paderewskiego jak i innych polskich kompozytorów w kontekście europejskim; w trakcie festiwalu odbył się Recital Chopinowski Hyuk’a Lee z okazji 100-lecia nadania doktoratu Honoris Causa Uniwersytetu Poznańskiego Ignacemu Janowi Paderewskiemu;
  • Międzynarodowy Festiwal Filmów Dokumentalnych OFF CINEMA – w trakcie 4 dni festiwalowych zaprezentowano 40 pełnometrażowych filmów dokumentalnych w 9 sekcjach tematycznych, które opowiadały o różnych obliczach świata językiem kina;
  • Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale kino! – drugi najstarszy festiwal filmowy w Polsce i na świecie; prezentuje nagradzane filmy oraz produkcje niedostępne w szerokiej dystrybucji;
  • Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych ANIMATOR 2024 – festiwal prezentował ponad 300 filmów z całego świata pod hasłem „SZTUCZNA INTUICJA”, odkrywając relacje między technologią a intymnością; od ośmiu lat ANIMATOR jest festiwalem kwalifikującym do nominacji Oscarowych;
  • ETHNO PORT POZNAŃ – festiwal jest symbolem muzycznego spotkania kultur – przyciąga muzyków i publiczność z całego świata;
  • Cały Poznań Ukulele – 8. edycja największego w Europie festiwalu ukulele;
  • Poznań Design Festiwal – 11. edycja festiwalu prezentującego poznańskie działania wokół designu, architektury i przestrzeni publicznej; promuje design, jako sposób myślenia i twórczego rozwiązywania istotnych społecznie i ekologicznie problemów;
  • Festiwal Tradycji Poznańskich i Święto Bamberskie 2024 – wydarzenia festiwalowe poprzez organizowane debaty, warsztaty, wystawy, koncerty, pokazy ukazują bogactwo i różnorodność poznańskich tradycji i zwyczajów;
  • Festiwal Culture4Climate (C4C) – druga edycja inicjatywy łączącej dwa obszary: kulturowy oraz środowiskowo-klimatyczny;
  • Festiwal Teatrów Ulicznych OFF: w ramach którego Teatr Ósmego Dnia zaprezentował poznańskiej publiczności trzy premiery spektakli młodych twórców sztuki ulicznej oraz trzy przedstawienia mistrzowskie, w tym premierę pt. „Stracony sen”;
  • British Film Festival– 1. edycja festiwalu dedykowanego przeglądowi kinematografii brytyjskiej, organizowanego we współpracy z British Council i Ambasadą Brytyjską;

• konkursy:
  • XXI Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Georga Philippa Telemanna – coroczna, międzynarodowa impreza kulturalna, mająca charakter edukacyjny i wychowawczy;
  • promocja Międzynarodowych Konkursów im. Henryka Wieniawskiego wraz z Trasą Laureatów – przygotowanie do kolejnych edycji Konkursów.
  • Grand Prix Polskiej Chóralistyki im. Stefana Stuligrosza – 6. edycja największego i najważniejszego w skali kraju konkursu chóralnego;

• wystawy:
  • Galeria Miejska Arsenał GAMA – 10 wystaw, w tym m.in. „Pod nieobecność państwa” Luz Marii Sanchez; „Nowa Amerika” Michael’a Kurzwelly’ego; „Pchamy drzwi na których jest napisane ciągnąć” – wystawa z kolekcji Galerii Arsenał w Białymstoku;
  • Poznańskie Centrum Dziedzictwa – 7 wystaw czasowych, w tym m.in. wystawa z okazji 10. urodzin Bramy Poznania „Od marzeń do Bramy Poznania”; „Pod wodą. Powodzie w Poznaniu” – wystawa w stulecie wielkiej powodzi z 1924 r.; „Zyga. Geniusz z Poznania” i „Henryk Zygalski w Poznaniu”;
  • projekt wystawienniczy „Wolny Dziedziniec” – 15 wystaw czasowych;

• spektakle i wydarzenia okołoteatralne:
  • Teatru Muzycznego – w tym m.in.: 2 premiery („Apetyt na czereśnie”; „Drogi Evanie Hansenie”); 199 przedstawień/spektakli granych w sezonie;
  • Teatru Polskiego – w tym 5 premier: „Piosenki Mojej Mamy, czy w domu bez zmian”, „Delivery Heroes. Bohaterowie na wynos”; „Coco, czyli bałkańska operetka”; „Querelle”; „Wiera Gran”; 198 spektakli granych w sezonie;
  • Teatru Ósmego Dnia – 14 wydarzeń premierowych, w tym 8 w ramach projektu Alternatywna Szkoła Teatru, 1 w ramach pracy grupy teatralnej Łapaczy snów, 3 w ramach konkursu i Festiwalu Teatrów Ulicznych OFF: Premiery, 1 premiera spektaklu plenerowego („Stracony sen”) oraz 1 w ramach obchodów jubileuszu 60-lecia Teatru Ósmego Dnia („Nic nie wiemy na pewno”); 59 spektakli granych w sezonie; swoje przedstawienie pt.: „Po burzy” pokazał także Teatr Łapaczy Snów – grupa osób z niepełnosprawnościami fizycznymi i intelektualnymi, działająca przy Teatrze;
  • Teatru Animacji – 4 premiery:„Kraj Naj. Historia Trójkątnej Rewolucji” oraz „Misja Świat. Dynks i Wihajster na tropie” Maliny Prześlugi; „Bromba i ..”; „Don Kiuchot 2.0”; 388 spektakli granych w sezonie;

• koncerty:
  • Filharmonia Poznańska – 62 koncerty Filharmonii Poznańskiej, w tym 23 poza Aulą UAM-u, których wysłuchało łącznie ponad 43 tysiące osób, w tym koncerty organizowane w ramach cyklów: „Koncerty Poznańskie” (np. „Wiosenny koncert życzeń”, „Vivat Mozart”), „Uniwersyteckie Koncerty Kameralistów Filharmonii Poznańskiej”, „Gwiazdy światowych Estrad”, „Koncerty Targowe”, a także koncerty w Auli UAM-u; w ramach działalności oświatowej Pro Sinfonika przygotowała 9 koncertów w Auli UAM-u; 14 koncertów Muzykoteczka dla najmłodszych i ich opiekunów, których wysłuchało 2422 słuchaczy; dużym zainteresowaniem cieszyły się koncerty w terenie – w szkołach, przedszkolach, domach kultury; koncerty Kolorowych Nutek organizowane były w ramach koncertów MUZOMOBIL;
  • Poznański Chór Chłopięcy – ponad 50 koncertów w Poznaniu, Polsce, a także za granicą – w Niemczech oraz Czechach, w tym: obchody 100. rocznicy urodzin Jerzego Kurczewskiego – założyciela Poznańskiego Chóru Chłopięcego, w tym koncert jubileuszowy w Auli Novej oraz koncert „Pory roku czyli triumf muzyki” w Auli UAM; partnerski koncert Augsburskiego Chóru Chłopięcego i Poznańskiego Chóru Chłopięcego w Kościele Franciszkanów w Poznaniu; organizacja kilkunastu koncertów w ramach XVI Poznańskiego Kolędowania – Bożonarodzeniowego Festiwalu Muzycznego;
  • Estrada Poznańska – koncerty w Scenie na Piętrze – 20 koncertów z udziałem 3159 widzów, w tym w ramach projektu „Dzieciaki na Piętrze” odbyły się koncerty zespołu Czereśnie oraz spektakle teatralne m.in.: Teatru Formalina, Teatru Barnaby, Teatru Sztuka Ciała, Teatryli;
  • Staromiejskie Koncerty Organowe 2024;

• obchody uroczystości rocznicowych:
  • rocznica Powstania Wielkopolskiego;
  • rocznica poznańskiego Czerwcaʼ56;
  • rocznica wyzwolenia Poznania;
  • rocznica wybuchu II wojny światowej.

Miasto wspierało stałą aktywność kulturalną w przestrzeni publicznej, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc o niewykorzystanym potencjale kulturowym. Wymienić tu można m.in. program „Lato z Estradą”, który obejmował ponad 100 bezpłatnych wydarzeń na 16 osiedlach Poznania, w których udział wzięło ponad 10 tys. osób. W okresie letnim w ramach „Kulturalnego Starego Rynku” zorganizowano 61 bezpłatnych wydarzeń, które zgromadziły około 7 tys. uczestników. W ramach działań o charakterze lokalnym organizowano lokalne festiwale oraz pokazy filmowe na osiedlach, np. w ramach projektu PBO2024: Kultura na Fyrtlach: Podolany, Strzeszyn, Kiekrz, Smochowice. 

W 2024 r. Miasto przyznało:

• 36 Stypendiów Twórczych Miasta Poznania w ramach Programu Stypendiów Twórczych Miasta Poznania (34 indywidualne i 2 dla grup twórczych); stypendia przyznane zostały wyróżniającym się i związanym z Poznaniem twórcom zajmującym się twórczością artystyczną, opieką nad zabytkami oraz upowszechnianiem kultury;
• 10 stypendiów dla młodych twórców poznańskiego środowiska artystycznego;
• Nagrodę Artystyczną Miasta Poznania – jej laureatem w 2024 r. został zespół Teatru Usta Usta Republika, niezależna grupa teatralna, która od ponad dwóch dekad eksperymentuje z nowymi mediami i konwencjami aktorskimi;

Wręczenie Nagrody Artystycznej Miasta Poznania

Źródło: UMP

• Poznańską Nagrodę Literacką fundowaną przez Miasto Poznań i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, w ramach której przyznano:
  • Nagrodę im. Adama Mickiewicza za całokształt twórczości dla Marcina Świetlickiego;
  • Stypendium im. Stanisława Barańczaka – dla Agi Zano.

Uroczysta gala wręczenia Nagrody Literackiej w CK Zamek

Źródło: UMP