Mienie komunalne

Całkowita wartość mienia Miasta Poznania według stanu na 31 grudnia 2023 r. wynosiła 23,3 mld zł i była sumą:

• aktywów (trwałych i obrotowych) wszystkich jednostek budżetowych (w tym Urzędu Miasta Poznania), zakładów budżetowych, zakładów opieki zdrowotnej i instytucji kultury należących do Miasta Poznania – 11 099 mln zł; w tym:
  •  realizowanych inwestycji – 1,4 mld zł;
  •  wartości nominalnej udziałów i akcji w spółkach, spółdzielniach oraz dopłat – 2,6 mld zł;
• całkowitej wartości księgowej gruntów – 12 209 mln zł.

Procentowo udział aktywów miejskich jednostek organizacyjnych przedstawiał się następująco:

•  Urząd Miasta Poznania – 67%;
• pozostałe jednostki budżetowe – 25,8%;
• zakłady budżetowe – 4,1%;
• zakłady opieki zdrowotnej – 2,1%;
• instytucje kultury – 0,9%.

Do miejskich jednostek budżetowych tworzonych w trybie przewidzianym ustawą o finansach publicznych (bez Urzędu Miasta Poznania) zalicza się jednostki budżetowe: planowania przestrzennego, ewidencji nieruchomości i gospodarki komunalnej, porządku publicznego i bezpieczeństwa, oświaty, pomocy społecznej oraz Centrum Usług Wspólnych, Poznańskie Centrum Świadczeń, Centrum Inicjatyw Senioralnych.

Miejskie jednostki budżetowe posiadały na koniec 2023 r. aktywa trwałe o łącznej wartości 6 024,7 mln zł. W porównaniu do 2022 r. ich stan zmniejszył o 1,2%.

Samorządowe zakłady budżetowe realizujące zadania z zakresu gospodarki komunalnej (Zakład Lasów Poznańskich, Zakład Robót Drogowych), kultury fizycznej (Poznańskie Ośrodki Sportu i Rekreacji) na koniec 2023 r. dysponowały aktywami trwałymi i obrotowymi o łącznej wartości 967 mln zł. W porównaniu do 2022 r. ich stan zmniejszył o 1%.

Na koniec 2023 r. miejskie publiczne zakłady opieki zdrowotnej posiadały aktywa trwałe i obrotowe w wysokości 498 mln zł. W porównaniu do 2022 r. ich stan zwiększył się o 10,76%.

Do miejskich publicznych zakładów opieki zdrowotnej zalicza się:

• Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Józefa Strusia z Zakładem Opiekuńczo-Leczniczym Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej;
• Szpital Miejski im. Franciszka Raszei;
• Poznański Ośrodek Specjalistycznych Usług Medycznych;
• Zakład Opiekuńczo-Leczniczy i Rehabilitacji Medycznej Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej.

W 2023 r. funkcjonowało 14 samorządowych instytucji kultury:

• Biblioteka Raczyńskich;
• Centrum Kultury Zamek;
• Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu;
• Poznańskie Centrum Dziedzictwa;
• Dom Kultury „Stokrotka”;
• Estrada Poznańska;
• Galeria Miejska ARSENAŁ;
• Filharmonia Poznańska im. Tadeusza Szeligowskiego;
• Poznański Chór Chłopięcy;
• Teatr Animacji w Poznaniu;
• Teatr Muzyczny w Poznaniu;
• Teatr Ósmego Dnia;
• Teatr Polski;
• Wydawnictwo Miejskie Posnania.

W 2023 r. samorządowe instytucje kultury zarządzały aktywami trwałymi i obrotowymi o łącznej wartości 205 mln zł. W porównaniu do 2022 r. wartość aktywów trwałych i obrotowych Miasta Poznania, będących w posiadaniu samorządowych instytucji kultury zmniejszyła się o 4,03%.

Miasto Poznań jest właścicielem i współwłaścicielem gruntów w obrębie granic administracyjnych oraz poza granicami administracyjnymi miasta.

Powierzchnia gruntów stanowiących własność i współwłasność Miasta Poznania znajdujących się w granicach administracyjnych wynosiła 96,1 km² (36,7% ogólnej powierzchni miasta).

Wartość księgowa tych gruntów to 12,3 mld zł. Całkowita wartość księgowa brutto gruntów w odniesieniu do 2022 r. zwiększyła się o 0,21%.

Grunty stanowiące własność i współwłasność Miasta Poznania, znajdujące się poza granicami administracyjnymi, obejmowały powierzchnię 0,6 km². Ich wartość księgowa wynosiła 18 mln zł.

Struktura własności gruntów Miasta Poznania na 31.12.2023 r. według form władania przedstawiała się następująco:

• grunty stanowiące własność Miasta Poznania – 75,46%;
• grunty Miasta oddane w użytkowanie wieczyste – 4,68%;
• grunty Miasta oddane w trwały zarząd – 13,19%;
• grunty Miasta oddane w użytkowanie i zwykły zarząd – 5,36%;
• grunty własne łącznie z prawem użytkowania wieczystego – 0,38%;
• grunty obce w użytkowaniu wieczystym – 0,93%.

Na dzień 31 grudnia 2023 r. Miasto Poznań posiadało udziały/akcje w 17 spółkach prawa handlowego (w tym 8 jednoosobowych spółkach Miasta i 9 spółkach z udziałem Miasta), 4 spółdzielniach mieszkaniowych i 1 spółdzielni socjalnej. Wartość nominalna udziałów/akcji Miasta Poznania w spółkach ogółem, według stanu na 31.12.2023 r. wynosiła 2,6 mld zł.

Miasto Poznań posiadało udziały/akcje o najwyższej łącznej wartości nominalnej w spółkach: Aquanet S.A. (867,7 mln zł), Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu sp. z o.o. (459,4 mln zł), Poznańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego sp. z o.o. (409,5 mln zł), Międzynarodowe Targi Poznańskie sp. z o.o. (406,1 mln zł), Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych sp. z o.o. (199,8 mln zł) oraz Port Lotniczy Poznań-Ławica sp. z o.o. (124,8 mln zł).

W 2023 r. Miasto Poznań przestało być udziałowcem spółek: Leszczyńska Społeczna Inicjatywa Mieszkaniowa sp. z o.o. oraz Centrum Wyszkolenia Jeździeckiego-Hipodrom Wola sp. z o.o. (Hipodrom Wola).

Miasto przeniosło własność udziałów w spółce Hipodrom Wola na rzecz Międzynarodowych Targów Poznańskich sp. z o.o., co miało na celu stworzenie warunków do dalszego rozwoju spółki, a tym samym zapewnienie mieszkańcom Poznania terenów do rekreacji, uprawiania sportów, w szczególności sportu jeździeckiego oraz turystyki pieszej i rowerowej.

Ponadto w wyniku przeprowadzonej przez sąd w odniesieniu do spółek: Przedsiębiorstwo Unipol-Projekt sp. z o.o. oraz Spółka Usług Gospodarczych sp. z o.o. procedury rozwiązania spółki bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego zakończonej wykreśleniem z Krajowego Rejestru Sądowego, udziały Miasta Poznania w tych spółkach (nabyte w wyniku ustawowego spadkobrania) przestały istnieć.

W 2023 r. prowadzone były działania na rzecz przystąpienia Miasta Poznań do spółki Wielkopolska Gildia Rolno-Ogrodnicza S.A., które sfinalizowane zostały w 2024 r.

W 2023 r. zarejestrowano podwyższenia kapitałów zakładowych następujących spółek z udziałem Miasta Poznania:

• Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Poznaniu sp. z o.o. – poprzez wniesienie przez Miasto Poznań wkładu pieniężnego w wysokości 1 800 000 zł;
• Międzynarodowych Targów Poznańskich sp. z o.o. – trzykrotnie: dwukrotnie poprzez wniesienie przez Miasto Poznań wkładu pieniężnego w łącznej wysokości 31 972 000 zł z przeznaczeniem na cele inwestycyjne związane z modernizacją i przebudową pawilonów nr 1, 2, 6 i terenu macierzystego MTP oraz poprzez wniesienie wkładu niepieniężnego w postaci prawa własności 100% udziałów Miasta Poznania w spółce Centrum Wyszkolenia Jeździeckiego – Hipodrom Wola sp. z o. o. o wartości 22 966 500 zł;
• Poznańskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego sp. z o.o. – dwukrotnie poprzez wniesienie przez Miasto Poznań wkładu pieniężnego w łącznej wysokości 38 473 490 zł m.in. z przeznaczeniem na dofinansowanie inwestycji realizowanych przez Spółkę w rejonie ulic J. Wiencka/E. Zawackiej/ A. Poszwińskiego – pole inwestycyjne 6MW (13 764 843 zł) oraz ulic E. Zawackiej/M. Cegłowskiej – pole inwestycyjne 7MW (24 458 647 zł);
• Wielkopolskiego Centrum Wspierania Inwestycji sp. z o.o. – dwukrotnie poprzez wniesienie przez Miasto wkładu pieniężnego w łącznej wysokości 1 068 000 zł z przeznaczeniem na realizację projektu Smart City;
• Zarządu Komunalnych Zasobów Lokalowych sp. z o.o. – poprzez wniesieniu przez Miasto wkładu niepieniężnego w postaci prawa własności nieruchomości położonej w Poznaniu (składającej się z 2 działek o łącznej powierzchni 0,3794 ha na os. Kobylepole) o wartości 2 188 618 zł z przeznaczeniem na budowę budynku wielorodzinnego oraz poprzez wniesienie przez Miasto Poznań wkładu pieniężnego w wysokości 5 000 000 zł, z przeznaczeniem na modernizację budynków komunalnych należących do zasobu dzierżawionego przez Spółkę;
• Targowiska sp. z o.o. – dwukrotnie poprzez wniesienie przez Miasto wkładu pieniężnego w łącznej wysokości 1 100 000 zł z przeznaczeniem na realizację zadania własnego gminy obejmującego zarządzanie targowiskami położonymi na nieruchomościach stanowiących własność Miasta Poznania, zlokalizowanych w granicach administracyjnych Poznania.

Dywidendy wypłacone przez spółki Miastu Poznań wyniosły łącznie 12 mln zł. Najwyższą kwotę – 10,6 mln zł, wypłaciła spółka Remondis Sanitech Poznań sp. z o.o.

Zdecydowana większość spółek z udziałem Miasta Poznania odnotowała wzrost przychodów netto ze sprzedaży w porównaniu do 2022 r., który był spowodowany głównie:

• dalszą poprawą sytuacji rynkowej po zniesieniu obostrzeń wprowadzonych w związku z pandemią COVID-19, wzrostem opłat lotniskowych, czynszów i prowizji oraz liczby klientów (Port Lotniczy Poznań-Ławica sp. z o.o., Termy Maltańskie sp. z o.o.);
• zwiększeniem wolumenu przewozów w związku z funkcjonowaniem, otwartej w 2022 r., nowej linii tramwajowej i przywróceniem siatki połączeń w komunikacji tramwajowej po zakończeniu większych remontów, tj. remont: trasy Poznańskiego Szybkiego Tramwaju (PST), Trasy Kórnickiej, czy Projekt
  Centrum (Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu sp. z o.o.);
• regulacją (wzrostem) czynszów mieszkaniowych przeznaczonych na wynajem oraz oddaniem do użytku nowych zasobów mieszkaniowych (Poznańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego sp. z o.o., Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych sp. z o.o.);
• podpisaniem i realizacją kontraktów na modernizację lub dostawę taboru szynowego (Modertrans Poznań sp. z o.o.);
• zwiększonymi przychodami z działalności wodociągowej i kanalizacyjnej oraz z tytułu odprowadzania wód opadowych i roztopowych – głównie w wyniku wzrostu stawek za świadczenie usług, a także w wyniku dokonanej zmiany planu kont, zgodnie z którą część działalności, traktowana dotychczas jako pozostałe przychody operacyjne, była księgowana obecnie w podstawowej działalności operacyjnej (Aquanet S.A.).

Dochody z tytułu gospodarowania nieruchomościami przez Miasto Poznań wyniosły 122,4 mln zł i były niższe w stosunku do 2022 r. o 22,5 mln zł. Największy spadek odnotowano w zakresie dochodów z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości (-31 mln zł).

Wierzytelności, które przysługiwały Miastu Poznaniowi w 2023 r. wynikały z podatków i opłat lokalnych oraz opłat dotyczących gospodarki nieruchomościami. Łączna kwota wierzytelności w tytułu podatków i opłat lokalnych wyniosła 62,6 mln zł, w tym podatek od nieruchomości 52,4 mln zł, opłata za gospodarowanie odpadami 6,4 mln zł, podatek od środków transportu 3 mln zł. Natomiast łączna kwota wierzytelności w zakresie opłat dotyczących gospodarki nieruchomościami wyniosła 90,4 mln zł i była wyższa o 3,3% w porównaniu do 2022 r.

Szczegółowa „Informacja o stanie mienia komunalnego Miasta Poznania na dzień 31 grudnia 2023 r.” dostępna jest w poznańskim Biuletynie Informacji Publicznej (BIP).